ITPP1/443-57a/11/MN

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 3 stycznia 2011 r. (data wpływu 17 stycznia 2011 r.) uzupełnionym w dniu 5 kwietnia 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wpływu zawarcia i realizacji umowy cash poolingu na rozliczenie tego podatku przez Spółkę - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 17 stycznia 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie wpływu zawarcia i realizacji umowy cash poolingu na rozliczenie tego podatku przez Spółkę.
W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawca jest spółką kapitałową z siedzibą oraz miejscem zarządu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych. Wraz z innymi, zależnymi bezpośrednio lub pośrednio od Wnioskodawcy, spółkami kapitałowymi - z siedzibą oraz miejscem zarządu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, podlegającymi w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych - tworzą grupę kapitałową („Grupa”). Wnioskodawca, jak i spółki zależne traktowane są - w świetle art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jako tzw. podmioty powiązane.
Wnioskodawca pragnie przystąpić do struktury kompleksowego zarządzania płynnością finansową (przez zgromadzenie środków z jednostkowych rachunków poszczególnych uczestników na jednym wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzonymi w ten sposób środkami, wykorzystując korzyści skali), oraz optymalizacji wyniku odsetkowego spółek korzystających z takiej usługi (poprzez kompensowanie niedoborów i nadwyżek w ramach jednej grupy kapitałowej, oraz korzystaniu ze stopy odsetek ustalonej dla salda na rachunku głównym), nazwanej jako usługa Cash Pooling, oferowanej przez bank prowadzący działalność w Polsce. Wskazano również, iż bank ten posiada (będzie posiadał oddział w Polsce). Usługa Cash Poolingu adresowana jest do wszystkich spółek tworzących Grupę („Uczestnicy Usługi”). Bank nie jest kapitałowo powiązany z Grupą w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przystąpienie do Usługi Cash Poolingu nastąpi w wyniku zawarcia przez Bank z każdym Uczestnikiem Usługi (w tym z Wnioskodawcą) tworzących Grupę - nienazwanej umowy typu zero - balancing domestic Cash pooling. Jeden z Uczestników Usługi będzie wyznaczony jako administrator Usługi Cash Poolingu („Pool Leader”), dla którego Bank będzie prowadził Rachunek Rozliczeniowy. W tym wypadku Pool Leaderem będzie Wnioskodawca. Bank będzie prowadził również dla pozostałych Uczestników Usługi rachunki bieżące, w ramach których Bank udzieli limitu zadłużenia tzw. intra-day limit („Rachunek Bieżący”). Zarządzanie Rachunkiem Rozliczeniowym i nadzór nad wzajemnymi rozliczeniami w ramach usługi Cash Poolingu dokonywany będzie przez Pool Leadera, na podstawie udzielonych pełnomocnictw przez Uczestników Usługi. Każdy wykorzystany tzw. intra-day limit na Rachunku Bieżącym będzie spłacony przez Pool Leadera do końca każdego dnia, nie później jednak niż do terminu wymagalności. Spłata limitu będzie dokonywana ze środków zgromadzonych na Rachunku Rozliczeniowym - również przy wykorzystaniu przyznanego Pool Leaderowi przez Bank limitu zadłużenia. Salda dodatnie na Rachunku Rozliczeniowym nie będą przez Pool Leadera zwracane na Rachunki Bieżące, a salda dodatnie powstałe na Rachunkach Bieżących przekazywane będą automatycznie na Rachunek Rozliczeniowy. Salda ujemne (deficyty) na Rachunkach Bieżących będą pokrywane z Rachunku Rozliczeniowego przez Pool Leadera (również przy wykorzystaniu przyznanego Pool Leaderowi przez Bank limitu zadłużenia) bądź z Rachunku Bieżącego innych Uczestników Usługi, albowiem zgodnie z Usługą Cash Poolingu na Rachunkach Bieżących codziennie ustalane saldo ma być równe zeru, a jedynie saldo ujemne może wystąpić na Rachunku Rozliczeniowym. Od sald powstałych na Rachunku Rozliczeniowym w wyniku dokonanych przelewów naliczane będą odsetki w wysokości uzależnionej od rodzaju salda. Rachunek Rozliczeniowy zostanie uznany lub obciążony odsetkami w ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca.
