IBPBI/2/423-635/10/PC

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22 kwietnia 2010 r. (data wpływu do tut. BKIP 29 kwietnia 2010 r.), uzupełnionym w dniu 28 czerwca 2010 r. oraz w dniu 06 sierpnia 2010r ., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów zapłaconych składek z tytułu ochrony życia, NNW i pobytu w szpitalu, na rzecz:

pracownika - jest prawidłowe,

członka Zarządu nie będącego pracownikiem - jest nieprawidłowe

(pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Uzasadnienie

W dniu 29 kwietnia 2010 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów zapłaconych składek z tytułu ochrony życia, NNW i pobytu w szpitalu, na rzecz:

pracownika,

członka Zarządu nie będącego pracownikiem.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 18 czerwca 2010r. Znak: IBPBI/2/423-635/10/PC, IBPBII/1/415-485/10/BJ oraz pismem z dnia 27 lipca 2010 r. Znak: IBPBI/2/423-635/10/PC wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano w dniu 28 czerwca 2010r. oraz w dniach 06 i 11 sierpnia 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka jest właścicielem dwóch polis na życie z funduszem kapitałowym. Umowy ubezpieczenia zostały zawarte na czas nieokreślony, a ubezpieczonymi są: pracownik Spółki oraz członek Zarządu Spółki nie będący pracownikiem Spółki, pełniący swoje obowiązki wyłącznie na podstawie uchwały podjętej przez Zgromadzenie Wspólników. Zakres ochrony ubezpieczeniowej obejmuje, oprócz śmierci ubezpieczonego, także ryzyka dodatkowe tj. NNW oraz pobyt ubezpieczonego w szpitalu. Dla każdego z ww. ryzyk Spółka opłaca składki w określonej wysokości. Na podstawie zawartych umów, Spółka jest ubezpieczającym, a upoważnionym do otrzymania świadczenia jest:

uposażony - w przypadku śmierci ubezpieczonego,

sam ubezpieczony - w przypadku zdarzeń objętych ochroną z tytułu NNW lub pobytu w szpitalu.

W polisach jako uposażeni wskazani są członkowie rodzin ubezpieczonych.

Ponadto umowy ubezpieczenia zawierają postanowienia, które „w okresie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym umowa ubezpieczenia została zawarta, wyklucza:

zaciąganie zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,

wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,

wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.”

Spółka opłaca składki na ubezpieczenie członka Zarządu nie będącego pracownikiem na podstawie zobowiązania podjętego w uchwale Zgromadzenia Wspólników (ponieważ członek Zarządu pełni swoją funkcję na podstawie powołania bez zawierania dodatkowej umowy cywilnoprawnej). Zarówno wynagrodzenie z tytułu sprawowania funkcji, jak i obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie na życie mają swoje źródło w uchwale Zgromadzenia Wspólników.

Składki uiszczane przez Spółkę lokowane są w określonej części w funduszach kapitałowych, których wyboru dokonuje ubezpieczający. Wartość zgromadzonych w ten sposób środków (jednostek funduszy) w przypadku śmierci ubezpieczonych ma wpływ na wysokość wypłacanych osobom upoważnionym świadczeń. Ponadto wartość zgromadzonych jednostek funduszy kapitałowych wyznacza wysokość wypłaconej ubezpieczającemu sumy odstąpienia.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca dodatkowo wyjaśnił, iż członek Zarządu, którego dotyczy wniosek jest udziałowcem Spółki.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy Spółka będzie mogła uznać całość opłacanych składek (z tyt. ochrony życia, NNW i pobytu w szpitalu) na rzecz pracownika i członka Zarządu nie będącego pracownikiem, za koszt uzyskania przychodu...

(pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, składki opłacone przez Spółkę w całości będą mogły zostać uznane za koszty uzyskania przychodów.

W przypadku pracownika - możliwość taka wynika bezpośrednio art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w związku z tym, iż warunki wskazane w tym przepisie zostały spełnione w umowie ubezpieczenia.

W przypadku członka Zarządu - wydatki w postaci składek nie znajdują się na liście kosztów nieuzanawanych za koszty uzyskania przychodów. Ponadto Spółka zobowiązana jest ponosić tego rodzaju wydatki na podstawie uchwały podjętej przez wspólników Spółki - tak jak w przypadku wynagrodzenia przysługującego członkowi Zarządu, stanowiącego dla Spółki koszt uzyskania przychodu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm. – dalej „ustawa o pdop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z przepisu tego wynika zatem, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z przychodami (tzn. wydatki takie są uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia, ponieważ w rezultacie ich poniesienia podatnik może oczekiwać zwiększenia swoich przychodów), w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Co istotne również, muszą być to wydatki, dzięki którym podatnik może osiągnąć przychód podlegający opodatkowaniu.

Obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu, zgodnie z dyspozycją powołanego art. 15 ust. 1 ustawy o pdop.

