ILPP2/443-558/13-2/PR

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 10 czerwca 2013 r. (data wpływu 21 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zwrotu wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz kontrahentów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 czerwca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zwrotu wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz kontrahentów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest spółką doradztwa podatkowego. Za świadczone usługi otrzymuje wynagrodzenie, które dokumentuje fakturami VAT. Zdarza się, że w ramach świadczonych usług pojawia się konieczność uiszczenia dodatkowych opłat niezbędnych dla prawidłowego wykonania usługi, takich jak np.: opłaty skarbowe, opłaty sądowe, czy opłaty notarialne. W umowach z klientami (pisemnych oraz ustnych) Wnioskodawca zaznacza, że ustalone wynagrodzenie za usługę nie obejmuje wartości tych dodatkowych opłat i zazwyczaj klient sam dokonuje stosownych opłat, po czym przekazuje do biura Wnioskodawcy dokument potwierdzający uiszczenie opłaty. Czasem zdarza się, że klient wpłaca przewidywaną kwotę ww. opłat do kasy Wnioskodawcy - nie są one traktowane jako zaliczka na poczet usługi; a w odpowiednim momencie Wnioskodawca opłaca z tego źródła niezbędne opłaty. W takim przypadku dokument wpłaty jest przekazywany klientowi; wpłacone środki natomiast są uwzględniane w księgach rachunkowych Wnioskodawcy jako środki obce.

Jedynie w wyjątkowych sytuacjach, gdy np. ze względów logistycznych, bądź z powodu nieobecności w kraju, klient nie ma możliwości terminowego uiszczenia danej opłaty we własnym zakresie, Wnioskodawca uiszcza ją w jego imieniu i na jego rzecz, a klient zwraca poniesione przez Wnioskodawcę wydatki już po wykonaniu usługi. Wydatki poczynione przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz klienta udokumentowane są dowodami wpłaty lub przelewami, na których wskazane jest, w czyim imieniu została poniesiona dana opłata.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zwracane przez klientów wydatki z tytułu dodatkowych opłat (takich jak np. opłaty skarbowe, opłaty sądowe), które zostały przez Wnioskodawcę opłacone w ich imieniu i na ich rzecz, powinny by opodatkowane podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, dodatkowe opłaty nie stanowią elementu usługi, są uiszczane w imieniu i na rzecz klienta jedynie wyjątkowo, w jego zastępstwie, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udokumentowanie ich zwrotu powinno następować na podstawie not obciążeniowych. Analogicznie wpłaty dokonywane przez klientów na poczet dodatkowych opłat np. sądowych, czy skarbowych, uiszczanych następnie przez Wnioskodawcę w ich imieniu i na ich rzecz, nie stanowią zaliczki na poczet świadczonych usług i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót rozumiany jako kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Z kolei na mocy przepisu art. 79 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, podstawa opodatkowania nie obejmuje m.in. kwot otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym.

W przypadku uiszczania w imieniu i na rzecz klienta dodatkowych opłat nie ma mowy o zakupie oraz odsprzedaży na rzecz klienta jakiejś usługi lub towaru, a jedynie przekazaniu określonej kwoty w jego zastępstwie. Wnioskodawca tymczasowo ponosi finansowy ciężar wydatków, które następnie są mu zwracane przez klienta. Wnioskodawca nie dolicza do nich swojej marży, a zwracane przez klienta kwoty nie stanowią wynagrodzenia za świadczoną przez Wnioskodawcę usługę. Uzgodnione w umowie wynagrodzenie, o czym klient jest zawsze informowany, nie obejmuje wartości tych dodatkowych opłat. Wnioskodawca z kolei posiada dowody dokumentujące rzeczywiste kwoty uiszczonych opłat i z dowodów tych wynika, w czyim imieniu oraz na czyją rzecz zostały one poniesione.

Biorąc pod uwagę fakt, że uiszczanie opłat takich jak opłata skarbowa, czy sądowa, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, również ich przeniesienie na właściwego odbiorcę, klienta Wnioskodawcy, nie powinno być opodatkowane tym podatkiem. Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe w tym wypadku jest wystawienie noty obciążeniowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - art. 15 ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Ponadto zgodnie z art. 30 ust. 3 ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.