Dodatkowo, zgodnie z Umową Cash Poolingu, tytuły prawne rozliczeń dokonywanych pomiędzy Uczestnikami Usługi (w tym Wnioskodawcą) oparte będą na:
poręczeniu cywilnym (tj. Pool Leader i pozostali Uczestnicy Usługi udzielą Bankowi poręczeń, na podstawie których Pool Leader i pozostali Uczestnicy Usługi będą odpowiedzialni solidarnie względem Banku za wszystkie długi wynikające z Umowy) oraz
subrogacji (po spłacie przez Uczestnika Usługi zadłużenia innego Uczestnika Usługi wobec Banku, wstąpienie tego Uczestnika Usługi w miejsce zaspokojonego wierzyciela - art. 518 Kodeksu Cywilnego).
Rozliczenia wierzytelności pomiędzy Uczestnikami Usługi z tytułu subrogacji wobec wykonania zobowiązań wynikających z udzielonych przez Uczestników Usługi poręczeń będą dokonywane na zasadach ustalonych oddzielnie pomiędzy Uczestnikami Usługi. Za każdy dzień utrzymywania się wierzytelności z tytułu subrogacji, dłużni Uczestnicy Usługi zapłacą odsetki tym Uczestnikom Usługi, którzy spełnili świadczenie z tytułu poręczenia. Również z tytułu wierzytelności z tytułu sald dodatnich powstałych na Rachunku Rozliczeniowym, Bank będzie naliczał odsetki.
Umowa Cash Poolingu przewiduje ponadto, iż w przypadku, gdy na Rachunku Rozliczeniowym zgromadzone będą środki pieniężne, Pool Leader może dokonywać lokat z wykorzystaniem tych środków. Odsetki z lokat podlegają wpłacie na Rachunek Rozliczeniowy w ostatnim dniu każdego miesiąca.
Zgodnie z Umową Cash Poolingu, Uczestnicy Usługi (w tym Wnioskodawca) zlecają Bankowi przenosznie odsetek (o których wyżej mowa) na ich Rachunki Bieżące.
Walutą Usługi Cash Poolingu będzie złoty polski lub waluty obce w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 141, poz. 1178 ze zm.), w tym euro lub dolar amerykański. Przelewy dokonywane między rachunkami mogą być dokonywane jedynie w tej samej walucie
Na podstawie Umowy Cash Poolingu, obsługę systemu cash pooling będzie prowadził Bank. Wszystkie płatności w ramach Usługi Cash Poolingu będą następować za pośrednictwem Pool Leadera przy wykorzystaniu wsparcia Banku dostarczającego infrastrukturę w postaci Rachunków Bieżących i Rachunku Rozliczeniowego. Do obowiązków Banku będzie również należało m.in. ustalanie salda na każdym rachunku, prowadzenie obsługi codziennych transferów, obciążanie i uznawanie rachunków oraz naliczanie i wypłata odsetek.
Bank będzie otrzymywał wynagrodzenie z tytułu świadczenia Usługi Cash Poolingu. Pool Leader nie otrzyma wynagrodzenia z tytułu dokonywanych czynności.
W związku z powyższym sprecyzowano pytanie w zakresie podatku od towarów i usług sprowadzające się m.in. do kwestii ewentualnego opodatkowania czynności wykonywanych przez Spółkę (będącą uczestnikiem struktury Cash Poolingu i jednocześnie Pool Leaderem) w ramach usługi Cash Poolingu świadczonej przez bank.
