IBPBI/2/423-1128/13/JD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 3 lipca 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 26 sierpnia 2013 r. (wpływ do tut. Biura 30 sierpnia 2013 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w związku z uczestnictwem Spółki w systemie cash poolingu będzie ona zobowiązana do sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy o pdop, z tytułu transakcji dokonywanych z podmiotami powiązanymi (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 sierpnia 2013 r. do tut. Biura wpłynął wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w związku z uczestnictwem Spółki w systemie cash poolingu będzie ona zobowiązana do sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy o pdop, z tytułu transakcji dokonywanych z podmiotami powiązanymi.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca („Spółka”) jest polską spółką kapitałową wchodzącą w skład Grupy X, dalej: „Grupa”. Wnioskodawca jest zarejestrowanym polskim podatnikiem VAT czynnym. Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest przeładunek towarów w pozostałych punktach przeładunkowych.

Działalność Grupy

W skład Grupy wchodzi m.in. spółka Y jako jednostka dominująca, Wnioskodawca, jak również inne spółki kapitałowe prowadzące działalność polegającą przede wszystkim na świadczeniu usług: spedycyjnych, transportowych, obsługi bocznic kolejowych, naprawy oraz utrzymania i obsługi taboru kolejowego, przeładunkowych, a także magazynowania towarów. Podstawowym przedmiotem działalności spółek Grupy jest działalność związana z szeroko rozumianym kolejowym transportem towarowym. Grupa świadczy usługi w łańcuchu transportowym od nadawcy do odbiorcy danego ładunku w kraju i zagranicą - przewozy kolejowe, intermodalne, samochodowe i kolejowo-promowe, a także szeroki zakres usług na rzecz partnerów zewnętrznych, w tym kompleksową obsługę bocznic kolejowych.

Utworzenie Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w ramach Grupy

Celem poprawy zarządzania płynnością finansową w ramach Grupy, wybrane spółki z Grupy, w tym Wnioskodawca (dalej: „Uczestnicy Systemu”) planują zawarcie umowy, w oparciu o którą w ramach Grupy będzie funkcjonował system zarządzania środkami pieniężnymi oraz przepływami pieniężnymi (dalej: „System”) oparty na zasadach cash poolingu.

Rozważa się w przyszłości przystąpienie do umowy, także innych spółek z Grupy. Celem Systemu jest m.in.:

• optymalizacja zarządzania przepływami pieniężnymi i tym samym zapewnienie wypłacalności każdego z Uczestników Systemu,
• ograniczenie sytuacji, gdy na rachunkach bankowych poszczególnych spółek z Grupy jednocześnie występują salda debetowe i kredytowe (poprawa bilansu odsetek płaconych i otrzymywanych przez poszczególnych Uczestników Systemu, w tym przez Spółkę),
• konsolidacja dziennych sald debetowych oraz kredytowych w ramach spółek z Grupy.
  
  

Wdrożenie kompleksowego zarządzania płynnością w ramach Systemu pozwoli Uczestnikom Systemu, w tym Spółce, efektywnie wykorzystywać płynność na poziomie Grupy: z jednej strony, poprzez optymalizację kosztów i dostępność krótkoterminowego finansowania (koszty finansowania niższe lub równe kosztowi kredytu w rachunku bieżącym, finansowanie dostępne dla każdego uczestnika Systemu, na warunkach, które nie dla każdego Uczestnika byłyby możliwe do uzyskania w drodze indywidualnych negocjacji z Bankiem), z drugiej zaś strony, dzięki korzystnemu zagospodarowaniu nadwyżek pieniężnych (na lepszych warunkach niż krótkoterminowe - jedno czy trzydniowe lokaty bankowe, składane przez poszczególnych Uczestników Systemu osobno).

