PB5/AŁ-033-57-843/05

W związku z pismem z dnia 16 maja 2005 r. Nr (…) w sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych, Ministerstwo Finansów uprzejmie informuje:

Stosownie do postanowień art. 21 ust. 1 pkt 27 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) wolne od podatku dochodowego są otrzymywane zgodnie z odrębnymi przepisami świadczenia na rehabilitację zawodową, społeczną i leczniczą osób niepełnosprawnych ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz z zakładowych funduszy rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

Zakres zwolnionych od podatku dochodowego świadczeń, o których mowa w ww. przepisie, określa ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 1997 r. Nr 123, poz. 776 ze zm.).

Na podstawie art. 33 ust. 4 powołanej ustawy, środki zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 7c, przeznaczane są na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej oraz ubezpieczenie osób niepełnosprawnych, zgodnie z zakładowym regulaminem wykorzystania tych środków.

Szczegółowe zasady przyznawania osobom niepełnosprawnym przedmiotowych świadczeń z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 31 grudnia 1998 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 1999 r. Nr 3, poz. 22 ze zm.).

Zgodnie z § 2 pkt 12 lit. m powołanego rozporządzenia, środki zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zwanego dalej "funduszem rehabilitacji", przeznaczone są m.in. na pomoc indywidualną na całkowity lub częściowy zwrot ubezpieczeń komunikacyjnych oraz ryczałtów samochodowych za używany własny pojazd mechaniczny dla osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz dla osób o lekkim stopniu niepełnosprawności z powodu uszkodzeń narządu ruchu.

Analizując powyższe przepisy, należy mieć dodatkowo na względzie definicje rehabilitacji oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej zawarte w art. 7, 8 i 9 powołanej ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Rehabilitacja osób niepełnosprawnych oznacza zespół działań, w szczególności organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych, zmierzających do osiągnięcia, przy aktywnym uczestnictwie tych osób, możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej.

Rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobie niepełnosprawnej uzyskania i utrzymania odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego przez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia zawodowego i pośrednictwa pracy.

Rehabilitacja społeczna ma na celu umożliwianie osobom niepełnosprawnym uczestnictwa w życiu społecznym, a realizowana jest przede wszystkim przez:

1) wyrabianie zaradności osobistej i pobudzanie aktywności społecznej osoby niepełnosprawnej,

2) wyrabianie umiejętności samodzielnego wypełniania ról społecznych,

3) likwidację barier, w szczególności architektonicznych, urbanistycznych, transportowych, technicznych, w komunikowaniu się i dostępie do informacji,

4) kształtowanie w społeczeństwie właściwych postaw i zachowań sprzyjających integracji z osobami niepełnosprawnymi.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż w aspekcie celowości wszystkie wydatki finansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych w ramach pomocy indywidualnej dla niepełnosprawnych pracowników stanowią świadczenia z zakresu rehabilitacji, w szczególności społecznej i zawodowej.

Wydatki na całkowity lub częściowy zwrot ubezpieczeń komunikacyjnych oraz ryczałtów samochodowych za używany własny pojazd mechaniczny dla osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz dla osób o lekkim stopniu niepełnosprawności z powodu uszkodzeń narządu ruchu według kryterium podmiotowego kierowane są do ściśle określonego kręgu osób niepełnosprawnych i mają stanowić pomoc dla tych osób w zakresie m.in. zwiększenia ich mobilności oraz likwidacji barier transportowych, zatem sprzyjają celowi rehabilitacji, jakim jest zapewnienie możliwie najwyższego poziomu funkcjonowania osób niepełnosprawnych, jakości życia i integracji społecznej. W konsekwencji tego rodzaju świadczenia korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 27 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Również opłacenie przez pracodawców ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych składek na ubezpieczenie indywidualne osób niepełnosprawnych, zgodnie z § 2 pkt 12 lit. o cytowanego rozporządzenia, korzysta ze zwolnienia stosownie do powołanego przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pomoc ta bowiem sprzyja zapewnieniu zabezpieczenia finansowego tych osób w przypadku zajścia zdarzeń losowych, co z racji sytuacji zdrowotnej tych osób i konieczności ponoszenia zwiększonych kosztów leczenia należy uznać za uzasadnione.