Na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego Spółka wyraziła przekonanie, iż obsługę systemu cash pooling prowadzi Bank. Wszystkie płatności w ramach Usługi Cash Poolingu będą następować za pośrednictwem Pool Leadera przy wykorzystaniu wsparcia Banku dostarczającego infrastrukturę w postaci Rachunków Bieżących i Rachunku Rozliczeniowego. Do obowiązków Banku będzie również należało prowadzenie obsługi codziennych transferów oraz naliczanie i wypłata odsetek. Czynności wykonywane przez Uczestników w ramach Usługi Cash Po¬olingu będą stanowiły jedynie techniczne elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wykonywania usługi przez Bank. W konsekwencji, Uczestnicy Usługi pozostaną nadal odbiorcami usługi świadczonej przez Bank, nawet w sytuacji, gdy środki z rachunku jednego Uczestnika zostaną przekazane na Rachunek Bieżący innego Uczestnika lub na Rachunek Rozliczeniowy. Dodatkowo z tytułu świadczonej Usługi Cash Poolingu, Bank będzie pobierał wynagrodzenie od Uczestników Spółek.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają:
odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Przez dostawę towarów, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.
Z opisu przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca wraz z innymi, zależnymi bezpośrednio lub pośrednio, spółkami kapitałowymi - z siedzibą oraz miejscem zarządu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, ma zamiar przystąpić do struktury kompleksowego zarządzania płynnością finansową oraz optymalizacji wyniku odsetkowego spółek korzystających z takiej usługi nazwanej jako umowa cash pooling, oferowanej przez bank prowadzący działalność i posiadający oddział na terenie Polski. Przystąpienie do cash poolingu nastąpi w wyniku zawarcia przez bank z każdym „Uczestnikiem Usługi” (w tym z Wnioskodawcą) tworzących grupę - nienazwanej umowy typu zero - balancing domestic cash pooling. Jeden z „Uczestników Usługi” będzie wyznaczony jako administrator cash poolingu („Pool Leader”), dla którego bank będzie prowadził rachunek rozliczeniowy. W tym wypadku Pool Leaderem będzie Wnioskodawca. Jak wskazano, cash pooling jest formą optymalizacji zarządzania finansami, co do zasady, polegającą na koncentrowaniu środków z jednostkowych rachunków poszczególnych spółek z jednej grupy kapitałowej na jednym wspólnym rachunku, a następnie zarządzaniu zgromadzonymi w ten sposób środkami. Podstawowym celem tej usługi jest kompleksowe zarządzanie płynnością finansową i optymalizacja wyniku odsetkowego spółek korzystających z cash poolingu. Skorzystanie z cash poolingu ma na celu zwiększenie efektywności działalności gospodarczej poprzez optymalizację kosztów zaciągniętych kredytów i odpowiednie wykorzystanie sumy dziennych sald na rachunkach bieżących.
Z przedstawionych okoliczności wynika, iż bank będzie prowadził dla „Uczestników Usługi” rachunki bieżące, w ramach których udzieli limitu zadłużenia tzw. intra-day limit. Zarządzanie rachunkiem rozliczeniowym i nadzór nad wzajemnymi rozliczeniami w ramach cash poolingu dokonywany będzie przez Pool Leadera, na podstawie udzielonych pełnomocnictw przez „Uczestników Usługi”. Każdy wykorzystany tzw. intra-day limit na rachunku bieżącym będzie spłacony przez Pool Leadera do końca każdego dnia, nie później jednak niż do terminu wymagalności. Salda dodatnie na rachunku rozliczeniowym nie będą przez Pool Leadera zwracane na rachunki bieżące, a salda dodatnie powstałe na rachunkach bieżących przekazywane będą automatycznie na rachunek rozliczeniowy. Salda ujemne (deficyty) na rachunkach bieżących będą pokrywane z rachunku rozliczeniowego przez Pool Leadera (również przy wykorzystaniu przyznanego Pool Leaderowi przez Bank limitu zadłużenia) bądź z rachunku bieżącego innych „Uczestników Usługi”, albowiem zgodnie z umową cash poolingu na rachunkach bieżących codziennie ustalane saldo ma być równe zeru, a jedynie saldo ujemne może wystąpić na rachunku rozliczeniowym. Od sald powstałych na rachunku rozliczeniowym w wyniku dokonanych przelewów naliczane będą odsetki w wysokości uzależnionej od rodzaju salda. Rachunek rozliczeniowy zostanie uznany lub obciążony odsetkami w ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca.