Zasady funkcjonowania Systemu

Wnioskodawca przystąpi, wraz z innymi podmiotami z Grupy, jako Uczestnik, do Systemu. Zarządzanie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunkach Uczestników Systemu prowadzone będzie przez bank mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: „Bank”). Do umowy o zarządzanie środkami pieniężnymi z Bankiem (dalej: „Umowa”) przystąpią wszyscy Uczestnicy Systemu. Umowa ta będzie umową wielostronną i zostanie zawarta pomiędzy Bankiem a Uczestnikami Systemu. Uczestnicy Systemu są zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT, posiadającymi siedziby działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Warunkiem świadczenia usługi przez Bank w ramach Umowy jest złożenie przez Uczestników w ramach Umowy pisemnych zgód na działanie w celu wstępowania w stosunku do siebie w prawa zaspokojonego wierzyciela przez innych Uczestników (tzw. subrogacja) oraz obowiązywanie umowy kredytu w rachunku bieżącym zawartej między spółką Y, będącą podmiotem dominującym w Grupie, a Bankiem.

Świadczący usługę Bank nie jest podmiotem powiązanym w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), dalej: „ustawa o pdop”, w stosunku do Wnioskodawcy, ani innego Uczestnika Systemu. Uczestnicy Systemu są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ww. ustawy (dalej: „ustawa o pdop”). W przyszłości możliwe jest, iż do Umowy przystąpią inne podmioty z Grupy, które również nie będą podmiotami powiązanymi z Bankiem w rozumieniu ustawy o pdop.

W ramach kompleksowej usługi świadczonej przez Bank, w celu umożliwienia efektywnego zarządzania środkami pieniężnymi oraz zwiększenia płynności Uczestników Systemu, w ciągu Dnia Roboczego (tj. dnia, który nie przypada w sobotę lub dzień wolny od pracy zgodnie z obowiązującym na terenie Polski prawem), Bank umożliwi Uczestnikom Systemu (w tym Wnioskodawcy) realizowanie składanych przez nich zleceń w ciągu dnia do wysokości Indywidualnych Limitów Płynności, jednak nie więcej niż do wysokości aktualnego Limitu płynności Grupy Rachunków. Przy czym Grupa Rachunków oznacza wszystkie rachunki Uczestników Systemu objęte usługą zarządzania środkami pieniężnymi. Natomiast Indywidualne Limity Płynności oznaczają maksymalną kwotę, do której Uczestnik Systemu może składać zlecenia ze swojego rachunku w ciągu dnia i zadłużać się w ciężar dostępnej płynności Grupy Rachunków (limitu płynności Grupy Rachunków). Zadłużanie się do wysokości Indywidualnego Limitu Płynności oznacza ujemne saldo na rachunku bankowym danego Uczestnika i jest równoznaczne z powstaniem zobowiązania Uczestnika w stosunku do Banku na zasadach analogicznych jak w przypadku kredytu w rachunku bieżącym.

Limit płynności Grupy Rachunków oznacza kwotę ogólnodostępnych środków w Grupie Rachunków, rozumianą jako określoną w dowolnym czasie w ciągu dnia sumę całkowitej kwoty środków pieniężnych zdeponowanych na wszystkich rachunkach Uczestników oraz kwoty, na którą na mocy odrębnej umowy kredytowej, może w danym momencie zostać zaciągnięty kredyt w rachunku bieżącym Wnioskodawcy, pomniejszoną o sumę kwot wykorzystanych w tym samym czasie na mocy Umowy lub w ramach kredytu. Przed rozpoczęciem korzystania z Usługi, Uczestnicy Systemu (w tym Wnioskodawca) otworzą w Banku rachunki rozliczeniowe o charakterze rachunków bieżących (dalej: „Rachunki Indywidualne”). Następnie Bank przyzna Uczestnikom Systemu (na wniosek spółki Y, jako Posiadacza Głównego) dzienne limity zadłużenia na tych rachunkach (dalej: „Indywidualny Limit Płynności”). W ramach Umowy, spółka Y pełnić będzie dodatkowo funkcję tzw. Posiadacza Głównego, który posiadał będzie w Banku dwa rachunki rozliczeniowe (tj. Rachunek Rozliczeniowy oraz Rachunek Główny). Warunki Kredytu, w tym w szczególności sposoby zabezpieczenia spłaty Kredytu, zostaną określone każdorazowo w umowie o Kredyt, zawieranej pomiędzy Bankiem a Posiadaczem Głównym najpóźniej jednocześnie z zawarciem Umowy. Brak obowiązującej umowy o kredyt w rachunku bieżącym między Posiadaczem Głównym a Bankiem jest równoznaczny z wygaśnięciem Umowy. Poszczególni Uczestnicy Systemu (w tym Wnioskodawca) w ramach Rachunków Indywidualnych będą mogli zadłużać się maksymalnie do kwoty ustanowionego Indywidualnego Limitu Płynności, a zadłużanie to będzie możliwe w drodze wykonania zleceń płatniczych składanych przez Uczestników a realizowanych przez Bank. Zadłużanie się Uczestnika Systemu spowoduje powstanie salda ujemnego na jego Rachunku Indywidualnym. Każdorazowy wpływ środków pieniężnych na dany Rachunek Indywidualny powoduje spłatę przez danego Uczestnika Systemu całości lub części wykorzystanego Indywidualnego Limitu Płynności i odpowiednio dalszą możliwość wykorzystania całości lub niewykorzystanej części tego limitu w ciągu Dnia Roboczego (w sposób analogiczny do wykorzystania kredytu odnawialnego). Bank zaliczy w pierwszej kolejności każdy wpływ środków pieniężnych na dany Rachunek Uczestnika Systemu wykorzystującego Indywidualny Limit Płynności na spłatę tego limitu.

