PBB1/421-72/05

Pytanie podatnika:

Czy sprzedaż nieruchomości, zakupionej wcześniej od AWRSP na cele nie rolnicze, jednakże nie dokonano żadnych czynności w tych celach, a jednocześnie nabywcy nie spełniają warunków przewidzianych w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego, podlega zwolnieniu przwidzianemu w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Decyzja

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) -po rozpatrzeniu zażalenia wniesionego m. in. przez Pana M. P. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Zawierciu z dnia 26 lipca 2005 r. Nr PDI/410/388/05 stwierdzające nieprawidłowość stanowiska podatnika ujętego we wniosku w sprawie opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości rolnej- Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach odmawia zmiany zaskarżonego postanowienia organu pierwszej instancji.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 26 kwietnia 2005 r. m.in. Pan M. P. - wspólnik nieistniejącej Spółki Cywilnej pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe "X" z siedzibą w Z. zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Zawierciu o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie dotyczącej opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości rolnej.W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym wskazał, iż wraz ze swym wspólnikiem spółki cywilnej, zarejestrowanej w dniu 29 lutego 2000 r., nabył w dniu 29 stycznia 2001 r. od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa nieruchomość stanowiącą gospodarstwo rolne. W dniu 1 kwietnia 2001 r. w/w spółka została wyrejestrowana. W czasie istnienia spółki nie miały miejsca żadne operacje gospodarcze, a zakupiona nieruchomość nie została wprowadzona do ewidencji środków trwałych spółki. Wnioskodawca wskazał ponadto, iż w dniu 14 grudnia 2004 r. nieruchomość została sprzedana. W piśmie z dnia 12 maja 2005 r., uzupełniającym w/w wniosek, wniesiono dodatkowo, że przedmiotowa nieruchomość zakupiona została w celu budowy zakładu przetwórstwa mięsnego. Jednakże z uwagi na problemy związane z załatwianiem wszelkich formalności, wspólnicy odstąpili od wcześniejszych planów. Podatnik poinformował ponadto, że od przedmiotowej nieruchomości rolnej płacony był podatek rolny, leśny oraz od nieruchomości.

Do wniosku dołączono kserokopie dwóch aktów notarialnych : 1. umowę sprzedaży z dnia 29 stycznia 2001 r., z treści której wynika, iż przedmiotem umowy była część nieruchomości stanowiącej rolę, łąkę i las o obszarze 13,5027 ha, w skład której wchodziły będące przedmiotem sprzedaży działki stanowiące łąkę, lasy i grunty leśne o łącznej powierzchni 8,3575 ha, na których posadowiony był budynek rzeźni, budynek gospodarczy i ogrodzenie terenu; 2. umowę z dnia 14 grudnia 2004 r. dotyczącą przeniesienia własności m. in. w/w nieruchomości zakupionej 29 stycznia 2001 r., której stronami byli zbywający wspólnicy spółki cywilnej oraz nabywcy nieruchomości - małżonkowie J. i A. Sz. W § 7 tej umowy nabywcy oświadczyli, iż nie spełniają warunków określonych w art. 5 i 6 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego ( Dz. U. Nr 64, poz.592 ) oraz, że są w posiadaniu innych nieruchomości rolnych. W związku z powyższym pojawiły się wątpliwości podatnika, czy przychód uzyskany z dokonanej w dniu 14 grudnia 2004 r. sprzedaży w/w nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, czy też korzysta ze zwolnienia. Zdaniem podatnika sprzedaż przedmiotowej nieruchomości podlega zwolnieniu przewidzianemu w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Postanowieniem z dnia 26 lipca 2005 r. nr PDI/410/388/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego w Zawierciu uznał za nieprawidłowe stanowisko Strony w sprawie będącej przedmiotem wniosku.

Na powyższe postanowienie m. in. strona wniosła zażalenie z dnia 4 sierpnia 2005 r. w którym wnosi o jego uchylenie lub zmianę w zakresie ustalającym, iż w przedstawionym stanie faktycznym sprzedaż nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W uzasadnieniu zażalenia podatnik zarzuca, że organ pierwszej instancji nieprawidłowo przyjął, iż sprzedawane nieruchomości już w chwili zakupu przez wspólników tj. w 2001 r. utraciły charakter rolny i leśny, a podstawą powyższego ustalenia były następujące fakty : dokonanie zakupu przez spółkę cywilną, zakupu dokonano na potrzeby związane z działalnością gospodarczą spółki, jako przedmiot działalności spółki określono produkcję wyrobów z mięsa, mięsa drobiowego i króliczego, w skład zakupionej nieruchomości wchodziły grunty rolne ( łąki, lasy i grunty wraz budynkami rzeźni, budynkiem gospodarczym i ogrodzeniem terenu ).Podatnik podnosi, że źródłem mogącego powstać obowiązku podatkowego jest wyłącznie umowa przeniesienia własności z dnia 14 grudnia 2004 r., której stronami byli J. B. i M. P. jako sprzedający i małżonkowie A. i J Sz. jako kupujący. Ustalenie zatem czy wcześniejsze nabycie przez spółkę cywilną mogło wpłynąć na charakter prawny nieruchomości wydaje się być bezprzedmiotowe, zwłaszcza wobec faktu, iż o sposobie przeznaczenia nieruchomości decyduje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, nie zaś subiektywna wola stron, ani też zamiar czy przedmiot działalności spółki.Zdaniem podatnika z samego faktu władania przedmiotową nieruchomością przez spółkę cywilną nie wynika zmiana klasyfikacji prawnej gruntu.W konkluzji stanął na stanowisku, iż w przedstawionej sprawie wystąpiły łącznie dwie przesłanki, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stąd dochód uzyskany ze sprzedaży w dniu 14 grudnia 2004 r. nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Po rozpatrzeniu przedmiotowego zażalenia Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdza co następuje :

