ITPB1/415-989a/09/AD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 9 grudnia 2009 r. (data wpływu 21 grudnia 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 lutego 2010 r. (data wpływu 19 lutego 2010 r.), pismem z dnia 4 marca 2010 r. (data wpływu 8 marca 2010 r.) oraz pismem z dnia 12 marca 2010 r. (data wpływu 17 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości nie wykorzystywanej dla celów pozarolniczej działalności gospodarczej działalności - jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 21 grudnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości nie wykorzystywanej dla celów pozarolniczej działalności gospodarczej działalności. Z uwagi na stwierdzone we wniosku braki formalne, wezwano pismem z dnia 3 lutego 2010 r. do ich uzupełnienia. Wniosek uzupełniony został przez Panią pismem z dnia 15 lutego 2010 r. (data wpływu 19 lutego 2010 r.), pismem z dnia 4 marca 2010 r. (data wpływu 8 marca 2010 r.) oraz pismem z dnia 12 marca 2010 r. (data wpływu 17 marca 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniach przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 10 sierpnia 2006 r. zawarła Pani w formie aktu notarialnego umowę o podział majątku wspólnego, w wyniku której nabyła lokal usługowy, nieruchomość zabudowaną domem mieszkalnym oraz samochód osobowy. Pozostałe składniki majątkowe opisane w akcie notarialnym nabył Pani mąż z obowiązkiem dopłaty na rzecz Pani w kwocie 1.654.974 zł. Obowiązek dopłaty wynikał z faktu, że wartość składników majątkowych, które przypadły Pani w udziale nie stanowiła połowy wartości majątku wspólnego. W zawartej umowie określono wartość przedmiotowej nieruchomości na kwotę 488.000 zł, nieruchomości mieszkalnej na kwotę 1.000.000 zł, a samochodu na kwotę 100.000 zł. Lokal usługowy nabyty przez Panią w wyniku umowy o podział majątku wspólnego znajduje się w budynku, który wybudowany został przez Pani męża w 2002 r. - w czasie trwania wspólności majątkowej - w ramach prowadzonej przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej i mieści się w udziale jaki przysługiwał Pani w majątku dorobkowym małżeńskim. Budynek położony jest na działce nabytej na prawach użytkowania wieczystego. Nie jest Pani w stanie określić daty nabycia gruntu, ponieważ nigdy nie zajmowała się sprawami męża, a obecnie nie ma możliwości uzyskania takiej informacji. Lokal ten nie był przedmiotem czynności opodatkowanych, ponieważ był użytkowany jako siedziba firmy męża. Również po dokonaniu rozdzielności majątkowej były mąż na podstawie § 2 umowy o podział majątku wspólnego, nadal wykorzystywał bezpłatnie powyższy lokal jako siedzibę do dnia 4 maja 2009 r. Po dniu 4 maja 2009 r. lokal pozostaje nieużywany. W międzyczasie rozpoczęła Pani pozarolniczą działalność gospodarczą polegającą na wynajmowaniu i zarządzaniu nieruchomościami. W ramach tej działalności od dnia 1 sierpnia 2008 r. jest Pani podatnikiem podatku od towarów i usług. Przedmiotem działalności są inne należące do Pani nieruchomości. Lokal nabyty w wyniku podziału majątku wspólnego nigdy nie był przez Panią wynajmowany i nie stał się środkiem trwałym firmy. Nie ma Pani zamiaru wprowadzić go do ewidencji środków trwałych, nawet w przypadku wynajęcia go i zaliczenia wynikających z tego przychodów do przychodów z działalności gospodarczej. Pani zamiarem jest, żeby bez względu na okoliczności lokal ten stanowił majątek osobisty.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy sprzedaż lokalu w 2010 r. będzie opodatkowana podatkiem dochodowym i podatkiem od towarów i usług...

2. Czy sprzedaż lokalu po uprzednim wynajmowaniu go przez okres krótszy niż 2 lata będzie opodatkowana powyższymi podatkami...

3. Czy sprzedaż lokalu po upływie 2 lat od wynajęcia będzie opodatkowana podatkiem VAT...

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie pierwsze w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych. W pozostałym zakresie wniosek zostanie rozpatrzony odrębnymi pismami.

Zdaniem Wnioskodawczyni, sprzedaż lokalu w 2010 r. zwolniona będzie z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 10 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ za datę nabycia nieruchomości należy przyjąć rok 2002, czyli rok, w którym lokal został wybudowany przez firmę jej męża. W tym czasie trwała pomiędzy Państwem wspólność majątkowa i na jej zasadach była Pani współwłaścicielem lokalu. Uważa Pani, iż za datę nabycia należy uznać moment nabycia majątku wspólnego przez małżonków, a nie moment objęcia na własność poszczególnych jego składników w wyniku podziału majątku wspólnego. Wobec powyższego w ocenie Pani minęło już 5 lat od końca roku, w którym nabyła lokal.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast, zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Z treści wniosku wynika, iż lokal usługowy nabyty przez Panią w wyniku umowy o podział majątku wspólnego znajduje się w budynku, który wybudowany został przez Pani męża w 2002 r. - w czasie trwania wspólności majątkowej - w ramach prowadzonej przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej. Budynek położony jest na działce nabytej na prawach użytkowania wieczystego. Dodatkowo podała Pani, że nie jest w stanie określić daty nabycia tego prawa, ponieważ nigdy nie zajmowała się sprawami męża, a obecnie nie ma możliwości uzyskania takiej informacji.

Na podstawie treści wniosku przyjęto założenie, że w 2010 r. ma zostać sprzedana nieruchomość, która nie była wykorzystywana w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, oraz że sprzedaż ta nie nastąpi w wykonywaniu działalności w tym zakresie.

