II US. PB-I/415/27/05

Pytanie podatnika 1. Czy powstanie po stronie wspólnika spółki cywilnej przychód podlegający opodatkowaniu, w przypadku wniesienia aportem do spółki przez drugiego wspólnika prawa do użytkowania samochodu osobowego?

2. Czy koszty eksploatacji ww. samochodu będą kosztami spółki, rozliczanymi na zasadzie ewidencji przebiegu pojazdu?

Działając na podstawie art. 216 § 1 w związku z art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60); art. 22 ust. 1 i ust. 8, art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399); art. 860 - 875 ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku strony z dnia 22.03.2005 r. (data wpływu: 4.04.2005 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej wyjaśnienia:

czy powstanie po stronie wspólnika spółki cywilnej przychód podlegający opodatkowaniu, w przypadku wniesienia aportem do spółki przez drugiego wspólnika prawa do użytkowania samochodu osobowego,

czy koszty eksploatacji ww. samochodu będą kosztami spółki, rozliczanymi na zasadzie ewidencji przebiegu pojazdu

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie postanawia uznać stanowisko podatnika za prawidłowe.

W dniu 4.04.2005 r. do tut. organu podatkowego wpłynął wniosek pana Franciszka T. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Podatnik prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w spółce cywilnej "M." s.c. Stacja Paliw, opodatkowaną podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych przy prowadzeniu podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Przedmiotem tej działalności jest sprzedaż detaliczna paliw do pojazdów samochodów. Jeden ze wspólników wniósł aportem do spółki prawo do użytkowania samochodu osobowego poprzez zmianę umowy spółki cywilnej. Tym samym majątek spółki uległ podwyższeniu i zaistniała konieczność zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Samochód ten nie jest jednak środkiem trwałym spółki, gdyż do spółki nie został wniesiony samochód, a tylko prawo do jego użytkowania. Podatnik pyta, czy w tej sytuacji po stronie drugiego wspólnika powstanie przychód z nieodpłatnych świadczeń oraz czy koszty eksploatacji tego samochodu będą kosztami spółki rozliczanymi na zasadzie ewidencji przebiegu pojazdu. Zdaniem podatnika, po stronie drugiego wspólnika nie powstanie przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, ponieważ prawo do użytkowania samochodu zostało wniesione do spółki, przez co zwiększył się jej majątek. Tytułem prawnym do korzystania z samochodu przez wspólników spółki jest aneks do umowy spółki, nie zaś umowa użyczenia. Koszty eksploatacji ww. samochodu, są kosztami uzyskania przychodów w spółce, po uwzględnieniu ograniczeń wynikających z art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dokonując oceny prawnej przedstawionego stanowiska Podatnika, Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie, po przeanalizowaniu stanu faktycznego przedstawionego w piśmie, wyjaśnia, co następuje:

W myśl regulacji prawnej zawartej w art. 860 - 875 ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.), spółka cywilna jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Na gruncie przepisów prawa cywilnego spółka cywilna nie może być zatem podmiotem praw i obowiązków. Jest ona tylko umową wspólników (jednostką, zespołem wspólników). W związku z tym podmiotami wszelkich stosunków prawnych zawieranych przez spółkę są wszyscy wspólnicy. Oznacza to, że majątek wniesiony jako wkład oraz pomnożony w wyniku działalności spółki stanowi majątek wspólny wspólników. Wszelkie zatem czynności prawne podejmowane w ramach i w realizacji działalności gospodarczej spółki pozostają czynnościami i działalnością samych wspólników. Tak więc nie spółka, ale wszyscy wspólnicy łącznie są właścicielami składników majątkowych wniesionych do spółki oraz nabytych w czasie prowadzenia działalności.

Za zmianę umowy spółki cywilnej, uważa się podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki (...) lub oddanie przez wspólnika spółce rzeczy do nieodpłatnego używania (art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399).

Zgodnie z art. 861 § 1 kodeksu cywilnego wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług. Generalnie rzecz biorąc wkłady można podzielić na pieniężne i niepieniężne. Wkładem niepieniężnym może być każde dobro przedstawiające jakąkolwiek wartość majątkową. Będą to nieruchomości, rzeczy ruchome i prawa majątkowe. W odniesieniu do nieruchomości i rzeczy ruchomych wkładem może być zarówno własność, jak również oddanie ich do używania. Wniesienie do spółki np. prawa własności samochodu powoduje, że odtąd rzecz ta w całości wchodzi do majątku spółki - powiększając go - a przez to staje się współwłasnością łączną wszystkich wspólników spółki cywilnej. W zamian za wkład powstaje u wspólnika udział, tzn. prawo do majątku spółki i jej zysku - w określonych proporcjach. Artykuł 862 ustawy - Kodeks cywilny stanowi, że jeżeli wspólnik zobowiązał się wnieść do spółki własność rzeczy, do wykonania tego zobowiązania, (...) lub jeżeli rzeczy mają być wniesione tylko do używania, stosuje się odpowiednio w powyższym zakresie przepisy o najmie. A zatem, jeżeli wspólnik oddał samochód spółce jedynie do nieodpłatnego używania - bez przeniesienia prawa własności - wtedy na wspólnikach ciąży obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, a jego podstawą będzie za określony czas użytkowania wartość nieodpłatnego używania, którą przyjmuje się w wysokości 4 % wartości rzeczy lub prawa majątkowego oddanego do nieodpłatnego używania (art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. e ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Reasumując, poprzez wniesienie prawa do nieodpłatnego używania samochodu jako wkładu do spółki nastąpiło zwiększenie majątku spółki na określony czas o wartość tego świadczenia. Zatem u drugiego wspólnika nie powstanie przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Ponieważ ten samochód nie stanowi własności (współwłasności) spółki (wspólników), to spółka nie może samochodu wprowadzić do ewidencji środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych w ciężar kosztów działalności gospodarczej. Zgodnie z treścią art. 22 ust. 8 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a - 22o, z uwzględnieniem art. 23. Zgodnie zatem z treścią art. 22a ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, środki trwałe stanowiące własność lub współwłasność podatnika (...). W świetle powyższego ma tu zastosowanie przepis art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby prowadzącej działalność gospodarczą, dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra. W celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, według określonego wzoru.

Jeżeli więc jeden ze wspólników lub też każdy z nich używa samochodu osobowego dla potrzeb działalności prowadzonej przez spółkę niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych, to nie ma żadnych przeszkód do uznania wydatków ponoszonych na jego eksploatację za koszt uzyskania przychodów obu wspólników, ale tylko do wysokości, którą określa ww. przepis art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że stanowisko pana przedstawione we wniosku jest prawidłowe.

Powyższa interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia. Przedstawiona interpretacja jest aktualna według stanu prawnego na dzień jej dokonania i do czasu zmiany stanu prawnego lub stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę. Na podstawie art. 14b § 1 i § 2 ordynacji podatkowej niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla Wnioskodawcy, jednakże wiąże właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia. Organ podatkowy dokonujący interpretacji nie jest uprawniony ani zobowiązany do badania, czy przedstawione we wniosku zaszłości są zgodne ze stanem faktycznym.