IPPB4/415-245/10-2/JC

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 16.02.2010 r. (data wpływu 25.03.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w nieruchomości odzyskanej na podstawie art. 7 ust. 1 Dekretu z dnia 26 października 1945 roku - jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 25.03.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w nieruchomości odzyskanej na podstawie art. 7 ust. 1 Dekretu z dnia 26 października 1945 roku.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

1). Wnioskodawczyni jest jednym z 19 współużytkowników wieczystych niezabudowanych nieruchomości gruntowych (…) stanowiących sąsiadujące ze sobą działki o nr. ew. 16/4, 16/9 oraz 16/1 o powierzchni 948 m#178;, 2702 m#178; i 1258 m#178;.

2). Wyżej opisane nieruchomości były przed wojną własnością prywatną i zostały skomunalizowane dekretem o gruntach warszawskich z dnia 26 października 1945 roku.

3). Wnioskodawczyni jest (podobnie jak inni obecni współużytkownicy wieczyści) spadkobiercą współwłaścicieli, którzy mieli prawo własności tych nieruchomości w chwili komunalizacji.

4). Wyżej wspomniane prawa do spadku Wnioskodawczyni nabyła w roku 1995 po swoim ojcu na podstawie testamentu.

5). Decyzją nr (…), wydaną dnia 01.09.2008 r., decyzją nr (…), wydaną dnia 19.02.2008 r., oraz decyzją nr (…), wydaną dnia 12.11.2008 r., Prezydent Miasta, po rozpatrzeniu wniosków o ustanowienie własności czasowej do tych nieruchomości, złożonych przez poprzednich współwłaścicieli w 1948 roku, przyznał spadkobiercom przedwojennych współwłaścicieli prawo użytkowania wieczystego wyżej opisanych nieruchomości na 99 lat za czynszem symbolicznym.

6). Następnie decyzje te zostały zmienione w ten sposób, że w miejsce zmarłej w międzyczasie Marii P., udział w prawie użytkowania wieczystego w/w nieruchomości ustanowiony został na rzecz dziedziczącego po niej jej syna, Adama K.

7). Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste na mocy wyżej wymienionych decyzji dokonane zostało aktem notarialnym z dnia 5 maja 2009 roku. (Rep. A ) na rzecz:

1. Małgorzaty D., w 81/1728 części,

2. Beaty Joanny D., w 81/1728 części,

3. Katarzyny Janiny J., w 432/1728 części,

4. Kaliny Joanny D., w 306/1728 części,

5. Anny Grażyny S., w 153/1728 części,

6. Edwarda Jana D., w 153/1728 części,

7. Wojciecha Juliana K., w 144/1728 części,

8. Adama Krzysztofa K., w 144/1728 części,

9. Ewy Marii K., w 72/1728 części,

10. Marty Agnieszki K., w 28/1728 części,

11. Joanny Justyny Ł., w 28/1728 części,

12. Andrzeja Mariana Z., w 18/1728 części,

13. Barbary Teresy S., w 18/1728 części,

14. Wacława Stanisława S., w 18/1728 części,

15. Bożenny Anny K., w 18/1728 części,

16. Barbary S., w 16/1728 części,

17. Anny Teresy H., w 6/1728 części,

18. Adeli Marii K., w 6/1726 części,

19. Marii Zofii W., w 6/1728 części,

8). Obecnie, wraz z pozostałymi współwłaścicielami, Wnioskodawczyni zamierza przekształcić prawo użytkowania we własność i sprzedać wyżej wymienione nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy sprzedaż udziału we własności wyżej wymienionych nieruchomości gruntowych - zwróconych w oparciu o art. 7 dekretu z dnia 26 października 1945 r.- dokonana po przekształceniu prawa użytkowania wieczystego we własność, będzie stanowić przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

2. Jeśli nie, czy mimo to istnieje obowiązek zawiadomienia Urzędu Skarbowego o fakcie dokonania sprzedaży tego udziału lub obowiązek złożenia zeznania podatkowego...