Uczestnik Systemu, będzie zobowiązany spłacić w całości, do końca Dnia Roboczego, wykorzystany w tym Dniu Roboczym na jego Rachunku Indywidualny Limit Płynności. Jeżeli do końca Dnia Roboczego Uczestnik Systemu nie spłaci wykorzystanego Indywidualnego Limitu Płynności w tym Rachunku, zapłaci on na rzecz Banku odsetki w wysokości ustalonej w Umowie. W ramach Umowy, Uczestnicy Systemu (w tym Wnioskodawca) złożą pisemne zgody na działanie w celu wstępowania w stosunku do siebie w prawa zaspokojonego wierzyciela przez innych Uczestników Systemu, w odniesieniu do wierzytelności Banku z tytułu Indywidualnych Limitów Płynności, przysługujących Bankowi względem w/w Uczestników Systemu (na zasadzie tzw. subrogacji).

Zgody będą się odnosiły do dwóch stron:

• Uczestnicy Systemu (z wyjątkiem Posiadacza Głównego) wchodzą w prawa zaspokojonego wierzyciela - Banku, w przypadku długu Posiadacza Głównego wobec Banku oraz
• Posiadacz Główny wchodzi w prawa zaspokojonego wierzyciela - tj. Banku, w przypadku długu spółek zależnych.
  
  

Uczestnik Systemu może dysponować środkami pieniężnymi zgromadzonymi na Rachunku Indywidualnym zgodnie z postanowieniami odrębnej umowy rachunku bankowego oraz z uwzględnieniem postanowień w/w Umowy. Każdy z Uczestników Systemu (w tym Wnioskodawca), udziela Bankowi nieodwołalnego przez czas obowiązywania Umowy pełnomocnictwa, z prawem udzielania dalszych pełnomocnictw wyłącznie pracownikom Banku, do dysponowania środkami pieniężnymi na swoim Rachunku Indywidualnym objętym postanowieniami Umowy i w zakresie wynikającym z dokonywania automatycznych operacji księgowych (zarządzania środkami pieniężnymi) między Rachunkami Uczestników Systemu zgodnie z zasadami wynikającymi z niniejszej Umowy oraz w zakresie udostępniania i korzystania z Indywidualnych Limitów Płynności.

Dokonywanie Rozliczeń

Na koniec każdego dnia roboczego Bank dokona operacji matematycznego sumowania sald na Rachunku Rozliczeniowym oraz Rachunkach Indywidualnych (bez Rachunku Głównego).

