PO 4/N-802-201/97

Odpowiadając na pismo z 12.3.1997 r. Ministerstwo Finansów w części dotyczącej kwestii związanych z opodatkowaniem podatkiem dochodowym - uprzejmie wyjaśnia.

Przepis § 5 ust. 4 pkt 9 rozporządzenia Ministra Finansów z 17.1.1997 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Dz.U. Nr 6, poz. 35 ze zm.) ma zastosowanie do sytuacji, w której podatnik właściciel środków trwałych przekazuje te środki nieodpłatnie innemu podmiotowi do używania, a więc wyłącza je z wykorzystywania na potrzeby wykonywanej przez siebie działalności gospodarczej, tj. w sytuacji zawierania typowych umów użyczenia. Z pisma Izby natomiast wynika, że niektóre podmioty, zwłaszcza prowadzące działalność w branżach spożywczych takich jak np. produkcja napojów chłodzących i orzeźwiających, produkcja lodów, dokonując sprzedaży swoich wyrobów za pośrednictwem sieci dystrybucji detalicznej (sklepy, restauracje itp.), wyposażają nieodpłatnie te placówki w urządzenia (chłodziarki, lodówki, dystrybutory do rozlewania napojów itp.) stanowiące ich własność.

Odnosząc się do tych kwestii Ministerstwo Finansów zauważa, co następuje:

Zgodnie z zasadą określoną w art. 65 § 2 KC w umowach należy raczej badać jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, a nie opierać się na dosłownym jej brzmieniu.

W świetle przedstawionego w piśmie Izby stanu faktycznego nie można uznać, że strony zawierają umowy określone w Kodeksie cywilnym jako umowy użyczenia, mimo, że tak z reguły te umowy są nazywane przez strony. Przez umowę użyczenia bowiem użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy (art. 710 KC). Bezpłatnym zaś można nazwać tylko takie świadczenie, które nie powoduje powstania u otrzymującego rzecz obowiązku dokonania jakichkolwiek wzajemnych świadczeń na rzecz dającego. Tymczasem niejednokrotnie z treści tych umów wynika, że strony zawierają umowy wzajemne; dający rzecz zobowiązuje się do jej przekazania, zaś otrzymujący zobowiązuje się świadczyć pewne usługi na rzecz dającego (np. przechowywać w tych urządzeniach wyłącznie produkty podmiotu dającego dane urządzenie, reklamować oraz zamawiać jego wyroby).

W świetle pisma Izby uznać należy, że w takich sytuacjach mamy do czynienia ze sprzedażą wyrobów danego producenta połączoną z udostępnieniem sprzedawcom do używania urządzeń niezbędnych do sprzedaży. Fakt ten ma niewątpliwie wpływ na wielkość osiąganych przychodów producentów wyrobów.

Uwzględniając powyższe producenci wyrobów - stosownie do art. 15 ust. 1 PDOPrU mają prawo dla celów podatku dochodowego zaliczyć wszelkie koszty, o ile ich poniesienie ma (lub może mieć) wpływ na wysokość osiąganych przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Takim kosztem są również odpisy amortyzacyjne dokonywane przez producentów wyrobów od urządzeń przekazanych do nieodpłatnego używania sprzedawcom ich wyrobów.

W tym przypadku nie ma zatem zastosowania przepis § 5 ust. 4 pkt 9 rozporządzenia Ministra Finansów z 17.1.1997 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych (Dz.U. Nr 6, poz. 35 ze zm.), zgodnie z którym podatnik nie może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku oddanych przez niego do nieodpłatnego używania, a tym samym zaliczać tych odpisów do kosztów uzyskania przychodów, jak również przepis art. 12 ust. 1 pkt 2 PDOPrU, kreujący u sprzedawcy dodatkowo przychód z tytułu otrzymanych nieodpłatnie świadczeń.

W części dotyczącej problematyki podatku VAT, Izba zostanie powiadomiona odrębnym pismem Ministerstwa Finansów Departament Podatków Pośrednich.