Umowa Cash Poolingu przewiduje ponadto, iż w przypadku, gdy na Rachunku Rozliczeniowym zgromadzone będą środki pieniężne, Pool Leader może dokonywać lokat z wykorzystaniem tych środków.
Zgodnie z Umową Cash Poolingu, Uczestnicy Usługi (w tym Wnioskodawca) zlecają Bankowi przenosznie odsetek (o których wyżej mowa) na ich Rachunki Bieżące.
Wskazano również, iż na podstawie Umowy Cash Poolingu, obsługę systemu cash pooling będzie prowadził Bank. Wszystkie płatności w ramach Usługi Cash Poolingu będą następować za pośrednictwem Pool Leadera przy wykorzystaniu wsparcia Banku dostarczającego infrastrukturę w postaci Rachunków Bieżących i Rachunku Rozliczeniowego. Do obowiązków Banku będzie również należało m.in. ustalanie salda na każdym rachunku, prowadzenie obsługi codziennych transferów, obciążanie i uznawanie rachunków oraz naliczanie i wypłata odsetek. Bank będzie otrzymywał wynagrodzenie z tytułu świadczenia Usługi Cash Poolingu. Pool Leader nie otrzyma wynagrodzenia z tytułu dokonywanych czynności.
Zatem w przedmiotowym przypadku, jak wskazał Wnioskodawca, w roli usługodawcy kompleksowego zarządzania płynnością finansową występuje bank, który posiada (będzie posiadał) stałe miejsce prowadzenia działalności na terenie kraju, zatem na banku będzie ciążył obowiązek rozliczenia podatku od towarów i usług w związku ze świadczeniem usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową.
Wskazać również należy, iż czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będącego Pool Leaderem w ramach usługi Cash Poolingu, umożliwiające bankowi dokonywanie w ramach struktury Cash Poolingu nie stanowią odrębnego świadczenia usług przez Wnioskodawcę, w rozumieniu art. 8 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia przez bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Ponadto, jak wskazano, Wnioskodawca nie otrzyma wynagrodzenia z tytułu dokonywanych czynności.
W świetle powyższych regulacji prawnych oraz odnosząc się do przedstawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że jeżeli Wnioskodawca w związku z pełnieniem funkcji Pool Leadera nie otrzymuje od pozostałych uczestników wynagrodzenia, to uczestnicząc w cash poolingu organizowanym przez Bank na podstawie zawartej Umowy, nie będzie świadczyć usługi podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a będzie jedynie usługobiorcą usługi świadczonej przez bank.
Tym samym Spółka, jak również pozostali uczestnicy umowy cash poolingu nie wykonują w ramach przedmiotowej umowy żadnych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o których mowa w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług.
Informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę w ramach usługi cash poolingu.
Natomiast, w odniesieniu do zdarzeń przyszłych przedstawionych wniosku w zakresie podatku dochodowym od osób prawnych, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od towarów i usług w części dotyczącej zwolnienia usług świadczonych przez bank zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.
Końcowo zauważyć jednak należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawa - Ordynacja podatkowa). A zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego, nie zaś grupy osób. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Spółki, nie zaś wszystkich uczestników struktury cash poolingu. Uwzględniając powyższe wskazać zatem należy, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych uczestników, którzy chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinni wystąpić z odrębnymi wnioskami o jej udzielenie. W konsekwencji regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania dla tych podmiotów.
Interpretacja dotyczy przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.