W przypadku, gdy wyliczone tak saldo będzie dodatnie Bank przekaże z Rachunku Rozliczeniowego na Rachunek Główny kwotę środków pieniężnych odpowiadającą wysokości salda. W przypadku, gdy to saldo będzie ujemne, Bank przekaże z Rachunku Głównego na Rachunek Rozliczeniowy kwotę środków pieniężnych stanowiących równowartość w/w salda ujemnego. Umowa przewiduje, iż następnego Dnia Roboczego, Bank będzie zobowiązany dokonywać automatycznych transferów odwrotnych w stosunku do wymienionych operacji uznawania/obciążania, czyli powrót do stanu sald Rachunku Głównego i Rachunku Rozliczeniowego z końca poprzedniego Dnia Roboczego funkcjonowania Systemu.

Ponadto, na koniec każdego dnia roboczego:

• jeżeli Uczestnik Systemu (inny niż Posiadacz Główny), wykorzysta Indywidualny Limit Płynności, i nie spłaci go do końca Dnia Roboczego (saldo ujemne) wówczas Bank będzie upoważniony i zobowiązany do obciążenia Rachunku Rozliczeniowego, kwotą nie spłaconą Bankowi przez w/w Uczestnika Systemu, który wykorzysta ten limit i do dokonania spłaty tego limitu środkami pochodzącymi z Rachunku Rozliczeniowego,
• jeżeli Posiadacz Główny, wykorzysta Indywidualny Limit Płynności w Rachunku Rozliczeniowym i nie spłaci go do końca Dnia Roboczego (saldo ujemne) wówczas Bank będzie upoważniony i zobowiązany do obciążenia z końcem Dnia Roboczego, Rachunków Uczestników Systemu, kwotami odpowiadającymi łącznej kwocie nie spłaconej Bankowi przez Posiadacza Głównego, który wykorzysta Indywidualny Limit Płynności w Rachunku Rozliczeniowym i do dokonania spłaty tego limitu środkami pochodzącymi z Rachunków Indywidualnych Uczestników Systemu.
  
  

Powyższe operacje oznaczają, iż na koniec Dnia Roboczego, po przeprowadzeniu wszystkich operacji przewidzianych Umową, salda wszystkich rachunków Uczestników niebędących Posiadaczem Głównym oraz saldo Rachunku Rozliczeniowego będzie zerowe, natomiast całość salda (dodatnie lub ujemne) Grupy będzie skonsolidowane na Rachunku Głównym.

Zgodnie z Umową, jeżeli którykolwiek z Uczestników Systemu spłaci dług innego Uczestnika wynikający z wykorzystanego Indywidualnego Limitu Płynności w ramach Grupy Rachunków, Bank będzie upoważniony i zobowiązany do obliczania odsetek od wszelkich (w ramach niniejszej Umowy) wierzytelności nabytych przez odpowiedniego Uczestnika Systemu od innego Uczestnika Systemu w wyniku subrogacji ustawowej w rozumieniu art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu Cywilnego. Subrogacja taka, tj. wstąpienie Uczestnika Systemu w prawa zaspokojonego wierzyciela (tj. w tym przypadku Banku), następować będzie na skutek spłaty na rzecz Banku przez innego Uczestnika Systemu Indywidualnego limitu płynności wykorzystanego przez Uczestnika Systemu, który nie spłacił swojego limitu do końca Dnia Roboczego. Automatycznie, spłacający Uczestnik Systemu stanie się w wyniku subrogacji wierzycielem tego (lub tych) Uczestnika Systemu, który nie dokonał spłaty swojego limitu do końca danego Dnia Roboczego - z tytułu dokonania takiej spłaty Uczestnikowi temu należne będą odsetki obliczane przez Bank. Analogicznie, Uczestnik Systemu, który nie dokonał spłaty limitu w danym Dniu Roboczym, zostanie obciążony tymi odsetkami.

Tym samym wszelkie odsetki naliczane przez Bank na podstawie niniejszej Umowy będą neutralne dla Banku - suma odsetek, którymi będą obciążane rachunki Uczestników Systemu będzie równa sumie odsetek, którymi rachunki Uczestników będą uznawane.