W świetle powyższego sprzedaż nieruchomości nie dokonana w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej stanowi, wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródło przychodu podatkowego, jeśli ma ona miejsce przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie. Jeśli natomiast odpłatne zbycie następuje po upływie tego okresu nie powstaje przychód (nie ma miejsce opodatkowanie podatkiem dochodowym).

Odnosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy w kontekście zapytania ujętego w przedmiotowym wniosku należy określić od jakiego momentu należy liczyć bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy – czy od daty kiedy wybudowano budynek, w którym znajduje się przedmiotowy lokal usługowy (tj. 2002 r.), czy od daty umowy o podział majątku dorobkowego małżonków (tj. 2006 r.).

W związku z tym, że przedmiotem sprzedaży ma być nieruchomość znajdująca się na gruncie będącym przedmiotem użytkowania wieczystego należy w pierwszej kolejności ustalić pojęcie „nieruchomości.”

Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji nieruchomości, to ustalenie znaczenia tego pojęcia wymaga zastosowania definicji zawartych w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 46 § 1 ww. ustawy, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Sytuację taką przewidują przepisy o użytkowaniu wieczystym.

Pojęcie użytkowania wieczystego zawarte zostało w art. 232 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z paragrafem pierwszym powołanego przepisu, grunty stanowiące własność Skarbu Państwa położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym i osobom prawnym.

Natomiast w myśl art. 235 § 1 wskazanego kodeksu budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste. Paragraf 2 cytowanego przepisu stanowi jednak, że przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym.

Jak wynika z powyższego, prawo własności budynku wybudowanego na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste jest ściśle związane z tym prawem, jednakże oba te prawa stanowią oddzielny przedmiot władania.

Kodeks cywilny nadał prawu wieczystego użytkowania gruntu nadrzędny charakter w stosunku do prawa własności budynków znajdujących się na tym gruncie. Prawem głównym jest w tym przypadku prawo wieczystego użytkowania, a prawem związanym jest prawo własności budynków i urządzeń. Akcesoryjność prawa wieczystego użytkowania oznacza, że żadne z nich nie może stanowić samodzielnie przedmiotu obrotu prawnego.

W przypadku sprzedaży prawa użytkowania wieczystego gruntu i budynku trwale z tym gruntem związanego (lub części tego budynku), źródłem przychodu jest bowiem odrębnie sprzedaż prawa do gruntu i sprzedaż budynku, dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie prawa oraz nabycie czy wybudowanie budynku.

Zatem w sytuacji opisanej we wniosku termin pięcioletni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 wyżej powołanej ustawy, jest liczony odrębnie – od daty nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntu i od daty nabycia lub wybudowania budynku.

Natomiast stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 Nr 9, poz. 59 ze zm.). W myśl art. 31 cytowanej ustawy, istota wspólności ustawowej wyraża się w tym, że: 1) powstaje z mocy samego prawa z chwilą zawarcia małżeństwa (o ile wcześniej przyszli małżonkowie nie zawarli małżeńskiej umowy majątkowej – intercyzy), 2) obejmuje dorobek małżonków (rozumiany jako przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich). Co więcej, wspólność ustawowa charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania udziały małżonków w majątku wspólnym nie są określone, a zatem jest to typ współwłasności łącznej.

Opisany ustrój majątkowy trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba że w czasie trwania związku małżeńskiego: 1) małżonkowie zawarli małżeńską umowę majątkową, 2) z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków sąd orzekł zniesienie wspólności, 3) wspólność ustała z mocy prawa na skutek całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków, ogłoszenia upadłości przez jednego z nich.

Zniesienie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku dorobkowego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, które z reguły jest stanem przejściowym i prowadzi do podziału majątku, podział ten nie jest obowiązkowy.

Zgodnie z art. 1037 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego podział majątku dorobkowego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków. Jeżeli w skład tegoż majątku wchodzi nieruchomość, umowa o podział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę stanowisko judykatury (w rozumieniu orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego), nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie jest przyznanie nieruchomości na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia prawa rzeczowego, które przypadło osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jego nabycia, jeżeli wartość otrzymanego przez daną osobę prawa w wyniku podziału, mieści się w udziale jaki przysługuje każdemu z małżonków w majątku dorobkowym małżeńskim,

Jeżeli natomiast wartość otrzymanego przez małżonka prawa rzeczowego przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części prawa, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień dokonania podziału majątku wspólnego.

Z treści wniosku wynika, że w związku z podziałem majątku, na podstawie którego lokal usługowy stał się Pani własnością, otrzymała Pani dopłatę ze strony męża. Nieruchomość nabyta w wyniku podziału majątku mieści się w udziale, jaki przysługiwał Pani w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli zatem w istocie wartość otrzymanych przez Panią składników majątku mieści się w udziale jaki przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim, to mając na uwadze wyżej przytoczony stan prawny stwierdzić należy, iż w przypadku lokalu usługowego, za datę jego nabycia należy przyjąć rok wybudowania budynku w trakcie trwania wspólności ustawowej, tj. w 2002 r., a tym samym pięcioletni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, upłynął w Pani przypadku z końcem 2007 r.

Tym samym dokonane po 1 stycznia 2007 r. zbycie lokalu usługowego nie wykorzystywanego w działalności gospodarczej nie będzie stanowiło źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie będzie skutkowało obowiązkiem uiszczenia podatku dochodowego.

Powyższe dotyczy również odpłatnego zbycia udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu, jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego prawa do majątku wspólnego małżonków upłynęło 5 lat. Sprzedaż tego prawa (niewykorzystywanego w działalności gospodarczej) stanowiłaby źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, wyłącznie gdyby została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.