PB/PDW/415/215/05/DP

Pytanie podatnika Czy podatnik mający miejsce zamieszkania w Polsce uzyskujący w 2004r. dochody wyłącznie z tytułu pracy świadczonej na statkach u pracodawcy posiadającego swoją siedzibę w Norwegii ma w Polsce obowiązek złożenia zeznania podatkowego ?

POSTANOWIENIE

Podatnik w 2004r. pracował na statkach u pracodawcy zagranicznego mającego siedzibę w Norwegii.

W związku z tym, że:

pobyt zagranicą trwał ponad 200dni,

wynagrodzenie otrzymywał od pracodawcy w Norwegii,

Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania,

Podatnik nie osiągnął przychodów w Polsce podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych

podatnik uważa, że ww. dochody nie podlegają opodatkowaniu w Polsce, a zatem nie będzie miał obowiązku złożenia zeznania rocznego za 2004r.

Naczelnik Urzędu Skarbowego po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego oraz odnoszącego się do niego stanu prawnego, stwierdza co następuje.

Art. 3 ust. 1 i 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz. U. z 2000r. nr 14 poz. 176 z póź. zm./ zwanej dalej ustawą, rozróżniają nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy

Uzasadnienie

Nieograniczony obowiązek podatkowy ciąży na osobach fizycznych mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Ograniczony obowiązek podatkowy oznacza, że osoby fizyczne nie mające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, które podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zatem o statusie podatkowym decyduje miejsce zamieszkania osoby.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje jednak pojęcia "miejsce zamieszkania", dlatego też należy posługiwać się definicją zawartą w art. 25 Kodeksu cywilnego z dnia 23 kwietnia 1964r. (Dz. U. nr 16 poz. 93 zez zmianami). Przepis ten stanowi, iż miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której ta osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Z treści art. 25 Kodeksu wynika, że o miejscu zamieszkania decydują dwa czynniki: zewnętrzny (faktyczne przebywanie) i wewnętrzny (zamiar stałego pobytu), występujące i trwające łącznie. Chodzi tu zatem o miejscowość, która dla danej osoby stanowi centrum jej interesów życiowych. Natomiast miejsce zamieszkania nie musi się pokrywać z miejscem zameldowania. Powołane przepisy art. 3 ust. 1 i 2a ustawy należy stosować z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska (stanowi o tym art. 4a ustawy).

Zarówno u osób podlegających nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu jak i osób podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu może wystąpić podwójne opodatkowanie dochodów, tj. w państwie, w którym te osoby mają miejsce zamieszkania i w państwie, w którym są położone źródła ich przychodów.

Zwrócić tu należy uwagę na to, że umowy zawierają z reguły sformułowanie, że dany dochód "może" być opodatkowany w drugim państwie, co nie oznacza bynajmniej możliwości wyboru, w którym państwie ma być opodatkowany. Sformułowanie to oznacza natomiast, że drugie państwo ma prawo opodatkować taki dochód, jeżeli na podstawie przepisów tego państwa ten dochód podlega w tym państwie opodatkowaniu. Dochody za pracę osób zatrudnionych na pokładzie statku lub samolotu albo żeglugi śródlądowej eksploatowanych w ruchu międzynarodowym podlegają opodatkowaniu w państwie, w którym znajduje się siedziba zarządu przedsiębiorstwa żeglugi morskiej, powietrznej lub śródlądowej.

Podwójnemu opodatkowaniu zapobiegają umowy międzynarodowe o unikaniu podwójnego opodatkowania, w których Polska jest stroną, a przy braku takich umów - przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Umowy zawarte przez Polską stosują do poszczególnych rodzajów dochodów:

metodę wyłączenia z progresją,

metodę odliczania podatku zapłaconego za granicą, jednak nie w większej kwocie niż podatek przypadający proporcjonalnie na dochód osiągnięty za granicą.

Metody te mają zastosowanie, gdy umowy przewidują możliwość opodatkowania w obu państwach, tj. w państwie, w którym powstaje dochód i w państwie będącym miejscem zamieszkania lub siedziby uzyskującej ten dochód.

Zgodnie z art. 15 ust. 3 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Norwegii o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylania się od opodatkowania w zakresie podatku od dochodu i majątku /tekst pierwotny Dz. U. z 1979r. Nr 27, poz. 157 z póź. zm./ podpisanej w Oslo dnia 24 maja 1977r. wynagrodzenia z pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku, samolotu, pojazdu szynowego lub drogowego w komunikacji międzynarodowej mogą być opodatkowane w tym umawiającym się państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

W myśl postanowień art. 24 ust. 1 ww. umowy, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami umowy może być opodatkowany w Norwegii, to Polska zwolni, stosownie do postanowień ustępu 2, taki dochód lub majątek spod opodatkowania, ale może przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby stosować stopę podatku, która byłaby zastosowana, gdyby zwolniony dochód lub majątek nie podlegał takiemu zwolnieniu.

Ponieważ umowa ta przewiduje opodatkowanie dochodu w miejscu położenia źródła przychodów, tj. za granicą oraz zastosowanie metody wyłączenia z progresją, to przy opodatkowaniu osób fizycznych, które osiągają w Polsce inne dochody, ma zastosowanie art.. 27 ust. 8 cyt. ustawy.

Zgodnie z treścią art. 27 ust. 8 cyt. ustawy " jeżeli podatnik, (...) oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu zgodnie z ust. 1, osiągał również dochody z tyt. działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób:

do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali określonej w ust. 1,

ustala stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów,

ustaloną zgodnie z pkt. 2 stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Osoby mające miejsce zamieszkania w Polsce, jeżeli uzyskują za granicą lub z zagranicy dochody przedmiotowo wolne od podatku dochodowego, nie mają obowiązku deklarowania w Polsce tych dochodów.

W odniesieniu do innych dochodów uzyskanych ze źródeł położonych za granicą obowiązek deklarowania ich w Polsce nie istnieje, jeżeli:

dana osoba nie osiąga w Polsce dochodów podlegających opodatkowaniu, z wyjątkiem opodatkowanych w formie ryczałtu,

źródło przychodów znajduje się w państwie, w którym umowa przewiduje opodatkowanie tego dochodu w tym państwie, przy czym zapobieżenie podwójnemu opodatkowaniu następuje przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją lub

dochód pochodzi z państwa, w którym wprawdzie nie obowiązuje umowa, lecz dochód jest w tym państwie opodatkowany i państwo to postępuje wg zasad wzajemności co do takich samych dochodów ze źródeł położonych na obszarze Polski - zatem dochód ten jest wolny od podatku.

Zatem stanowisko podatnika w przedmiotowej sprawie jest zgodne z obowiązującymi przepisami i podatnik nie ma obowiązku składania zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w 2004 roku.