IBPBII/1/415-741/10/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 17 sierpnia 2010r. (data wpływu do tut. BKIP – 31 sierpnia 2010r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przyznanego wyrokiem sądowym zadośćuczynienia wraz z odsetkami z tytułu wykluczenia wnioskodawczyni z listy osób uprawnionych do udziału w zysku osiągniętym w wyniku sprzedaży Spółki,

w części dotyczącej opodatkowania zasądzonych odsetek - jest prawidłowe,

w części dotyczącej opodatkowania zadośćuczynienia i rozliczenia się na druku PIT-37 - jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 31 sierpnia 2010r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przyznanego wyrokiem sądowym zadośćuczynienia wraz z odsetkami z tytułu wykluczenia wnioskodawczyni z listy osób uprawnionych do udziału w zysku osiągniętym w wyniku sprzedaży Spółki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Umowa zbycia przedsiębiorstwa, w którym wnioskodawczyni była pracownikiem zawierała zapis przyznający pracownikom udział w zysku osiągniętym w wyniku sprzedaży Spółki. Pracownicy zostali niestety oszukani i zobowiązanie to nie zostało wykonane w sposób rzetelny. Wyrokiem sądu przyznano wnioskodawczyni zadośćuczynienie wraz z odsetkami za bezprawne wykluczenie jej z listy osób uprawnionych. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizyczych zwolnione z podatku są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku sądowego do wysokości określonej w tym wyroku.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnione z podatku są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku sadowego do wysokości określonej w tym wyroku i w deklaracji PIT-37 za 2010r. (pod warunkiem jej otrzymania) kwota zadośćuczynienia powinna być wykazana jako kwota zwolniona od podatku, natomiast kwota odsetek wykazana w pozycji inne przychody i opodatkowana według skali podatkowej...

W ocenie wnioskodawczyni, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnione z podatku są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku sądowego do wysokości określonej w tym wyroku. Zatem prawidłowym będzie wykazanie w deklaracji PIT-37 za 2010r. kwoty zadośćuczynienia jako zwolnionej od podatku, a kwoty odsetek jako innych przychodów opodatkowanych według skali podatkowej.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do regulacji zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż umowa zbycia przedsiębiorstwa, w którym wnioskodawczyni była pracownikiem zawierała zapis przyznający pracownikom udział w zysku osiągniętym w wyniku sprzedaży Spółki. Pracownicy zostali oszukani i zobowiązanie to nie zostało wykonane w sposób rzetelny. Wyrokiem sądu przyznano wnioskodawczyni zadośćuczynienie wraz z odsetkami za bezprawne wykluczenie jej z listy osób uprawnionych do ww. zysku.

Wskazać należy, iż na gruncie analizowanej sprawy istotne znaczenie ma przepis art. 361 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), w myśl którego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 ww. ustawy).

W myśl powołanego przepisu, szkoda polega albo na stracie, którą poniósł poszkodowany (damnum emergens), albo pozbawieniu go korzyści, które mógłby uzyskać, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum secans). Stratą jest pomniejszenie majątku poszkodowanego. Polega ona na uszczupleniu aktywów, albo na przybyciu pasywów. Ma na celu wyrównanie uszczerbku w majątku na skutek zdarzeń, za które inna osoba ponosi odpowiedzialność. Szkoda związania z utraconymi korzyściami z reguły występuje obok poniesionej rzeczywiście straty, a jej charakter jest zróżnicowany.

Wypłacone na podstawie wyroku zadośćuczynienie, nie będzie miało na celu wyrównania uszczerbku w majątku wnioskodawczyni. Analiza stanu faktycznego przedstawionego we wniosku uprawnia do sformułowania tezy, iż zasądzone na podstawie wyroku zadośćuczynienie, mieści się w kategorii odszkodowań mających na celu pokrycie strat związanych z utraconymi korzyściami. Nie budzi wątpliwości fakt, iż w wyniku wykluczenia wnioskodawczyni z listy uprawnionych osób do udziału w zysku osiągniętego w wyniku sprzedaży spółki, wnioskodawczyni została pozbawiona korzyści w postaci powiększenia jej majątku o dodatkowe wartości pieniężne. W świetle powyższego, wskazać należy, iż przedmiotowe zadośćuczynienie podlegało będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać należy, że opodatkowanie to wynikać będzie stąd, iż gdyby zainteresowana osiągnęła spodziewane korzyści, tj. otrzymała udział w zysku osiągniętym ze sprzedaży Spółki, to korzyści te (pieniądze) podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Zatem zadośćuczynienie z tytułu utraconego zysku powinno być opodatkowane, w przeciwnym razie poszkodowana znalazłaby się w korzystniejszej sytuacji niż ta, w jakiej by była, gdyby szkoda nie zaistniała.