Zdaniem Wnioskodawcy:

W sytuacji, gdy własność udziału we współwłasności nieruchomości będzie wynikiem następujących zdarzeń:

* pozytywnego rozpatrzenia złożonych w 1948 roku wniosków o przyznanie własności czasowej nieruchomości, skomunalizowanych na mocy Dekretu o gruntach warszawskich, w postaci decyzji Prezydenta Miasta o przyznaniu prawa użytkowania wieczystego tych nieruchomości,

* ustanowienia udziału w prawie użytkowania wieczystego w akcie notarialnym na rzecz Wnioskodawczyni z uwagi na to, że jest jednym z następców prawnych przedwojennych współwłaścicieli,

* przekształceniu prawa użytkowania we własność,

to posiadanie przez Wnioskodawczynię udziału we własności nie nastąpi w drodze nabycia nieruchomości, lecz restytucji prawa własności.

Oddanie spadkobiercom przedwojennych właścicieli nieruchomości, zabranych na mocy dekretu o gruntach warszawskich, nie przysparza im korzyści materialnej, lecz przywraca prawo własności, które ich spadkodawcy - dawno temu - utracili.

W związku z tym Wnioskodawczyni uważa, że;

Ad.1. Sprzedaż udziału we własności tej nieruchomości nie będzie stanowić przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ad 2. Zgłoszenie sprzedaży do Urzędu Skarbowego ani złożenie zeznania podatkowego w tej sprawie nie będzie konieczne.

Taki pogląd wyraził także Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej w analogicznej sprawie (sygn. Nr IPPB4/415-628/09-4/JK).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), do źródeł przychodów zalicza się m. in. odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich część oraz udziału w nieruchomości,

2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

4. innych rzeczy

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Prawo własności w systemie prawnym jest traktowane jako prawo o najszerszej treści i w porównaniu z innymi prawami, jako prawo najsilniejsze w stosunku do rzeczy. Własność jest bezterminowym prawem – trwa tak długo, jak długo istnieje rzecz, która jest przedmiotem własności.

Nabycie i utrata własności (w tym także własności nieruchomości) jest opisana w art. 155 oraz 231 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). U podstaw nabycia i zbycia rzeczy oraz nieruchomości, w rozumieniu kodeksowym, leży wola nabywcy. Swoboda zawierania umów jest naczelną zasadą Kodeksu cywilnego.

W dopuszczonych prawem sytuacjach – u podstaw zwrotu wywłaszczonej nieruchomości (także przejętej wskutek karnego przymusu) leży wola prawowitego właściciela, a w przypadku jego śmierci wola jego spadkobierców. Jeśli przejęta w drodze przymusu nieruchomość jest zwracana spadkobiercy osoby, którą pozbawiono tej nieruchomości, to prawo do zwrotu ma swe źródło w nabyciu spadku.

Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego – spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki przechodzą na jedną lub kilka osób.

Niezależnie od powyższego, na stan prawny nieruchomości istotny wpływ mogą wywierać, wydawane zarówno na gruncie prawa cywilnego, sądowo – administracyjnego, jak i karnego – orzeczenia sądowe jako dokumenty o szczególnym znaczeniu. Szczególność ta wynika z pozycji, jaką zajmują sądy będące organami wymiaru sprawiedliwości oraz z zagwarantowanej konstytucyjnie odrębności władzy sądowniczej od innych rodzajów władz, niezawisłości sędziowskiej.

Zaś prawo użytkowania wieczystego jest silnym prawem rzeczowym, lokującym się w hierarchii tych praw bezpośrednio po prawie własności, a przed ograniczonymi prawami rzeczowymi, co pozwala na potraktowanie ustanowienia użytkowania wieczystego jako swoistej restytucji stosunków własnościowych.

W rozpatrywanej sprawie z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni nabyła udział w prawie wieczystego użytkowania gruntu jako spadkobierca po swoim ojcu w 1995 roku. Obecnie Wnioskodawczyni ma zamiar przekształcić prawo użytkowania we własność i sprzedać nieruchomości.

Oddanie w użytkowanie wieczyste „gruntu warszawskiego” skomunalizowanego dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279 ze zm.), w wypadku spełnienia przesłanek przewidzianych w tym akcie prawnym przez ubiegającego się o to dotychczasowego właściciela tego gruntu lub jego następców prawnych, miało niewątpliwie charakter rekompensacyjny.