Natomiast, stosownie do art. 79 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 347 s. 1 ze zm.), podstawa opodatkowania nie obejmuje następujących elementów:

1. obniżek cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2. opustów i obniżek cen udzielonych nabywcy lub usługobiorcy i uwzględnionych w momencie transakcji;
3. kwot otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym.
   
   

Podatnik musi przedstawić dowód na rzeczywistą kwotę kosztów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c, i nie może odliczyć VAT, który w danym przypadku mógł zostać naliczony.

Z przytoczonej wyżej regulacji art. 79 pkt c Dyrektywy Rady wynika, że wyłączeniu z podstawy opodatkowania podlegają kwoty otrzymane przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rachunek nabywcy lub usługobiorcy. Należy jednak zaznaczyć, iż otrzymany przez podatnika zwrot wydatków poniesionych na rzecz zleceniodawcy nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem VAT wówczas, gdy podatnik dysponuje dowodami dokumentującymi rzeczywiste kwoty poniesionych kosztów oraz ww. dowody zostały wystawione na nabywcę (usługobiorcę), w którego imieniu i na rzecz którego poniesione zostały te wydatki.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest spółką doradztwa podatkowego. Za świadczone usługi otrzymuje wynagrodzenie, które dokumentuje fakturami VAT. Zdarza się, że w ramach świadczonych usług pojawia się konieczność uiszczenia dodatkowych opłat niezbędnych dla prawidłowego wykonania usługi, takich jak np.: opłaty skarbowe, opłaty sądowe, czy opłaty notarialne. W umowach z klientami (pisemnych oraz ustnych) Wnioskodawca zaznacza, że ustalone wynagrodzenie za usługę nie obejmuje wartości tych dodatkowych opłat i zazwyczaj klient sam dokonuje stosownych opłat, po czym przekazuje do biura Wnioskodawcy dokument potwierdzający uiszczenie opłaty. Czasem zdarza się, że klient wpłaca przewidywaną kwotę ww. opłat do kasy Wnioskodawcy - nie są one traktowane jako zaliczka na poczet usługi; a w odpowiednim momencie Wnioskodawca opłaca z tego źródła niezbędne opłaty. W takim przypadku dokument wpłaty jest przekazywany klientowi; wpłacone środki natomiast są uwzględniane w księgach rachunkowych Wnioskodawcy jako środki obce. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach, gdy np. ze względów logistycznych, bądź z powodu nieobecności w kraju, klient nie ma możliwości terminowego uiszczenia danej opłaty we własnym zakresie, Wnioskodawca uiszcza ją w jego imieniu i na jego rzecz, a klient zwraca poniesione przez Wnioskodawcę wydatki już po wykonaniu usługi. Wydatki poczynione przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz klienta udokumentowane są dowodami wpłaty lub przelewami, na których wskazane jest, w czyim imieniu została poniesiona dana opłata.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że z uwagi na fakt, że czynności opisane przez Spółkę wykonywane są przez nią na rzecz i w imieniu klienta, stosownie do treści art. 29 ust. 1 ustawy nie stanowią dla Spółki obrotu podlegającego podatkowi VAT. Spółka w analizowanej sprawie występuje de facto w roli pośrednika i otrzymany zwrot wydatków poniesionych na rzecz klienta nie stanowi podstawy opodatkowania VAT, gdyż nie jest on w istocie wynagrodzeniem Spółki za świadczenie usług (nie jest kwotą należną z tytułu sprzedaży). W konsekwencji ww. wydatki poniesione w imieniu i na rzecz klienta nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, zwrot wydatków poniesionych przez Spółkę w imieniu i na rzecz klientów nie stanowi podstawy opodatkowania, a co za tym idzie, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej opodatkowania zwrotu wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz kontrahentów. Natomiast pozostałe kwestie zostały rozstrzygnięte w interpretacji indywidualnej z dnia 16 września 2013 r. nr ILPP2/443-558/13-3/PR.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.