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( t. j. Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Podatek od tego przychodu zgodnie z brzmieniem art. 28 ust. 1 i 2 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10 % uzyskanego przychodu. W myśl art. 19 ust. 1 tej ustawy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

Ustawodawca przewidział także kilka wyjątków, które zwalniają od podatku dochodowego przychody uzyskane z tytułu sprzedaży nieruchomości. Zwolnienie takie, na które powołuje się podatnik, przewiduje art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego; zwolnienie to nie dotyczy przychodu uzyskanego ze sprzedaży gruntów, które w związku z tą sprzedażą utraciły charakter rolny lub leśny.Zgodnie zatem z treścią przywołanego przepisu zastosowanie tego zwolnienia uzależnione jest od wystąpienia łącznie dwóch przesłanek : 1. przychód musi być uzyskany z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego ( przesłanka pozytywna), 2. przychód nie może być uzyskany ze sprzedaży gruntów, które w związku z tą sprzedażą utracą charakter rolny lub leśny ( przesłanka negatywna).

W pierwszej z przywołanych przesłanek ( tzw. przesłance pozytywnej ) ustawodawca posługuje się pojęciem gospodarstwa rolnego; zgodnie z art. 2 ust. 4 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot gospodarstwo rolne oznacza gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t. j. Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 ze zm.). Z dniem 1 stycznia 2003 r. zmieniony został art. tej 2 ustawy definiujący pojęcie gospodarstwa rolnego dla celów podatku rolnego.

W brzmieniu obowiązującym do końca 2002 r. za gospodarstwo rolne dla celów podatku rolnego uważało się obszar użytków rolnych, gruntów pod stawami oraz sklasyfikowanych w operatach ewidencyjnych jako użytki rolne gruntów pod zabudowaniami związanymi z prowadzeniem tego gospodarstwa o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej lub osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki nieposiadającej osobowości prawnej.

Po zmianie, która obowiązuje od 1 stycznia 2003 r., za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej1 ha lub 1 ha przeliczeniowy stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

W niniejszej sprawie przychód został uzyskany ze sprzedaży gruntów stanowiących użytki rolne o obszarze znacznie przekraczającym 1 ha gruntów. Jednakże przedstawione we wniosku okoliczności nie pozwalają przyjąć, iż w dniu sprzedaży tj. 14 grudnia 2004 r. przedmiotowa nieruchomość była gospodarstwem rolnym w myśl powołanych przepisów. Fakt opłacania podatków rolnego, leśnego i od nieruchomości, a także miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie mogą być uznane za okoliczności decydujące o charakterze sprzedanej nieruchomości. Druga z wymienionych przesłanek ( tzw. przesłanka negatywna ) wskazuje na konieczność ustalenia czy grunty nie utraciły charakteru rolnego lub leśnego. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie podaje co rozumie się pod pojęciem "charakteru rolnego lub leśnego" gruntów, jak również nie wskazuje sposobu w jaki należy odczytywać zwrot "grunty... utraciły charakter rolny lub leśny w związku z tą sprzedażą. Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa sądów administracyjnych ( wyrok NSA sygn. akt III S.A. 1025/95, OSP 1999, nr 4, poz.76 ) utrata charakteru rolnego i leśnego gruntów w rozumieniu art. 21 ust.1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych następuje przez wyłączenie tych gruntów z produkcji rolnej lub leśnej polegające na faktycznym przekształceniu sposobu ich użytkowania, łączącym się ze zmianą ich dotychczasowego przeznaczenia. Tak sformułowany przepis należy odczytać w ten sposób, że w momencie sprzedaży gruntów z przeznaczeniem ich na inne cele niż rolne, następuje utrata rolnego lub leśnego charakteru gruntów. Cel nabycia gruntów może wynikać bezpośrednio z aktu notarialnego, z charakteru nabywcy, bądź z innych okoliczności związanych z daną transakcją. Całokształt tych okoliczności może wskazywać na utratę rolnego charakteru nawet wtedy, gdy według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego grunt ten jest położony na terenie upraw rolnych. Z przedstawionego stanu faktycznego jednoznacznie wynika, iż przedmiotowa nieruchomość zakupiona została przez podatnika i jego wspólnika w celu budowy zakładu przetwórstwa mięsnego. A zatem już w chwili jej zakupu przez nich utraciła swój pierwotny (rolny) charakter. Powyższa okoliczność potwierdza jednocześnie niewystępowanie w przedmiotowej sprawie przesłanki pozytywnej występującej w art. 21 ust. pkt 28 ustawy. Stąd brak jest podstaw do zastosowania zwolnienia w nim przewidzianego.

Ponadto na tle stanu faktycznego wynikającego m. in. z aktu notarialnego Nr z dnia 14 grudnia 2004 r. stwierdzić można, że sprzedana przez stronę nieruchomość nie została przeznaczona na cele rolnicze. Strona kupująca - małżonkowie Sz. oświadczyli w nim, iż nabycia dokonują nie spełniając warunków, o których mowa w art. 5 i 6 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego ( Dz. U. Nr 64, poz. 592 ). Nie można zatem przyjąć, iż sprzedana nieruchomość zachowała charakter rolny. Wystąpiła więc negatywna przesłanka zastosowania zwolnienia przewidzianego w cyt. art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji decyzji.