ILPB1/415-42/11-2/AA

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 9 stycznia 2011 r. (data wpływu 11 stycznia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 7 kwietnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie należności ze stosunku pracy – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 11 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie należności ze stosunku pracy.
Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 28 marca 2011 r., znak ILPB1/415-42/11-2/AA, na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.
Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 31 marca 2011 r., a w dniu 7 kwietnia 2011 r. wniosek uzupełniono o brakujące informacje.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.
Wnioskodawca jest kierowcą zawodowym na trasach międzynarodowych, zatrudnionym w polskiej firmie z siedzibą w Polsce. Zgodnie z ustawą o czasie pracy kierowców (Dz. u. z 2004 r. Nr 92, poz. 879 ze zm.) Zainteresowany odbywa podróże służbowe i otrzymuje z tego tytułu diety. Diety te korzystają ze zwolnienia z opodatkowania, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że diety z tytułu podróży służbowych za granicę uzyskiwane przez Wnioskodawcę (kierowcę samochodu ciężarowego) nie mogą zostać uznane za „przychody ze stosunku pracy osób przebywających czasowo za granicą”, o których stanowi art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż są to należności zwolnione z opodatkowania w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy. Zainteresowany wskazuje, iż art. 3 ust. 1 ustawy podatkowej stanowi, że za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Natomiast Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 grudnia 2000 r. wydanym w sprawie III RN 31/00 stwierdził, że użyte w art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcie tzw. „pobytu czasowego” należy rozumieć zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (t. j. Dz. u. z 1984 r. Nr 32, poz. 174 ze zm.).” (OSNP 2011/14/456, OSNP-wkł. 2001/9/7, M. Prawn. 2001/11/575, POP 2002/1/10). Przepis art. 7 rzeczonej ustawy normuje, iż pobytem czasowym jest przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy diety z tytułu podróży służbowych za granicę uzyskiwane przez kierowców samochodów ciężarowych korzystają ze zwolnienia od opodatkowania w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 16, czy art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...
Zdaniem Wnioskodawcy, nie przebywa On czasowo za granicą, gdyż nie posiada żadnego adresu czasowego zamieszkania, a tym bardziej stałego. Czasowe przebywanie za granicą wyjaśnia się poprzez odwołanie do ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. u. z 1974 r. Nr 14, poz. 85 ze zm.) - art. 7. Diety otrzymywane przez Zainteresowanego korzystają ze zwolnienia z opodatkowania zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie z art. 21 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy. Są to dwa różne zwolnienia z opodatkowania, a więc dwa różne przychody. Zagraniczna podróż służbowa to nie to samo co czasowe przebywanie za granicą w celach zarobkowych. Miejscem pobytu czasowego osoby zatrudnionej na statku morskim, albo osoby, która w związku z wykonywaniem pracy przebywa przez określony czas w ruchomym urządzeniu mieszkalnym poza miejscem stałego pobytu, jest miejscowość, w której ma siedzibę zakład pracy zatrudniający tą osobę.
Zdaniem Wnioskodawcy, jako kierowca samochodu ciężarowego nie może zostać zaliczony do kategorii osób czasowo przebywających za granicą albowiem nie przebywa poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej pod oznaczonym adresem. Treścią wykonywanej przez Zainteresowanego pracy jest bowiem pokonywanie tras wyznaczonych przez pracodawcę, a więc przebywa On za granicą w związku i przez czas konieczny do wykonywania poleceń pracodawcy w ramach odbywania podróży służbowych.
Mając powyższe na względzie, Wnioskodawca uważa, że uzyskiwane przez kierowcę samochodu ciężarowego diety z tytułu zagranicznych podróży służbowych są zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16, a nie w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ww. ustawy wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika – do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.
Odrębnym przepisami, o których mowa powyżej są przepisy:
rozporządzenia Ministra Pracy Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. u. Nr 236, poz. 1990 ze zm.),
rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. u. Nr 236, poz. 1991 ze zm.).
Diety przysługujące pracownikowi z tytułu odbytej podróży służbowej, w terminie i w państwie określonym przez pracodawcę, oraz zwrot kosztów za przejazdy, dojazdy, noclegi, a także inne wydatki określone przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Warunkiem niezbędnym dla skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest odbycie przez pracownika podróży służbowej. Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji podróży służbowej.
Dlatego w tej kwestii należy posłużyć się definicją zawartą w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. u. Nr 21, poz. 94 ze zm.).
Zgodnie z art. 775 § 1 ustawy Kodeks pracy pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.
W świetle art. 29 § 1 ww. ustawy określenie w umowie o pracę m. in. miejsca wykonywania pracy, pozostaje w gestii stron stosunku pracy. Pod pojęciem miejsca pracy rozumie się zarówno stały punkt w znaczeniu geograficznym, jak i pewien oznaczony obszar, strefę określoną granicami jednostki administracyjnej podziału kraju w inny dostatecznie wyraźny sposób, w którym będzie świadczona praca. Miejsce pracy nie musi pokrywać się z siedzibą zakładu pracy, bowiem te pojęcia nie są tożsame. Decyzje o tym czy pracownik odbywa podróż służbową podejmuje pracodawca wysyłający pracownika poza miejsce określone jako miejsce pracy.
Należy zauważyć, że zwolnienie z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych diet i innych należności za czas podróży służbowej (na terenie Polski i poza jej granicami) pracownika uzależnione jest od określenia w umowie o pracę miejsca wykonywania pracy.
Odmienną sytuację reguluje treść art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym, który stanowi, iż wolna od podatku dochodowego jest część przychodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy, w kwocie odpowiadającej 30% diety, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 15, który stanowi, że zwolnienie, którym mowa w ust. 1 pkt 20, nie ma zastosowania do wynagrodzenia pracownika odbywającego podróż służbową poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Jak wynika z cytowanego przepisu art. 21 ust. 15 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku pracowników odbywających podróż służbową nie ma zastosowania zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy obejmujące część przychodów czasowo przebywających za granicami i uzyskujących dochody ze stosunku pracy. Zwolnienie to ma miejsce w przypadku, gdy w związku z czasowym odesłaniem pracownika do pracy za granicę, w umowie o pracę określone zostaje inne od dotychczasowego (stałego miejsca pracy pracownika) miejsce świadczenia pracy, tj. miejsce położone poza krajem, w którym znajduje się siedziba pracodawcy. Natomiast udanie się w podróż służbową nie wymaga zmiany dotychczasowych postanowień umownych pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Przejściowe świadczenie pracy poza siedzibą pracodawcy lub stałym miejscem pracy pracownika odbywa się w sposób mniej sformalizowany, zazwyczaj w dokumencie polecenia wyjazdu służbowego.
Z powyższego wynika, że jeśli pracownik przebywa w podróży służbowej może korzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jeśli został czasowo skierowany do pracy za granicę – w związku ze zmianą jego miejsca pracy – może korzystać ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Reasumując, diety z tytułu podróży służbowych za granicę uzyskiwane przez kierowców samochodów ciężarowych korzystają ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wysokości określonej w ww. rozporządzeniach Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Natomiast w przedmiotowej sytuacji nie będzie miało zastosowanie zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę wyroku Sądu Najwyższego tut. Organ informuje, że w myśl zasady wyrażonej w art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) został on wydany w indywidualnej sprawie i dotyczy wyłącznie tej sprawy, w której zapadł.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.