IPPB4/415-942/10-2/SP

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 07.12.2010 r. (data wpływu 07.12.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 07.12.2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Pomiędzy P. S.A. w P., wpisanym do Krajowego Rejestru Sądowego - Rejestru Przedsiębiorców w Sądzie Rejonowym Wydział Gospodarczy, reprezentowanym przez Pana Daniela B. zastępcę dyrektora biura administracyjnego z jednej strony, a Wnioskodawcą i Panią Grażyną R., zwanym w dalszym ciągu umowy „Poszkodowanym” z drugiej strony została zawarta ugoda o następującej treści:

Strony zgodnie stwierdzają, że w związku z remontem rurociągu na terenie miejscowości N. Nr działki ewidencyjnej 33/3 zostały wyrządzone poszkodowanemu niżej wymienione szkody, których rozmiar i wartość ustalono w operacie szacunkowym sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego Pana Wojciecha J.

straty w plonach,

koszty rekultywacji,

straty w plonach z tytułu zmniejszenia produkcyjności gruntu rolnego w okresie porekultywacyjnym.

Razem odszkodowanie wynosi 10.000,00 zł.

P. wypłaci Poszkodowanemu wyżej wymienioną kwotę na konto bankowe, w związku z czym Poszkodowany uznaje szkody za wyrównane i zrzeka się z powyższego tytułu dalszych roszczeń. Ugodę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje Poszkodowany, drugi zaś P. S.A. Umowa wchodzi w życie z dniem jej podpisania, postanowienia objęte są tajemnicą handlową, termin płatności 7 dni od dnia wpływu podpisanej ugody przez Poszkodowanego do siedziby Spółki. Do Urzędu Skarbowego zostanie wystawiona informacja o przychodach z innych źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych (PIT – 8C).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca powinien zapłacić (uiścić) podatek od dochodu 10.000,00 zł, który był rekompensatą za straty wyrządzone w plonie w 2010 r. i rekompensatą za koszty rekultywacji, które zostały poniesione z powodu prowadzonej inwestycji przez P. S.A. na działce rolnej...

Czy dochody te są wolne od podatku dochodowego...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien płacić podatku od dochodu otrzymanego od P. S.A. na podstawie Dziennika Ustaw z dnia 28 listopada o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i niektórych innych ustaw, Dz.U.00.14.176 (zwolnienia przedmiotowe) Podatek dochodowy – art. 21 ust. 1 pkt 3, art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a), b), c).

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszelkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z brzmieniem art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

Należy podkreślić, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej – powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle.

W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze także przepis art. 84 Konstytucji RP dotyczący zasady powszechności opodatkowania, stąd każdy wyjątek od tej zasady, w tym także ulga podatkowa, nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy, wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Aby zatem wypłacone odszkodowanie korzystało ze zwolnienia na podstawie wskazanego powyżej przepisu, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

jego wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw,

podstawą jego przyznania nie może być zawarta umowa lub ugoda.

Z literalnego brzmienia powołanego ww. przepisu jednoznacznie wynika, iż nie wszystkie odszkodowania otrzymywane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia bowiem korzystają jedynie te odszkodowania, których prawo do otrzymania wynika wprost z przepisów ustawy lub aktów wykonawczych, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Stosownie do uregulowania zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z przedmiotowego zwolnienia wyłączone zostały odszkodowania wynikające z zawartych umów i ugód innych niż ugody sądowe.

Ze zwolnienia mogą korzystać również inne odszkodowania, a więc te nie wynikające wprost z przepisów prawa, ale tylko wówczas gdy zostały otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej i nie dotyczą wyjątków wskazanych przez ustawodawcę (art. 21 ust. 1 pkt 3b cyt. ustawy).

Podstawową przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej jest szkoda. Pojęcie szkody nie zostało zdefiniowane ustawowo. W związku z tym należy zastosować wykładnię językową, zgodnie z którą przez szkodę rozumie się uszczerbek, pomniejszenie, utratę zarówno w sferze majątkowej jak i niemajątkowej.

Stosownie do art. 415 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Ugoda jest jednym z typów umów regulowanych przez Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 917 Kodeksu cywilnego przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by ustalić spór istniejący lub mogący powstać.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca wskazał, iż na podstawie ugody zawartej z P. S.A. otrzymał odszkodowanie za straty w plonach, koszty rekultywacji oraz straty w plonach z tytułu zmniejszenia produkcyjności gruntu rolnego w okresie porekultywacyjnym w związku z remontem rurociągu.

Analiza cytowanego powyżej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje jednoznacznie, że ustawodawca konsekwentnie wyłączył z katalogu zwolnień odszkodowania otrzymane na podstawie zawartej pomiędzy stronami ugody pozasądowej, która, jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, stanowiła podstawę dokonanej, na rzecz Wnioskodawcy, wypłaty odszkodowania.

Jak z powyższego wynika, źródłem wypłaty przedmiotowego świadczenia nie był przepis rangi ustawowej, lecz ugoda zawarta przez Wnioskodawcę z P. S.A. Odszkodowanie, o którym mowa we wniosku nie może więc zostać zakwalifikowane do świadczeń odszkodowawczych objętych zwolnieniem, określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r. – wolne od podatku są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

ustanowienia służebności gruntowej,

rekultywacji gruntów,

szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.),

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się urządzenie albo modernizację drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Natomiast z treści cyt. art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż wypłacone odszkodowanie będzie zwolnione jeśli m.in.:

otrzyma je posiadacz gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego,

szkoda powstanie w uprawach rolnych i drzewostanie,

szkoda będzie związana z prowadzeniem inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy sieci infrastruktury technicznej przez podmiot upoważniony do tego na podstawie stosownych przepisów.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy stwierdzić, iż otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie za szkody powstałe w związku z remontem rurociągu nie spełnia warunków określonych w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż remont nie został wymieniony w treści art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami ani też treści samego przepisu regulującego zwolnienie. Zarówno jeden jak i drugi przepis używają sformułowania „budowa” i pod definicją „budowy” zawartą w ustawie o gospodarce nieruchomościami nie mieści się remont.

Biorąc pod uwagę okoliczność, iż otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie nie mieści się w katalogu zwolnień przedmiotowych, należy stwierdzić, że kwota otrzymana z tego tytułu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł, o którym stanowią przepisy art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzyskany przychód z powyższego tytułu Wnioskodawca winien wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) i opodatkować według skali podatkowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.