Bank działając w imieniu i na rzecz każdego z Uczestników Systemu, po zakończeniu każdego miesiąca kalendarzowego, w każdym pierwszym Dniu Roboczym następnego miesiąca, dokona przelewów pomiędzy poszczególnym Rachunkami obciążając lub uznając te Rachunki łącznymi kwotami odsetek należnych od danego Uczestnika Systemu lub danemu Uczestnikowi Systemu wynikającymi z dokonanych automatycznych rozliczeń.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż Bank będzie upoważniony i zobowiązany do dokonania, w imieniu i na rzecz każdego z Uczestników Systemu (za wyjątkiem Posiadacza Głównego), którzy poprzedniego Dnia Roboczego wykorzystali Indywidualne Limity Płynności, zapłaty kwot nabytych wierzytelności, bez odsetek, na rzecz Posiadacza Głównego, który w wyniku subrogacji ustawowej nabył wierzytelności Banku wynikające z Indywidualnych Limitów Płynności. Upoważnienie i zobowiązanie Banku, o którym mowa w zdaniu poprzedzającym, oznacza wyłącznie zobowiązanie do dokonania czynności obciążenia Rachunków (za wyjątkiem Rachunków Posiadacza Głównego) i dokonania spłaty na Rachunek Rozliczeniowy Posiadacza Głównego (w imieniu i na rzecz Uczestników Systemu, którzy wykorzystali Indywidualne Limity Płynności).

Podobnie, Bank będzie upoważniony i zobowiązany do dokonania, w imieniu i na rzecz Posiadacza Głównego, który poprzedniego Dnia Roboczego wykorzystał Indywidualny Limit Płynności w Rachunku Rozliczeniowym, zapłaty kwot nabytych wierzytelności, bez odsetek, na rzecz Uczestników Systemu, którzy w wyniku subrogacji ustawowej nabyli wierzytelności Banku wynikające z Indywidualnych Limitów Płynności. Upoważnienie i zobowiązanie Banku, o którym mowa w zdaniu poprzedzającym, oznacza wyłącznie zobowiązanie do dokonania czynności obciążenia Rachunku Rozliczeniowego i dokonania spłaty (w imieniu i na rzecz Posiadacza Głównego, który wykorzystał Indywidualny Limit Płynności w Rachunku Rozliczeniowym). Zgodnie z Umową odsetki te naliczane będą za każdy dzień kalendarzowy w wysokości ustalonej według stawek oprocentowania określonych w Umowie, w stosunku rocznym. Bank będzie naliczał odsetki między Uczestnikami systemu według dwóch stawek. Uczestnicy Systemu (w tym Wnioskodawca) za wyjątkiem Posiadacza Głównego będą obciążani stawką wyższą w przypadku spłacenia ich Indywidualnego Limitu Płynności przez Posiadacza Głównego lub będą uznawani stawką niższą w przypadku spłacenia Indywidualnego Limitu Płynności Posiadacza Głównego w części lub w całości. Posiadacz Główny będzie obciążany stawką niższą w przypadku gdy jego Indywidualny Limit Płynności będzie spłacany przez Uczestników systemu (w tym Wnioskodawcę) lub będzie uznany stawką wyższą w przypadku spłacenia przez niego Indywidualnych Limitów Płynności Uczestników systemu. Z tytułu usług świadczonych przez Bank w ramach Umowy będzie mu przysługiwało wynagrodzenie; na podstawie zapisów Umowy, Uczestnicy Systemu (w tym Wnioskodawca) będą obowiązani do zapłaty na rzecz Banku opłat za usługi świadczone przez Bank w ramach Systemu. Uczestnicy Systemu ponoszą solidarną odpowiedzialność wobec Banku z tytułu wszelkich opłat wynikających z Umowy.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż podmiotem oferującym spółkom z Grupy usługi zarządzania środkami pieniężnymi w ramach Umowy będzie Bank. Uczestnicy Systemu nie zawierają natomiast transakcji między sobą, ani nie świadczą sobie wzajemnie usług i nie otrzymują z tego tytułu żadnego wynagrodzenia. Ponadto, rola Posiadacza Głównego, w zakresie Umowy będzie ograniczać się przede wszystkim do funkcji technicznej, sprowadzającej się do posiadania przez niego Rachunku Rozliczeniowego (oraz Rachunku Głównego), służącego do przeprowadzania transakcji zarządzania środkami pieniężnymi przez Bank na koniec dnia.

