IBPBII/1/415-912/09/BD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 listopada 2009r. (data wpływu do tut. Biura – 25 listopada 2009r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego świadczeń finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych – jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 25 listopada 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego świadczeń finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest przedsiębiorstwem zajmującym się dystrybucją energii elektrycznej. 22 sierpnia 2009r. weszła w życie nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która obok dotychczasowego zwolnienia rzeczowych świadczeń otrzymywanych przez pracowników, finansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych wprowadza dodatkowo zwolnienie z podatku do kwoty 380 zł również świadczeń pieniężnych wypłacanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Spółka dokonuje ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych na rzecz pracowników:

1. wypłat zapomóg materialnych w postaci finansowej pomocy materialnej,

2. dofinansowuje wczasy turystyczne polegające na zorganizowanym przez pracownika we własnym zakresie wypoczynku czynnym tj. turystyka piesza, rowerowa, kajakowa, żeglarska, motorowa, samochodowa,

3. dofinansowuje wczasy pracownicze organizowane lub wykupione przez Spółkę (pracodawca przekazuje dofinansowanie bezpośrednio do organizatora wczasów, po uprzedniej wpłacie przez pracownika w kasie lub na konto pracodawcy należnej części za skierowanie),

4. dofinansowuje wycieczki turystyczne (działalność sportowo - rekreacyjna) - pracodawca przekazuje dofinansowanie bezpośrednio do organizatora wycieczki wyłonionego w drodze postępowania przetargowego przez pracodawcę, a pracownik wpłaca w kasie lub na konto pracodawcy należną część odpłatności).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są wypłacane z zakładowego funduszu świadczen socjalnych:

1. zapomogi materialne (wypłata środków pracownikowi),

2. dofinansowanie wczasów turystycznych (wypłata środków pracownikowi),

3. dofinansowanie wczasów pracowniczych (przekazanie środków organizatorowi wczasów),

4. dofinansowanie wycieczek turystycznych (przekazanie środków organizatorowi wycieczki).

Zdaniem wnioskodawcy, dofinansowanie wczasów pracowniczych i wycieczek turystycznych nie podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na to, iż środki te nie są wypłacane uprawnionym pracownikom, a przekazywane bezpośrednio organizatorom wczasów lub wycieczek. Z punktu widzenia pracownika nie jest to więc świadczenie pieniężne. Ponieważ ww. ustawa nie definiuje pojęcia rzeczy ani świadczenia rzeczowego, a odwołując się do art. 45 Kodeksu cywilnego, w myśl którego rzeczą są tylko przedmioty materialne, przedmiotowego świadczenia nie można więc zakwalifikować również jako świadczenia rzeczowego. Ponadto w myśl art. 21 ust. 1 pkt 78 cyt. ustawy dofinansowanie do wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie w postaci wczasów ustawodawca określił jako „dopłaty". Na podstawie powołanego przepisu ustawodawca zwalnia od podatku dochodowego od osób fizycznych dopłaty do wczasów z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych organizowane dla dzieci i młodzieży do lat 18. Jeśli ustawodawca pomimo treści art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy, dodatkowo odrębnym przepisem wyłącza z opodatkowania dopłaty do wczasów z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych organizowane dla dzieci i młodzieży do lat 18, to dofinansowanie z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do wczasów pracowniczych i wycieczek turystycznych, jako nie wymienione w art. 26 nie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Pozostałe świadczenia:

wypłata zapomóg materialnych,

dofinansowanie wczasów turystycznych,

zdaniem wnioskodawcy korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych do kwoty 380 zł w danym roku podatkowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67. Te bowiem świadczenia pieniężne wypłacane pracownikom z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych ściśle i pod względem wszystkich przesłanek odpowiadają treści nowowprowadzonego zwolnienia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 wskazanej ustawy źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 11 ust. 2a cytowanej ustawy wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców,

2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu,

3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,

4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Do przychodów ze stosunku pracy zalicza się zarówno otrzymane przez pracownika pieniądze, jak i wartość pieniężną świadczeń w naturze, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednakże, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy, który został zmieniony przez art. 1 lit. b) ustawy z dnia 17 lipca 2009r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 125, poz. 1037), zwalnia się od podatku dochodowego wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Zmiana ta weszła w życie z dniem 22 sierpnia 2009r., przy czym ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 01 stycznia 2009r.

