PI/005-1409/05/P/03

Pytanie podatnika:

Czy podlega podatkowi od towarów i usług pobieranie przez Gminę Miejską opłat od korzystających z dróg publicznych za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania na terenia Miasta oraz opłat dodatkowych pobieranych za nieuiszczenie powyższych opłat?

Decyzja

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60), w związku z rażącym naruszeniem prawa zmienia z urzędu postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kościerzynie z dnia 29 września 2005r. znak PP 443/31/05 w przedmiocie opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat za czas postoju pojazdów samochodowych na drogach publicznych w Strefie Płatnego Parkowania oraz dodatkowych opłat za nie uiszczenie opłaty za czas postoju lub postój ponad czas opłacony.

Uzasadnienie

Pismem znak WF-320/5/2005 z dnia 29.08.2005r., Gmina Miejska zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kościerzynie o zajęcie stanowiska w sprawie naliczania podatku VAT od opłat za parkowanie pojazdów samochodowych w Strefie Płatnego Parkowania oraz dodatkowych opłat pobieranych w oparciu o art. 13 f ustawy o drogach publicznych za nie uiszczenie opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy. Funkcjonowanie Strefy Płatnego Parkowania w uregulowane jest: uchwałą nr XXIII/144/04 z dnia 31 marca 2004r. oraz uchwałą nr XL/290/2005 z dnia 6 lipca 2005r. W złożonym wniosku Podatnik wskazał, że opłaty te mają charakter publicznoprawny. Pobieranie określonych wyżej opłat na podstawie ustawy o drogach publicznych nie ma charakteru opłat za usługi, a zatem czynności Gminy Miejskiej w tym zakresie nie są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu wymienionymi w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług.

Podatnik ma wątpliwości czy opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych w Strefie Płatnego Parkowania oraz dodatkowe opłaty za nie uiszczenie powyższych opłat podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Gminy Miejskiej, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W ocenie Podatnika opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w Strefie Płatnego Parkowania oraz opłaty dodatkowe za nie uiszczenie powyższych opłat nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Postanowieniem nr PP 443/31/05 z dnia 29 września 2005r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kościerzynie stwierdził, iż stanowisko przedstawione w tym wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego. W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że jeżeli pobieranie opłat za parkowanie na drogach publicznych oraz dodatkowych opłat za nie uiszczenie opłat (art. 13 f ustawy o drogach publicznych) należy do zadań z zakresu prawa publicznego, do którego gmina została zobligowana przepisami prawa, to na podstawie § 8 ust. 1 pkt 13 w/w rozporządzenia (w przypadku gdy gmina realizuje pobieranie tych opłat we własnym zakresie) powyższe opłaty są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Naczelnik stwierdza, iż podziela stanowisko Podatnika przedstawione we wniosku z dnia 31.08.2005r., podkreślając równocześnie, że pobieranie przez gminę opłat od korzystających z dróg publicznych za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w Strefie Płatnego Parkowania, oraz opłat dodatkowych o których mowa w art. 13f w/w ustawy o drogach publicznych jest zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Dyrektor Izby Skarbowej po weryfikacji przedmiotowego postanowienia stwierdza co następuje.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 21 marca 1985 o drogach publicznych (Dz. U. 04. Nr 204, poz. 2086 ze zm.), korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera się za parkowanie pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania, w wyznaczonym miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo (art. 13b ust. 1 w/w ustawy). W myśl art. 13b ust. 3 i 4 w/w ustawy Rada Gminy (Rada Miasta) na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta), zaopiniowany przez organy zarządzające drogami i ruchem na drogach, może ustalić strefę płatnego parkowania, w której ustala wysokość stawek opłaty oraz sposób jej pobierania. Stosownie do art. 13b ust. 7 w/w ustawy opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera zarząd drogi, a w przypadku jego braku - zarządca drogi. Zarządcą drogi, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu utrzymania i ochrona dróg jest organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego. Zarządcami co do zasady są dla poszczególnych kategorii dróg: 1) krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, 2) wojewódzkich - zarząd województwa, 3) powiatowych - zarząd powiatu, 4) gminnych - wójt (burmistrz, prezydent miasta).

W świetle art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Z powyższego przepisu wynika, iż czynności, wykonywane przez organy władzy publicznej (oraz urzędy obsługujące te organy) w ramach realizacji swoich zadań, są wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Jeżeli jednak czynności te wykonywane są na podstawie umów cywilnoprawnych podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych. W sytuacji zatem gdy podstawą działań organu władzy publicznej (urzędu obsługującego te organy) nie jest umowa cywilnoprawna ale np. decyzja administracyjna, to działania takie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podobne w tym zakresie rozwiązania wynikają z przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.) dla jednostek samorządu terytorialnego. Zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 13 w/w rozporządzenia, podejmowane przez te jednostki czynności, związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami (w rozpatrywanym przypadku przepisami ustawy o drogach publicznych), wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, z wyłączeniem jednak czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Ze stanu faktycznego wynika, iż Gmina Miejska pobiera opłaty w strefie płatnego parkowania na terenie miasta wprowadzone uchwałą Rady Miasta na podstawie art. 13, 13b i 13f ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (Dz. U. 00 Nr 71, poz. 838 ze zm.).

W świetle wyżej przedstawionych przepisów oraz mając na uwadze, iż zarówno określenie wysokości opłat za parkowanie, jak i pobór opłat należy do zadań z zakresu prawa publicznego, do którego gmina została zobligowana przepisami prawa, uznać należy, że na podstawie § 8 pkt 13 w/w rozporządzenia pobieranie opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania jest zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jeżeli gmina we własnym zakresie realizuje pobór tych opłat. W tym zakresie Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku podziela stanowisko Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kościerzynie. Natomiast pobór dodatkowej opłaty tzw. mandat karny, wynikający z treści regulaminu ma charakter sankcyjny i nie może być traktowany jako opłata za czas postoju. Wobec powyższego w świetle norm prawnych objętych wyżej cytowanymi przepisami dodatkowa opłata za nie uiszczenie opłaty za czas postoju lub postój ponad czas opłacony w Strefie Płatnego Parkowania nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem opodatkowaniu podlegają tylko te czynności, które mają bezpośredni wpływ dla uzyskania korzyści przez wpłacającego. W przedmiotowym stanie faktycznym, gdy osoba zobowiązana jest do uiszczenia opłaty (mandatu karnego) nie można stwierdzić, iż ponosi ona z tego tytułu jakąkolwiek korzyść.

W związku z powyższym otrzymanej przez podatnika dodatkowej opłaty (mandat karny) nie można uznać za należność z tytułu świadczenia usługi, i jako nie objęta hipotezami norm zawartych w art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle powyższego, w ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku rozstrzygnięcie zawarte w postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kościerzynie z dnia 29.09.2005r. znak PP 443/31/05 w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług dodatkowej opłaty za nie uiszczenie opłaty za czas postoju lub postój ponad czas opłacony w Strefie Płatnego Parkowania jest rażąco sprzeczne z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.

Takie działanie obliguje organ II instancji do podjęcia rozstrzygnięcia w oparciu o art. 14b § 5 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa. Zgodnie bowiem z art. 14b § 2 w/w ustawy interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1 jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w § 5. W myśl § 5 pkt 2 cyt. ustawy organ odwoławczy z urzędu w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie, o którym mowa w art. 14a § 4, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo, orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w tym także jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.

W świetle powyższego postanowiono jak w sentencji.