PO 2/AŁ-2271/97/0341

Odpowiadając na pismo z 3.3.1997 r., Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

Do dnia 31 stycznia 1991 r. obowiązywała uchwała Nr 17 Rady Ministrów z 18.2.1983 r. w sprawie ogólnych warunków umów agencyjnych i umów na warunkach zlecenia między jednostkami gospodarki uspołecznionej a osobami fizycznymi (M.P. z 1988 r. Nr 13, poz. 118), określająca opodatkowanie przychodów z działalności wykonywanej w ww. formie zryczałtowanym podatkiem od wynagrodzeń oraz podatkiem wyrównawczym.

W związku z uchyleniem przepisów powołanej uchwały oraz wejściem w życie ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody uzyskiwane z wykonywania umów agencyjnych zalicza się, na podstawie art. 57 tej ustawy, do przychodów z działalności gospodarczej, o których mowa w art. 14, chyba, że osoby pośredniczące w zawieraniu umów uzyskują przychody z osobistego wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia wyłącznie od osoby prawnej, jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej lub podmiotu gospodarczego - jeżeli wykonują te usługi wyłącznie dla potrzeb tych podmiotów i tego samego rodzaju usług nie świadczą na rzecz ludności (art. 13 pkt 8). Podmioty wypłacające należności z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 8 ustawy są obowiązane jako płatnicy potrącać zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 20% przychodu pomniejszonego o koszty uzyskania również w wysokości 20%. Płatnicy ci są obowiązani wpłacać potrącone zaliczki w terminie do 7 dnia następnego miesiąca do urzędu skarbowego, właściwego według miejsca zamieszkania podatnika, a po upływie roku sporządzić informację na formularzu PIT-8 B. Podatnik zaś po upływie roku ma obowiązek złożyć zeznanie podatkowe w terminie do 30 kwietnia roku następnego.

W przypadku zawarcia umowy agencyjnej i wykonywania jej w innych warunkach niż określone w art. 13 pkt 8 ustawy, zasady rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych świadczących usługi pośrednictwa następują na zasadach przewidzianych dla podatników osiągających przychody z działalności gospodarczej. Dla celów podatku dochodowego nie ma znaczenia czy podatnik posiada wpis do ewidencji działalności gospodarczej.

Podkreślić przy tym należy, że zgodnie z art. 14 ust. 1 tej ustawy przychodem z działalności gospodarczej są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. W praktyce oznacza to, że przychód powstaje w momencie wydania towaru, wyrobu lub wykonania usługi i bez znaczenia pozostaje fakt zapłaty należności przez odbiorcę świadczenia.

Natomiast - w świetle art. 22 ust. 1 powołanej ustawy - kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 23 ustawy.

Ponadto podatnicy osiągający dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej mają obowiązek bez wezwania wpłacać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy, w wysokości i trybie przewidzianym w art. 44 powołanej ustawy.