Podkreślić tutaj należy, iż istotną zmianą znowelizowanego przepisu jest zwolnienie z opodatkowania – przy warunkach ustawą przewidzianych - wartości świadczeń pieniężnych sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Jak wynika ze znowelizowanego przepisu, zwolniona od podatku jest wartość rzeczowych jak i pieniężnych świadczeń otrzymywanych przez pracownika, jeżeli spełnione zostaną łącznie następujące przesłanki:

świadczenie ma związek z finansowaniem działalności socjalnej,

świadczenie ma charakter świadczenia rzeczowego bądź pieniężnego,

jest w całości sfinansowane ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych lub funduszy związków zawodowych,

wysokość tych świadczeń nie przekracza w roku podatkowym kwoty 380 zł.

Przy czym, zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 04 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996r. Nr 70, poz. 335 ze zm.) działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) rzeczami są tylko przedmioty materialne. Uwzględniając powyższą definicję, materialny charakter, dający podstawę do zakwalifikowania jako świadczenie rzeczowe mają, np. paczki świąteczne, wartość biletów do kina, wartość karnetu na basen czy siłownię. Jak wynika z powyższego, ze zwolnienia w limitowanej części korzystają jedynie świadczenia o charakterze rzeczowym. Natomiast nie można uznać, iż dofinansowanie części wartości wycieczek turystycznych czy wczasów pracowniczych jest świadczeniem rzeczowym, bowiem uczestnicy wycieczek i wczasów nie otrzymują świadczenia o charakterze materialnym, tj. rzeczowym. Przedmiotem świadczenia jest bowiem usługa a nie rzecz.

W świetle powyższego nie można uznać, iż wartość wycieczek czy wczasów zorganizowanych lub wykupionych przez wnioskodawcę, finansowanych w całości bądź dofinansowywanych w części przez zakład pracy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych jest świadczeniem rzeczowym bądź pieniężnym, bowiem uczestnicy wycieczek czy wczasów nie otrzymują żadnego z ww. świadczeń. Pracownicy ci otrzymują usługę zakupioną przez zakład pracy dla nich, a środki pieniężne z dofinansowania nie są wypłacane uprawnionym pracownikom tylko przekazywane bezpośrednio organizatorom wycieczek bądź wczasów.

Zatem wartość takiego świadczenia stanowi w całości przychód pracownika podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze stosunku pracy.

Tak więc pracownikom należy ustalić przychód zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 2 ww. ustawy według cen zakupu danej usługi tj. wycieczek, wczasów dofinansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Wartość dofinansowania dla pracowników wczasów i wycieczek z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, wnioskodawca ma obowiązek doliczyć do wynagrodzenia wypłacanego w danym miesiącu i od łącznej wartości obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z przepisami art. 31, 32 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w przypadku gdy pracownicy sami organizują dla siebie zorganizowane wczasy turystyczne i wnioskują do pracodawcy o dofinansowanie z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych ww. zorganizowanych wczasów, wówczas dofinansowanie to stanowić będzie świadczenie pieniężne, do którego ma zastosowanie zwolnienie określone w znowelizowanej treści art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile istotnie ww. finansowanie mieści się w pojęciu działalności socjalnej, o której mowa w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Przy czym zwolnienie to przysługuje do wysokości wskazanej powyżej, tj. do nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. W przypadku gdy wystąpi nadwyżka powyżej tej kwoty, wówczas różnicę tę należy zaliczyć do przychodów pracownika podlegającego opodatkowaniu i odprowadzić stosowną zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, a następnie wykazać w informacji PIT-11.

Biorąc pod uwagę powołany w stanowisku wnioskodawcy art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy stwierdzić, iż niezależnie od znowelizowanego zwolnienia obejmującego świadczenia pieniężne związane z działalnością socjalną obowiązuje zwolnienie dotyczące dopłat do wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18. Zakres tego zwolnienia i jego warunki, zapisane w art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są takie same jak w latach poprzednich.