Faktycznej realizacji Umowy, poprzez realizację operacji pomiędzy kontami bankowymi Uczestników oraz Rachunkiem Rozliczeniowym i Rachunkiem Głównym Posiadacza Głównego oraz naliczania i pobierania/wypłaty odsetek od wzajemnych zobowiązań, dokonuje Bank świadczący usługi na rzecz wszystkich Uczestników Systemu.

Ponadto, w ramach Umowy, Wnioskodawca nie będzie zawierać z innymi spółkami z Grupy (Uczestnikami Systemu) odrębnych umów w związku z uczestnictwem w Umowie. Spółka zaznacza, iż nie wyklucza się, iż w przyszłości - odrębnie od Umowy cash poolingu zostaną zdefiniowane usługi administracyjno-finansowe związane z rozliczeniami wynikającymi z Systemu np. prowadzenie ewidencji lub analiz wewnętrznych. Jeśli takie usługi zostaną zdefiniowane w przyszłości, to wówczas zostaną zawarte odpowiednie umowy (odrębnie od przedmiotowej Umowy cash poolingu) pomiędzy Uczestnikami Systemu, określające wynagrodzenie z tytułu świadczonych usług.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w związku z uczestnictwem Spółki w przedstawionym we wniosku Systemie, Wnioskodawca będzie zobowiązany do sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy o pdop, z tytułu transakcji dokonywanych z podmiotami powiązanymi... (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

Zdaniem Spółki, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, nie będzie ona zobowiązana do sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w treści art. 9a ustawy o pdop z tytułu czynności dokonywanej w ramach Umowy.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm., dalej: „ustawa o pdop”), podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 - lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji, obejmującej:

1. określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko);
2. określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty;
3. metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji;
4. określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach - w przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez podmiot;
5. wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione zostały te inne czynniki;
6. określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń - w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.
   
   

Powyższy obowiązek, na podstawie art. 9a ust. 2 w/w ustawy, obejmuje transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

1. 100.000 EURO - jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, określonego zgodnie z art. 16 ust. 7, albo
2. 30.000 EURO - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo
3. 50.000 EURO - w pozostałych przypadkach.
   
   

Definicja podmiotów powiązanych została umieszczona w art. 11 ust. 1 ustawy o pdop. I tak, jeżeli:

• podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej „podmiotem krajowym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
• osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej „podmiotem zagranicznym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
• te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów

-i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Z powyższego wyraźnie wynika, iż aby mógł powstać wymóg sporządzania wspomnianej dokumentacji podatkowej, konieczne jest jednoczesne spełnienie się dwóch warunków:

1. musi zaistnieć transakcja oraz
2. transakcja taka musi mieć miejsce pomiędzy podmiotami powiązanymi.
   
   

W przypadku spełnienia powyższych warunków oceniając konieczność sporządzania dokumentacji podatkowej w poszczególnych latach podatkowych, badać należy limity kwotowe określone w art. 9a ust. 2 ustawy o pdop.

Pojęcie „transakcja” nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego, zatem można uznać, iż nie posiada ono definicji legalnej. W takim przypadku należy posłużyć się znaczeniem słownikowym, w myśl którego (według internetowego Słownika Języka Polskiego - ...l) transakcja to operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług lub umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług; też zawarcie takiej umowy.

Biorąc pod uwagę przedstawioną definicję, zdaniem Spółki, jako transakcję można określić usługę zarządzania płynnością finansową Uczestników Systemu (usługa cash poolingu) świadczoną na rzecz Uczestników Systemu (w tym Wnioskodawcy) przez Bank.

