IPPB1/415-368/11-2/IF

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 25.03.2011 r. (data wpływu 18.04.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości – jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 18.04.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.
W 1997 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem nabyła do majątku wspólnego małżeńskiego następujące nieruchomości położone w W.: przy ulicy O., ul. Ś., ul. K. W dniu 27.05.2006 r. zmarł małżonek Wnioskodawczyni. Spadek po nim nabył w całości syn Wnioskodawczyni.
Syn Wnioskodawczyni zmarł w dniu 26.08.2007 r. Spadek po nim nabyła Wnioskodawczyni (matka spadkobiercy) w udziale wynoszącym 3/8 części spadku oraz siostra spadkobiercy w udziale wynoszącym 5/8 części spadku. Wspólność majątkowa małżeńska pomiędzy małżonkami istniała aż do daty śmierci męża Wnioskodawczyni, tj. do 2006 r. Małżonkowie nie zawierali małżeńskich umów majątkowych. W 2010 r. Wnioskodawczyni sprzedała (razem z drugą spadkobierczynią) wszystkie trzy nieruchomości.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy Wnioskodawczyni jest zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych w całości, bowiem nieruchomości te nabyła do majątku wspólnego (na zasadzie małżeńskiej wspólności majątkowej) i od tego czasu minęło już co najmniej 5 lat, tj. od 1997 r. do momentu ich zbycia...
Zdaniem Wnioskodawczyni zasady opodatkowania zbycia nieruchomości ocenia się według stanu prawnego obowiązującego w dacie ich nabycia. Wnioskodawczyni nabyła nieruchomości będące przedmiotem niniejszego wniosku w 1997 r. Według Wnioskodawczyni oznacza to, że ewentualny przychód z tytułu sprzedaży tych nieruchomości w 2010 r. będzie w całości zwolniony od opodatkowania z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Zwolnienie to dotyczyć będzie całości przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży a nie tylko części. W opinii Wnioskodawczyni nabycie, które miało miejsce w 1997 r. nastąpiło bowiem do majątku wspólnego małżeńskiego. Wspólność majątkowa małżeńska tym rożni się od współwłasności w częściach ułamkowych, że nie można określić jaki udział przypada poszczególnym małżonkom. SA oni bowiem współwłaścicielami całości, a nie właścicielami jakichś ułamkowych części.
Wnioskodawczyni zaznacza, iż jak słusznie zauważono w komentarzu do k. c. – osoby związane współwłasnością łączną nie mogą dysponować prawem do przedmiotu wchodzącego w skład majątku wspólnego. Według Wnioskodawczyni trafnie zwrócono również uwagę, że powszechnie używany termin „współwłasność” jest z reguły nieadekwatny do unormowań kształtujących wspólność łączną. Bardziej odpowiednia w wypadku takiej wspólnoty jest „wspólność łączna”, gdyż mamy tu do czynienia nie ze współwłasnością jednej rzeczy lecz ze wspólnością masy majątkowej. Tak więc o udziałach we współwłasności łącznej nie może być mowy (komentarz do art. 196 kodeksu cywilnego, Dadańska Katarzyna A., Filipiak Teresa A., Kidyba Andrzej).
Wnioskodawczyni podkreśla, iż stan wspólności majątkowej małżeńskiej trwał nieprzerwanie od 1997 r. aż do śmierci małżonka w 2006 r. Jest więc okolicznością bezsporną, że upłynęło 5 lat od chwili nabycia nieruchomości przez Wnioskodawczynię, co skutkuje brakiem obowiązku podatkowego w zakresie przychodu (dochodu) uzyskanego z tytułu sprzedaży tych nieruchomości.
Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.
Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.),, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:
nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
W myśl powyższego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości będzie moment i forma prawna pierwotnego nabycia.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w 1997 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem nabyła do majątku wspólnego małżeńskiego trzy nieruchomości położone w W. W dniu 27.05.2006 r. zmarł małżonek Wnioskodawczyni, po którym spadek nabył w całości syn Wnioskodawczyni.
Następnie w dniu 26.08.2007 r. zmarł syn Wnioskodawczyni. Spadek po nim nabyła Wnioskodawczyni (matka spadkobiercy) w udziale wynoszącym 3/8 części spadku oraz siostra spadkobiercy w udziale wynoszącym 5/8 części spadku.
Wspólność majątkowa małżeńska pomiędzy małżonkami istniała aż do daty śmierci męża Wnioskodawczyni, tj. do 2006 r. Małżonkowie nie zawierali małżeńskich umów majątkowych.
W 2010 r. Wnioskodawczyni sprzedała (razem z drugą spadkobierczynią) wszystkie trzy nieruchomości.
W ocenie organu podatkowego dla prawidłowego ustalenia sposobu opodatkowania przychodu, jaki Wnioskodawczyni osiągnęła w 2010 r. ze zbycia nieruchomości, w pierwszej kolejności należy ustalić moment i sposób nabycia poszczególnych udziałów w nieruchomościach.
Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1994 r. Nr 9, poz. 59 ze zm.). Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa.
Zgodnie z treścią art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Stosownie do treści art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Sprzedaż udziałów w nieruchomościach nabytych w 1997 r. w ramach małżeńskiej wspólności majątkowej nastąpiła po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. W świetle powyższego dokonana transakcja, w tej części, nie stanowi dla Wnioskodawczyni źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Natomiast zgodnie z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego. Stosownie do art. 926 § 1 ww. ustawy powołanie do spadku, czyli przekazanie w spadku majątku, wynika z ustawy albo z testamentu, jednakże dniem nabycia spadku przez spadkobierców jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, albo na podstawie testamentu, albo na podstawie ustawy potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy a nie data wydania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Natomiast dochód, który Wnioskodawczyni osiągnęła ze zbycia udziału nabytego po zmarłym w dniu 26.08.2007 r. synu w wysokości 3/8, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 06 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 ze zm.) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 01 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.
I tak stosownie do treści art. 30e ust. 1 i 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r. od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.
Podstawą obliczenia podatku zgodnie z art. 30e ust. 2 ustawy jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.
Stosownie do art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Wysokość tych nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).
Reasumując, przenosząc opisane wcześniej uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy oraz mając na względzie ujęty we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, iż dochód uzyskany z odpłatnego zbycia w 2010 r. udziałów w nieruchomościach nabytych w 1997 r. w ramach małżeńskiej wspólności majątkowej nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż nie stanowi źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Natomiast dochód uzyskany przez Wnioskodawczynię z tytułu odpłatnego zbycia udziału w wysokości 3/8 nabytego w spadku w 2007 r. podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008r.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1Maja 10, 09-402 Płock.