Zatem, jeżeli spełnione są przesłanki do zastosowania zwolnienia z opodatkowania dopłat do zorganizowanego wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18 na podstawie brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – to mimo zmian wprowadzonych w znowelizowanym art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy – zasadnym jest zastosowanie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 78 cyt. ustawy. Zwolnieniem tym nie będą jednak objęte dofinansowania do wczasów i wycieczek przez pracodawcę z zakładowego funduszy świadczeń i wycieczek dla swoich pracowników gdyż zwolnienie to przysługuje wyłącznie do dopłat dla dzieci i młodzieży z tytułu zorganizowanego dla nich wypoczynku.

Odnosząc się do art. 21 ust. 1 pkt 26 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł, z zastrzeżeniem pkt 40 (dotyczącego świadczeń pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia) i pkt 79 (dotyczącego świadczeń pomocy społecznej). Zwolnieniem tym nie są jednak objęte dofinansowania przez pracodawcę z zakładowego funduszy świadczeń socjalnych wczasów i wycieczek dla swoich pracowników.

Jednakże należy podkreślić, iż nowelizacja wprowadzona do art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyklucza jednocześnie możliwości zastosowania zwolnień wynikających z art. 21 ust. 1 pkt 26 i 78 ww. ustawy, oczywiście pod warunkiem spełnienia wymienionych w każdym z osobna przepisie wszystkich przesłanek, które warunkują zastosowanie odpowiedniego zwolnienia.

Zarówno powołany wyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 26 ww. ustawy jak również inne przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia „zdarzenie losowe”. W orzecznictwie podatkowym zasadą jest, że w sytuacji, gdy w prawie podatkowym termin użyty w przepisach nie jest bliżej określony to wykładnia takiego pojęcia winna odbywać przy zastosowaniu wykładni językowej lub zgodnie ze znaczeniem jakie ma ono w języku potocznym.

Mając powyższe na uwadze, pod pojęciem „indywidualnego zdarzenia losowego” można rozumieć wszelkie nagłe, niespodziewane, pojedyncze zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności jak np. kradzieże, włamania, zniszczenie domu lub mieszkania spowodowane zalaniem wodą lub pożarem, nieszczęśliwe wypadki powodujące uszczerbek na zdrowiu, śmierć itp.

Należy przy tym zauważyć, że zapomoga charakteryzuje się tym, iż jest to świadczenie jednorazowe mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej, a podstawą do zastosowania zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych jest stwierdzenie faktu wystąpienia określonego zdarzenia.

Podmiot wypłacający zapomogę powinien każdorazowo oceniać, czy przesłanki do jej otrzymania przez podatnika mieszczą w przypadkach wymienionych w tym przepisie oraz czy kwota zapomogi nie przekracza wskazanego limitu.

Zatem stwierdzić należy, że tylko zapomogi pieniężne wypłacane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 26 ww. ustawy. Bez znaczenia dla możliwości zastosowania zwolnienia są środki, z których wypłacane są zapomogi z ww. tytułu. Natomiast jeżeli zapomoga zostanie przekazana na skutek innych zdarzeń (np. trudnej sytuacji materialnej), ww. zwolnienie nie znajdzie zastosowania. W takiej sytuacji jeżeli zapomoga pieniężna wypłacona będzie ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, to może korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych cytowanym powyżej.

Reasumując, należy podkreślić, iż dofinansowanie przez pracodawcę z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych wczasów i wycieczek organizowanych przez samą Spółkę nie będzie korzystało ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż świadczeniem tym jest usługa. Do powyższych nie będą miały również zastosowania zwolnienia wymienione w art. 21 pkt 78 i 26 ww. ustawy. Natomiast w stosunku do wypłaty zapomóg materialnych dla pracowników jak i dofinansowania do wczasów zakupionych i zorganizowanych przez samego pracownika oba te świadczenia stanowić będą świadczenia pieniężne, do których ma zastosowanie zwolnienie określone w znowelizowanej treści art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile istotnie ww. finansowanie mieścić się będzie w pojęciu działalności socjalnej, o której mowa w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.