Ponadto, dla możliwości uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu, konieczne jest jego właściwe udokumentowanie. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie reguluje sposobu prawidłowego dokumentowania kosztów. Mocą art. 9 ust. 1 nakłada ona jednak na podatników obowiązek prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy (…), przy czym odrębnymi przepisami dotyczącymi prowadzenia ewidencji rachunkowej są przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 152 poz. 1223 ze zm.).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Spółka jest właścicielem dwóch polis na życie z funduszem kapitałowym. Umowy ubezpieczenia zostały zawarte na czas nieokreślony, a ubezpieczonymi są: pracownik Spółki oraz członek Zarządu Spółki nie będący pracownikiem Spółki pełniący swoje obowiązki wyłącznie na podstawie uchwały podjętej przez Zgromadzenie Wspólników.

Odnośnie składek ponoszonych przez Spółkę jako pracodawcę z tytułu umowy ubezpieczenia na rzecz pracownika, co do zasady pracodawca nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów opłaconych przez siebie składek z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników. Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o pdop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka grup 1, 3 i 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II wymienionych w załączniku do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151) jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:

wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,

możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,

wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.

Mając na uwadze powyższe, kosztem uzyskania przychodów mogą być zatem opłacone przez pracodawcę składki z tytułu zawartych lub odnowionych na rzecz pracowników umów ubezpieczenia:

na życie (grupa 1 dział I),

na życie, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (grupa 3 dział I),

wypadkowe i chorobowe, jeśli są uzupełnieniem innych ubezpieczeń działu I (grupa 5 dział I),

wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowej (grupa 1 dział II): świadczenia jednorazowe, świadczenia powtarzające się, połączone świadczenia, o których mowa w pkt 1 i 2, przewóz osób,

ubezpieczenie choroby (grupa 2 dział II): świadczenia jednorazowe, świadczenia powtarzające się, świadczenia kombinowane.

Ponadto w celu zaliczenia składek z tytułu ubezpieczenia pracowników do kosztów uzyskania przychodów uprawnionym do otrzymania świadczenia nie może być pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:

wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,

możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,

wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.

W związku z powyższym biorąc pod uwagę treść art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o pdop stwierdzić należy, iż Spółka ma prawo do zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów składki z tytułu polisy ubezpieczeniowej na rzecz pracownika, dotyczącej ryzyka grup 1, 3 i 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II wymienionych w załączniku do ustawy o działalności ubezpieczeniowej.

Stanowisko Wnioskodawcy dotyczące możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów składek poniesionych tytułem powyższej polisy ubezpieczenia pracownika należy zatem uznać za prawidłowe.

Natomiast odnośnie składek dotyczących polisy ubezpieczenia członka Zarządu nie będącego pracownikiem Spółki należy zauważyć, iż podstawę prawną kwalifikowania przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów stanowi powołany wyżej art. 15 ust. 1 ustawy o pdop.

Z uwagi na fakt, że w analizowanym przypadku członek Zarządu jest jednocześnie udziałowcem Spółki, ocena prawna przedmiotowych wydatków wymaga odniesienia się do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o pdop, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni nie będących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z tym że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego.

Z treści ww. przepisu wynika, że kosztami uzyskania przychodów będą wydatki związane z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowca (akcjonariusza) lub członków spółdzielni będących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów oraz wydatki związane z dokonywaniem dwustronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni nie będących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów.

Ustawa o pdop nie definiuje pojęcia „świadczenia” oraz „jednostronnego świadczenia”. Należy więc przyjąć rozumienie tego pojęcia w języku potocznym. Świadczenie jednostronne to zobowiązanie, przy którym tylko jedna z objętych nim stron jest uprawniona, tj. takie, które nie jest wynikiem lub podstawą świadczenia wzajemnego, mającego charakter ekwiwalentny, przy czym przez pojęcie świadczenia należy rozumieć obowiązek wykonania „czegoś na czyjąś rzecz” (Słownik Języka Polskiego, PWN, 2003 r.).

Reasumując powyższe, należy przyjąć, że wydatkami związanymi z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy), będą wszelkie wydatki ponoszone przez Spółkę na rzecz udziałowca (akcjonariusza), które prowadzą do uzyskania przez udziałowców (akcjonariuszy) oczekiwanego przez nich wyniku, bez żadnego świadczenia wzajemnego.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że członek zarządu otrzymuje wynagrodzenie za pełnienie swej funkcji oraz dodatkowe świadczenie z tytułu opłacanej polisy ubezpieczeniowej.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, iż zapłacone składki z tytułu ochrony życia, NNW i pobytu w szpitalu, na rzecz udziałowca, członka zarządu nie będącego pracownikiem stanowią jednostronne świadczenie.

Analizując zatem przedstawiony przez Spółkę stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że przedmiotowe wydatki podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o pdop.

Stanowisko Wnioskodawcy dotyczące możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów składek poniesionych tytułem powyższej polisy ubezpieczenia dotyczące członka zarządu należy zatem uznać za nieprawidłowe.

Jednocześnie dodaje się, że w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.