W związku z powyższym, stwierdzić należy, iż zasądzona kwota zadośćuczynienia na rzecz wnioskodawczyni za bezprawne wykluczenie jej z listy osób uprawnionych do udziału w zysku osiągniętym w wyniku sprzedaży Spółki, stanowić będzie przychód wnioskodawczyni ze stosunku pracy ponieważ podstawą uzyskania zadośćuczynienia był łączący wnioskodawczynię ze Spółką stosunek pracy i związane z tym stosunkiem pracy przyznane wnioskodawczyni prawo do udziału w zysku osiągniętym ze sprzedaży Spółki.

Natomiast instytucję prawną odsetek reguluje art. 481 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą zasądzenia i datą wypłaty zadośćuczynienia nie są wliczane do wartości zadośćuczynienia.

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, iż nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z zadośćuczynieniem. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego – są skutkiem nie wykonania zobowiązań.

W przypadku dochodów z tytułu odsetek, wolne od podatku są odsetki wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 52, 95, 119 i 130 oraz w art. 52a ust. 1 pkt 5 ustawy. Przy czym, przepis art. 21 ust. 1 pkt 95 stanowi, iż wolne od podatku są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 m.in. ze stosunku pracy. Zatem o zastosowaniu tego zwolnienia decyduje spełnienie łącznie dwóch przesłanek, tj. pierwszej dotyczącej źródła przychodu, do którego kwalifikowane jest ww. wynagrodzenie/świadczenie, odpowiednio drugiej dotyczącej nieterminowości jego wypłaty.

Świadczenie otrzymane przez wnioskodawczynię stanowi jak wskazano przychód ze stosunku pracy.

Natomiast w przypadku zadośćuczynienia, które jest przyznawane na żądanie poszkodowanego (o ile dojdzie do zawarcia umowy, ugody lub ogłoszenia wyroku sądu, określających w szczególności wysokość oraz terminy wypłaty przyznanego świadczenia), odsetki przyznane za okres od dnia wystąpienia z roszczeniem do dnia ich zapłaty zgodnie z ww. umową, ugodą lub wyrokiem, nie spełniają warunku określonego w art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy. Przepis ten ma bowiem wyłącznie zastosowanie w sytuacji gdy od momentu zawarcia umowy, ugody lub ogłoszenia wyroku sądu przyznających zadośćuczynienie – zobowiązany spóźni się z wypłatą świadczenia na rzecz poszkodowanego.

Nie ma natomiast zastosowania do odsetek naliczonych za okres poprzedzający datę zawarcia umowy, ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia w tej sprawie. Tego rodzaju odsetki stanowią przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach według skali podatkowej.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

W konsekwencji kwota odsetek przyznanych wnioskodawczyni podlega opodatkowaniu i należy ją wykazać w zeznaniu PIT-36 w pozycji inne źródła.

Reasumując stwierdzić należy, że zadośćuczynienie zasądzone zostało na podstawie wyroku i ma na celu pokrycie utraconych korzyści. Tym samym nie zostanie spełniona przesłanka do skorzystania ze zwolnienia od podatku. Tak więc, uzyskany przez wnioskodawczynię przychód z tytułu ww. zadośćuczynienia podlegał będzie opodatkowaniu jako przychód ze stosunku pracy a odsetki podlegały będą opodatkowaniu jako przychód z innych źródeł. W związku z tym wnioskodawczyni winna rozliczyć się z podatku dochodowego od osób fizycznych na druku PIT-36.

Zatem stanowisko wnioskodawczyni w zakresie zwolnienia z opodatkowania zasądzonego zadośćuczynienia za bezprawne wykluczenie jej z listy osób uprawnionych do udziału w zyskach związanych ze sprzedażą Spółki oraz rozliczenia się na druku PIT-37 należało uznać za nieprawidłowe, natomiast w kwestii opodatkowania odsetek zasądzonych z ww. tytułu należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.