Zdaniem Spółki, ponieważ Bank (będący stroną transakcji) nie jest powiązany w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z Uczestnikami Systemu, w tym z Wnioskodawcą (czyli z drugą stroną transakcji), nie zostanie spełniony drugi z dwóch wspomnianych wyżej warunków, od których spełnienia zależy obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej.

Powiązani w rozumieniu art. 11 ustawy o pdop są wprawdzie ze sobą Uczestnicy Systemu (w tym oczywiście Spółka), ale trudno z kolei w ich wzajemnych relacjach w ramach struktury cash poolingu doszukać się jakiegokolwiek przypadku kupna lub sprzedaży towarów bądź usług (czyli przypadków przeprowadzania transakcji). Ponownie bowiem podkreślić należy, iż dla Uczestnika Systemu zarządzanie jego płynnością finansową przez Bank oznaczać może konieczność uiszczenia odsetek bądź możliwość otrzymania odsetek (w przypadku, gdy środki pieniężne tego Uczestnika wykorzystane zostaną dla pokrycia sald ujemnych innych Uczestników). Nie można jednak stwierdzić by fakt ten skutkował transakcjami pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu - nie będą oni bowiem mieli możliwości identyfikacji drugiej strony (bądź drugich stron) przeprowadzanych przez Bank operacji.

Z kolei brak powstania relacji, która spełniałaby znamiona transakcji oznacza, iż nie został spełniony pierwszy z dwóch w/w warunków, determinujących powstanie obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej.

Z uwagi na powyższe, zdaniem Spółki, nie powstaje obowiązek sporządzenia dokumentacji wskazanej w art. 9a ustawy o pdop, w związku z pełnieniem przez nią roli Uczestnika Systemu z tytułu zawarcia i realizacji Umowy.

Zdaniem Spółki, usługa cash poolingu, w tym dokonywane w jego ramach przez Bank transfery pieniężne oraz wypłaty odsetek, nie powinny podlegać regulacjom wynikającym z przepisów art. 11 ust. 1 ustawy o pdop oraz obowiązkowi sporządzenia dokumentacji podatkowej transakcji, o jakiej mowa w art. 9a tej ustawy.

Takie stanowisko prezentują również organy podatkowe, m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 22 kwietnia 2011 r., (sygn.: IPPB5/423-84/11-4/JC), zgodnie z którą (...) uczestnicy systemu cash-pooling nie będą względem siebie stronami stosunków zobowiązaniowych (umów), a wypłata odsetek pomiędzy Spółką a tymi uczestnikami systemu nie będzie dokonywana w ramach świadczenia usług. Skoro uczestnicy systemu cash-pooling nie będą świadczyć sobie nawzajem usług, w ocenie Spółki, nie można mówić o transakcji pomiędzy uczestnikami tego systemu.

Podobne stanowisko w kwestii występowania transakcji pomiędzy uczestnikami cash poolingu, a także pomiędzy uczestnikami a agentem zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 1 stycznia 2010 r., (sygn.: ITPB3/423-613b/09/DK) uznając, iż (...) trudno z kolei w ich wzajemnych relacjach w ramach struktury cash poolingu doszukać się jakiegokolwiek przypadku kupna lub sprzedaży towarów bądź usług (czyli przypadków przeprowadzania transakcji pomiędzy Posiadaczami Rachunków oraz Posiadaczami Rachunków i Agentem). W tym przypadku brak transakcji oznacza nieziszczenie się pierwszego z dwóch w/w warunków, od których spełnienia zależy obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej.

Takie samo stanowisko znajduje odzwierciedlenie również w innych interpretacjach wydawanych przez Dyrektorów Izb Skarbowych, działających z upoważnienia Ministra Finansów.

Przykładowo wskazać tu można na interpretacje indywidualne wydane przez:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach 28 czerwca 2013 r. (nr IBPBI/2/423-379/13/AK),
• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie 9 czerwca 2009 r. (nr IPPB3/423-213/09-4/ER) oraz 12 września 2012 r. (IPPB5/423-497/12-4/JC).
  
