IBPBII/2/415-133/11/AK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 25 stycznia 2011r. (data wpływu do tut. Biura 31 stycznia 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości:

w zakresie dotyczącym zbycia nieruchomości w części nabytej w 1983r.– jest prawidłowe,

w zakresie dotyczącym zbycia nieruchomości w części nabytej w 2010r.– jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 31 stycznia 2011r został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 1983r. Wnioskodawczyni wraz z mężem nabyła w drodze umowy darowizny od dziadków, do majątku wspólnego dorobkowego, nieruchomość rolną o powierzchni 88 arów. W 2009r. Wnioskodawczyni wspólnie z mężem dokonała podziału geodezyjnego w/w nieruchomości na 6 działek. W dniu 11 maja 2009r. małżonkowie, aktem notarialnym zawarli umowę majątkową małżeńską, w której oświadczyli, że nadal pozostają w związku małżeńskim i nie pozostają w separacji, i z dniem 11 maja 2009r. wyłączyli wspólność ustawową wprowadzając rozdzielność majątkową. W dniu 19 maja 2010r. aktem notarialnym Wnioskodawczyni zawarła z mężem umowę o częściowy podział majątku wspólnego, w ten sposób, że Wnioskodawczyni otrzymała na wyłączną własność nieruchomości składające się z trzech działek: nr 3892/1, 3892/2, 3892/4 oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Pozostałe działki pozostały wpisane na małżonków w udziałach wynoszących po #189; części nieruchomości na podstawie umowy majątkowej małżeńskiej zawartej 11 maja 2009r. Mieszkanie i w/w 3 działki Wnioskodawczyni otrzymała 19.05.2010 r. ze spłatą na rzecz męża w kwocie 110.000,00 zł. Wartość składników majątku objętych przedmiotem umowy o częściowy podział majątku określono na kwotę 220.000 zł.

W dniu 02.12.2010r., Wnioskodawczyni, sprzedała działkę nr 3892/4 o powierzchni 0,1215 ha, na podstawie aktu notarialnego, za kwotę 47.000 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie

Czy w związku ze sprzedażą przez Wnioskodawczynię opisanej wyżej nieruchomości gruntowej jest ona zobowiązana zapłacić 19 % podatek dochodowy, jeśli tak to od jakiej wartości...

Wartość majątku wspólnego w umowie o częściowy podział majątku wspólnego (akt notarialny z 19.05.2011 r.) określono, przez strony, na kwotę 220.000,00 zł. Małżonkowie dokonali podziału tak, że Wnioskodawczyni na własność otrzymała trzy działki i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego ze spłatą na rzecz męża kwoty 110.000 zł stanowiącej 50% wartości majątku.

Zatem wartość otrzymanych rzeczy mieści się w udziale jaki przysługuje mężowi w majątku dorobkowym małżeńskim. Za datę nabycia nieruchomości – działki nr 3892/4, która przypadła Wnioskodawczyni w wyniku częściowego podziału majątku, należy przyjąć datę jej nabycia -1983r.(darowizna od dziadków).

Wnioskodawczyni uważa, że nie powinna płacić podatku dochodowego z tytułu zbycia działki zarówno do udziału nabytego w 1983 r. jak i w 2010r.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.:

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, iż odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z powyższego wynika, iż w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment jej nabycia. Zatem w przedmiotowej sprawie należy rozstrzygnąć, czy datą nabycia przez Wnioskodawczynię sprzedanej w dniu 02 grudnia 2010r. nieruchomości jest data kiedy nastąpiło pierwotne nabycie zbytej nieruchomości do majątku wspólnego (tj. 1983r.), czy też data częściowego podziału majątku wspólnego małżonków (tj. 2010r.).

W tym miejscu należy podkreślić, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Jest to ich majątek wspólny. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną. Cechą charakterystyczną tego typu współwłasności jest to, iż niemożliwe jest ustalenie wielkości udziału małżonków we współwłasności (współwłasność bezudziałowa) oraz żaden z małżonków w czasie jej trwania nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 ww. Kodeksu) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 ww. kodeksu).

Stosownie do art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą ustania wspólności ustawowej, małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa - w przypadku ich zbycia, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego), ale tylko wówczas jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku podziału majątku mieści się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez danego małżonka nieruchomości lub prawa przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości lub prawa, która przekracza udział danego małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego. Nabyciem nieruchomości lub praw w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty lub dopłaty lub

jeżeli wartość otrzymanego przez daną osobę składnika majątku w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

W każdej sytuacji, kiedy w wyniku podziału majątku jeden z małżonków został zobowiązany do spłaty, mamy do czynienia z nieekwiwalentnym podziałem majątku, a po stronie małżonka zobowiązanego do spłaty następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany przez niego udział w majątku wspólnym.

W tej części bowiem, w której przyznane na wyłączną własność składniki majątkowe przekraczają wartość udziału w majątku wspólnym, podmiot musi zapłacić odpowiednią kwotę tytułem wyrównania udziałów w postaci dopłaty pieniężnej.