Przepis art. 7 ust. 1 dekretu przewidywał, że:

1. dotychczasowy właściciel gruntu, prawni następcy właściciela, będący w posiadaniu gruntu, lub osoby prawa jego reprezentujące, mogą w ciągu 6 miesięcy od dnia objęcia w posiadanie gruntu przez gminę zgłosić wniosek o przyznanie na tym gruncie jego dotychczasowemu właścicielowi prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną;

2. gmina uwzględni wniosek, jeżeli korzystanie z gruntu przez dotychczasowego właściciela da się pogodzić z przeznaczeniem gruntu według planu zabudowania, a jeżeli chodzi o osoby prawne – ponadto, gdy użytkowanie gruntu zgodnie z jego przeznaczeniem w myśl planu zabudowania nie pozostaje w sprzeczności z zadaniami ustawowymi lub statutowymi tej osoby prawnej;

3. w razie uwzględnienia wniosku gmina ustali, czy przekazanie gruntu nastąpi tytułem wieczystej dzierżawy, czy na prawie zabudowy, oraz określi warunki, pod którymi umowa może być zawarta;

4. w przypadku nieuwzględnienia wniosku, gmina zaofiaruje uprawnionemu, w miarę posiadania zapasu gruntów - na tych samych warunkach dzierżawę wieczystą gruntu równej wartości użytkowej, bądź prawo zabudowy na takim gruncie;

5. w razie nie zgłoszenia wniosku, przewidzianego w ust. 1, lub nie przyznania z jakichkolwiek innych przyczyn dotychczasowemu właścicielowi wieczystej dzierżawy albo prawa zabudowy, gmina obowiązana jest uiścić odszkodowanie w myśl art. 9.

Jak wynika z przytoczonej regulacji, prawodawcy niewątpliwie chodziło o zrekompensowanie dotychczasowym właścicielom (ich następcom prawnym) przejścia na własność m. st. Warszawy gruntów stanowiących dotąd ich własność. W dekrecie od razu uregulowano kwestię stosownych rekompensat. Odzyskanie prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną (art. 7 ust. 1 dekretu, obecnie prawa wieczystego użytkowania) było ustawowo zagwarantowaną formą rekompensaty.

Z odniesienia powyższych przepisów do przedstawionego stanu faktycznego wynika, że nie powinno się oceniać ustanowienia na rzecz Wnioskodawczyni prawa użytkowania wieczystego w kategoriach nabycia, o jakim stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste nie może być utożsamione ze zwrotem własności, jednakże stanowi swoisty substytut zwrotu własności, w sytuacji, w której ubieganie się o zwrot własności jest niemożliwe ze względu na brak do tego podstaw prawnych w dekrecie komunalizacyjnym. Ustanowienie w tej sytuacji użytkowania wieczystego, należy traktować, jako swoistą restytucję stosunków własnościowych z przed komunalizacji.

Wydanie na podstawie art. 7 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy decyzji ustanawiającej prawo użytkowania wieczystego gruntu na rzecz byłego właściciela lub jego następców prawnych oraz zawarcie przez Prezydenta Miasta Warszawy z byłym właścicielem lub jego następcami prawnymi umowy użytkowania wieczystego gruntu a następnie przekształcenie w prawo własności nie może być taktowane jako nabycie gruntów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego, sprzedaż prawa wieczystego użytkowania ustanowionego w trybie art. 7 tego dekretu, a następnie przekształcenie w prawo własności nie będzie stanowiła źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, także wówczas gdy sprzedaż ta zostanie dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ustanowienie użytkowania wieczystego.

Reasumując należy stwierdzić, iż sprzedaż przez Wnioskodawczynię, udziału w przedmiotowych nieruchomościach odzyskanych na podstawie decyzji administracyjnych wydanych w związku z art. 7 dekretu z dn. 26 października 1945 r. przekształconych w prawo własności, nie będzie stanowić źródła przychodów i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ponieważ sprzedaż udziału w gruncie nie będzie podlegała opodatkowaniu Wnioskodawczyni nie jest obowiązana do składania żadnych zeznań podatkowych.

Zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) Minister właściwy do spraw finansów publicznych na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze powyższe interpretacja indywidualna skierowana jest wyłącznie do Wnioskodawczyni i nie wywołuje skutków prawnych w stosunku do pozostałych współwłaścicieli. Chcąc uzyskać interpretację przepisów prawa podatkowego winni oni złożyć odrębny wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.

Odnosząc się natomiast do wskazanej przez Wnioskodawczynię interpretacji indywidualnej należy stwierdzić, iż orzeczenie to zapadło w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.