  

Reasumując, zdaniem Spółki, przepływy pieniężne, które będą wynikały z realizacji Umowy nie skutkują koniecznością sporządzania dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi zgodnie z zapisami art. 9a w związku z art. 11 ustawy o pdop.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm., dalej jako: „ustawa o pdop”), podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami (w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4), są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takich transakcji z uwzględnieniem wymogów wymienionych w punktach 1-6 tego artykułu.

Na podstawie art. 9a ust. 2 ustawy o pdop, obowiązek sporządzenia dokumentacji występuje w przypadku, gdy łączna kwota (lub jej równowartość) transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

1. 100.000 EURO - jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, określonego zgodnie z art. 16 ust. 7, albo
2. 30.000 EURO - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo
3. 50.000 EURO - w pozostałych przypadkach.
   
   

Z uwagi na powyższe, konieczność sporządzenia dokumentacji cen transferowych zachodzi w przypadku, gdy spełnione są kumulatywnie następujące warunki:

1. dochodzi do transakcji,
2. transakcja jest realizowana pomiędzy podmiotami powiązanymi oraz
3. łączna kwota transakcji przekracza kwoty wskazane w art. 9a ust. 2 ustawy o pdop.
   
   

Przepis art. 9a ustawy o pdop nie wyłącza obowiązku dokumentowania transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi, dokonywanych w ramach usługi cash-poolingu.

Umowa cash-poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu, dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash-poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash-pooling, którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy.

Umowa cash-poolingu nie została uregulowana w polskim systemie prawnym, jest zatem tzw. umową nienazwaną w rozumieniu prawa cywilnego. Jednakże, biorąc pod uwagę charakter tej umowy i jej cele, stwierdzić należy, iż ma ona cechy zbliżone do umowy pożyczki (udostępnienie określonej kwoty pieniędzy w zamian za odpowiednie wynagrodzenie - odsetki). Nawet zatem w przypadku, gdy umowa cash-poolingu polega na konwersji długu pomiędzy podmiotami w niej uczestniczącymi (czy subrogacji), faktycznym jej celem jest udostępnianie środków pieniężnych (w formie transferów rzeczywistych, jak również tzw. wirtualnych) pomiędzy podmiotami z grupy oraz osiąganie przez te podmioty korzyści w postaci odsetek. Jest to zatem rodzaj pożyczek udzielanych pomiędzy podmiotami uczestniczącymi w tym systemie. Jednocześnie, jak wynika z art. 16 ust. 7b ustawy o pdop, przez pożyczkę (zdefiniowaną na potrzeby art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ww. ustawy) rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy.

Zatem w ocenie tut. Organu, przepływy środków finansowych dokonywane w ramach umowy cash-poolingu wypełniają przesłanki umowy pożyczki w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o pdop, a zatem stanowią transakcje w rozumieniu art. 9a ustawy o pdop.

Definicja podmiotów powiązanych została umieszczona w art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. I tak, jeżeli:

1. podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej „podmiotem krajowym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
2. osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej „podmiotem zagranicznym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
3. te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów, albo
4. podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
5. te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów

-i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego zostanie spełniona przesłanka wynikająca z art. 9a ust. 1 ustawy o pdop, w związku z czym Spółka będzie zobowiązana do sporządzania dokumentacji podatkowej, o ile nastąpi wypełnienie przesłanki dotyczącej przekroczenia rocznej wartości zawieranych transakcji, o której mowa w art. 9a ust. 2 ww. ustawy.

Reasumując, w związku z uczestnictwem Wnioskodawcy w przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego Strukturze, na Spółce spoczywał będzie obowiązek dokumentacyjny wynikający z art. 9a ustawy o pdop, jeżeli wartość transakcji między Uczestnikami Struktury przekroczy w danym roku podatkowym wartości określone w art. 9a ust. 2 tej ustawy.

Stanowisko Wnioskodawcy należy zatem uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Spółkę interpretacji stwierdzić należy, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Nadmienić również należy, że zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeśli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedli-wości.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W zakresie pytań oznaczonego we wniosku nr 1 i 2 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz.U. z 14 marca 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.