W tym zakresie niewątpliwie podatnik nabywa prawo własności nieruchomości w rozumieniu analizowanego przepisu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Reasumując, w świetle ww. przepisów nabycie własności nieruchomości w drodze podziału majątku wspólnego, w przypadku gdy wartość otrzymanego majątku przekracza udział, jaki przysługiwał małżonkowi w majątku wspólnym, zawiera się w pojęciu „nabycie”, jakim posługuje się przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 1983r. Wnioskodawczyni wraz z mężem nabyła w drodze umowy darowizny nieruchomość rolną. W 2009r. Wnioskodawczyni wspólnie z mężem dokonała podziału w/w nieruchomości na 6 działek. W tym samym roku pomiędzy Wnioskodawczynią a małżonkiem ustanowiona została rozdzielność majątkowa, natomiast w 2010r. aktem notarialnym Wnioskodawczyni zawarła z mężem umowę o częściowy podział majątku wspólnego. Podział majątku został dokonany w ten sposób, że Wnioskodawczyni otrzymała w 2010r. na wyłączną własność nieruchomości składające się z trzech działek: nr 3892/1, 3892/2, 3892/4 oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego ze spłatą na rzecz męża w kwocie 110.000,00 zł. Pozostałe działki pozostały wpisane na małżonków w udziałach wynoszących po #189; części nieruchomości na podstawie umowy majątkowej małżeńskiej. Wartość składników majątku objętych przedmiotem umowy o częściowy podział majątku określono na kwotę 220.000 zł.

W 2010r. Wnioskodawczyni na podstawie aktu notarialnego sprzedała jedną z przedmiotowych działek nr 3892/4 o powierzchni 0,1215 ha, za kwotę 47.000 zł.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że częściowy podział majątku dorobkowego małżonków dokonany w 2010r. nie był ekwiwalentny.

O ekwiwalentnym podziale w naturze mówić można jedynie wówczas, gdy w wyniku podziału majątku dorobkowego, każdy z małżonków otrzymuje na wyłączną własność majątek tej samej wartości i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty. Tymczasem w przedmiotowej sprawie w wyniku częściowego podziału majątku dorobkowego małżeńskiego Wnioskodawczyni nabyła na wyłączna własność działki o nr 3892/1, 3892/3, 3892/4 oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Wartość przedmiotu umowy o częściowy podział majątku wspólnego określono na kwotę 220.000,00 zł ze spłatą na rzecz męża w wysokości 110.000,00 zł. Z powyższego wynika, że nabycie przez Wnioskodawczynię przedmiotowej działki o nr 3892/4 nastąpiło częściowo w 1983r. w drodze darowizny i częściowo w 2010r. na skutek częściowego podziału majątku dorobkowego.

Wobec powyższego stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni w 1983r. nabyła połowę przedmiotowej nieruchomości, czyli część odpowiadającą jej udziałowi w majątku wspólnym. Tym samym połowa przychodu ze sprzedaży przedmiotowej działki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ odpłatne zbycie tej części nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło jej nabycie.

Natomiast pozostałą część nieruchomości Wnioskodawczyni nabyła w 2010r. w wyniku częściowego podziału majątku wspólnego. Wartość przychodu ze zbycia tej części nieruchomości, która została nabyta w 2010r. w wyniku podziału majątku podlega opodatkowaniu, ponieważ odpłatne zbycie nastąpiło przed upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie. Do odpłatnego zbycia tej części nieruchomości zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009r.

Ustawą z dnia 06 listopada 2008r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 ze zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 01 stycznia 2009.

I tak zgodnie z art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału w nieruchomości) i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału w nieruchomości) i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł. (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

Stosownie do ust. 2 artykułu 30e ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału w nieruchomości) lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości (udziału w nieruchomości) lub praw.

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ww. ustawy).

W myśl art. 22 ust. 6c ww. ustawy koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania. Wysokość tych nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej ponad udział w majątku dorobkowym małżonków, kosztem uzyskania przychodu może być udokumentowana kwota faktycznej spłaty na rzecz byłego małżonka, ponieważ mieści się ona w kategorii kosztów nabycia, o których mowa w ww. art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy zaznaczyć, że spłata na rzecz małżonka w kwocie 110.000,00 zł dotyczy całego udziału w majątku dorobkowym, który został nabyty w drodze umowy o częściowy podział majątku dorobkowego, co oznacza, że kwota ta nie może w całości stanowić kosztu uzyskania przychodu. Spłatę na rzecz męża należy proporcjonalnie przypisać do sprzedanej nieruchomości. W tym celu należy ustalić wartość rynkową składników będących przedmiotem umowy o częściowy podział majątku na dzień jej zawarcia i ustalić jaki procent spłaty przypadał na część zbywanej nieruchomości, a jaki na pozostałe składniki. Nie może bowiem koszt nabycia pozostałych składników tj. części działki nr 3892/1, części działki 3892/2 oraz części spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, obniżać przychodu uzyskanego ze zbycia działki nr 3892/4 w części nabytej w 2010 roku.

Reasumując, w przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni prawo własności do zbytej w 2010r. działki nr 3892/4 nabyła w #189; części w drodze darowizny i w #189; części w wyniku częściowego podziału majątku dorobkowego małżonków. Zatem cena określona w umowie sprzedaży tej nieruchomości podlega rozliczeniu po połowie.

Połowa ceny określonej w umowie sprzedaży przedmiotowej nieruchomości (tj. odpowiadającej nabytej w 1983r. #189; części nieruchomości) nie będzie stanowić przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ odpłatne zbycie tej części nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło jej nabycie.

Natomiast wartość wynikająca z umowy sprzedaży, przypadająca na pozostałą część nieruchomości tj. część, którą Wnioskodawczyni nabyła w 2010r. w wyniku częściowego podziału majątku wspólnego, podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż tej części nieruchomości nastąpiła przed upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie.

Zatem przychód z odpłatnego zbycia działki nr 3892/4 będzie stanowiła połowa ceny określonej w umowie sprzedaży. Przychód ten może zostać pomniejszony o koszty, o których mowa w art. 19 ust. 1 (tj. koszty odpłatnego zbycia) oraz w art. 22 ust. 6c ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.