PO 2/4-8010-01017/93

Odpowiadając na pismo z 7.5.1993 r., Nr W/285/93 uprzejmie wyjaśniam, że nie mogę podzielić poglądu wyrażonego w tym piśmie, iż przepisy art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. Nr 80, poz. 350 ze zm.) oraz art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 ze zm.) nie mają zastosowania, jeżeli samochód osobowy używany jest dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika na podstawie umów najmu, dzierżawy, podnajmu, poddzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.

Treść przedstawionej w tym piśmie argumentacji zdaje się wskazywać, że nie dostrzeżono, iż istnieje zasadnicza różnica pomiędzy kosztami wymienionymi w art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z 26.7.1991 r. i art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy z 15.2.1992 r., a kosztami wymienionymi w art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy z 26.7.1991 r. i art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy z 15.2.1992 r., co doprowadziło do nieprawidłowego wniosku o sprzeczności tych przepisów. Różnica ta jest przesądzona z góry przez samego ustawodawcę, aczkolwiek - jak w niniejszym przypadku - nie zawsze dostrzegana.

Art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z 26.7.1991 r. i art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy z 15.2.1992 r. dotyczą wydatków ponoszonych przez najemcę lub dzierżawcę albo używającego z tytułu najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz realizacji umów o podobnym charakterze ( w tym także - umów leasingowych), stanowiących spłatę określonej w umowie wartości przedmiotu najmu lub dzierżawy albo używania. Wydatków tych u najemcy lub dzierżawcy albo używającego nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, jeżeli rzecz tę lub prawo - zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 6.4.1993 r. (Dz.U. Nr 28, poz. 129) - zalicza się do składników majątku najemcy lub dzierżawcy albo używającego.

Stosownie więc do ww. przepisów, w przypadku gdy rzecz lub prawo zalicza się do składników majątkowych najemcy, dzierżawcy lub używającego, kosztem uzyskania przychodu u tych osób jest część rat (opłat) przekraczająca wartość przedmiotu najmu lub dzierżawy albo używania oraz odpisy na zużycie (amortyzacyjne).Przepisy te nie dotyczą natomiast w ogóle wydatków ponoszonych przez najemcę lub dzierżawcę albo używającego z tytułu używania rzeczy wynajętej lub wydzierżawionej albo używanej (np. samochodu osobowego) na potrzeby wykonywanej działalności. Z tego też względu kwestię tę należy rozpatrywać w świetle rozwiązań zawartych w art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy z 26.7.1991 r. i art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy z 15.2.1992 r. Z literalnego brzmienia ww. przepisów wynika, że dotyczą one wydatków z tytułu używania dla potrzeb działalności gospodarczej samochodów osobowych nie wprowadzonych do ewidencji środków trwałych (nie stanowiących składników majątku podatnika).

Jeżeli samochód osobowy jest objęty ewidencją środków trwałych (zaliczony do składników majątku podatnika), podatnik ma prawo zaliczyć w ciężar kosztów zakładu, obok odpisów amortyzacyjnych, wszelkie wydatki związane z jego utrzymaniem i eksploatacją, w tym wydatki związane z zakupem paliwa, olejów, ogumienia, części zamiennych, pokryciem kosztów remontu i napraw, ubezpieczeniem itp. W tym przypadku art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy z 26.7.1991 r. i art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy z 15.2.1992 r. nie mają zastosowania.