PO I-415/12/2005

Pytanie podatnika:

Czy będąc na stałe zameldowanym w Polsce oraz osiągając w 2004r. dochody z renty krajowej, dochody z prowadzonej na terytorium Polski pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej zryczałtowanym podatkiem dochodowym w formie ryczałyu od przychodów ewidencjonowanych, a ponadto osiągając przychody z prowadzenia w Niemczech (gdzie mam czasowe prawo pobytu do 2009r.) pozarolniczej działalności gospodarczej, które są już raz opodatkowane w Niemczech, jestem obowiązany w obliczeniu podatku od dochodów z renty uwzględnić dochody osiągane w Niemczech? Moim zdaniem nie mam takiego obowiązku, ponieważ dochody, które uzyskuję w Niemczech są zwolnione od podatku w Polsce.

POSTANOWIENIE

Na podstawie przepisów art. 14a § 1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. Nr 8 poz 60 z 2005r.) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 7.04.2005r. (data wpływu 11.04.2005r.) w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w Pana indywidualnej sprawie dotyczącej zasad opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych dochodów z renty krajowej w związku z równoczesnym osiąganiem dochodów z prowadzonej w kraju działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych oraz dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Republiki Federalnej Niemiec

postanawiam:

- uznać Pana stanowisko przedstawione w złożonym wniosku za:

1. Zgodne z przepisami prawa podatkowego w zakresie dotyczącym tego, że dochody osiągnięte przez Pana z prowadzenia na terytorium Niemiec pozarolniczej działalności gospodarczej poprzez położony tam zakład podlegają opodatkowaniu w tym kraju i są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych pobieranego w Polsce, oraz

2. Niezgodne z przepisami prawa podatkowego w zakresie dotyczącym tego, że ustalając stawkę (stopę procentową) podatku dochodowego od osób fizycznych według której są opodatkowane osiągane przez Pana dochody z renty krajowej nie należy sumować tych dochodów z dochodami z prowadzenia na terytorium Niemiec pozarolniczej działalności gospodarczej poprzez położony tam zakład.

Uzasadnienie

Powołanym w sentencji wnioskiem z dnia 7.04.2005r. wystąpił Pan do tutejszego organu podatkowego w trybie przepisów art. 14a ustawy Ordynacja podatkowa o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w Pana indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Przedmiotem wniosku jest zakres i sposób zastosowania prawa podatkowego do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych dochodów z renty krajowej w związku z równoczesnym osiąganiem dochodów z prowadzonej w kraju działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych oraz dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Republiki Federalnej Niemiec.

Z akt sprawy wynika, że:

1. Według przedstawionego we wniosku stanu faktycznego jest pan osobą fizyczną mającą obywatelstwo polskie oraz miejsce stałego zamieszkania (zameldowanie na pobyt stały zgodnie z przepisami o ewidencji ludności) w Polsceu. Ten sam adres jest miejscem stałego zamieszkania (zameldowania na pobyt stały) Pańskiej małżonki, również obywatelki polskiej. Oboje legitymują się Państwo też prawem pobytu na czas do dnia 6.09.2009r. na terytorium Republiki Federalnej Niemiec i zamieszkują w tym kraju na czas określony do dnia 6.09.2009r. W roku 2004r. otrzymywał Pan polską rentę (dochód roczny z tego tytułu wyniósł 5 911,48 zł). Ponadto osiągał Pan, jako przedsiębiorca mający siedzibę pod adresem stałego zameldowania w Polsce, przychody z prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie usług murarskich, opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i opłacał ten podatek, a po zakończeniu roku złożył zeznanie PIT 28. Pański przychód z tej działalności wynosił 6 300,00 zł. Niezależnie od powyższego zarejestrował Pan od dnia 20.09.2004r. na terytorium Republiki Federalnej Niemiec prowadzenie na własne nazwisko pozarolniczej działalności gospodarczej na terenie tego kraju, dla której prowadzona jest odrębna od polskiej dokumentacji podatkowej rachunkowość w języku niemieckim. Z działalności zarejestrowanej i wykonywanej na terenie Niemiec uzyskał Pan w 2004r. kwotę 2 285 EURO (co przeliczone po kursie średnim EURO z dnia 31.12.2004r. ogłoszonym przez NBP daje 9 320,52 zł), od której zapłacono niemiecki podatek obrotowy (odpowiednik polskiego VAT) według stawki 16%, w wysokości 365,60 EURO. Do chwili złożenia wniosku według Pana wyjaśnień nie nastąpiło jeszcze ostateczne Pana rozliczenie z niemieckim odpowiednikiem urzędu skarbowego z tytułu podatku dochodowego pobieranego na terenie Niemiec w związku z osiągniętym na terenie tego kraju przychodem z działalności gospodarczej. W powyższym stanie sprawy powstały u Pana wątpliwości co do prawidłowego sposobu i reguł opodatkowania przychodów podatnika z poszczególnych ich źródeł pobieranym w Rzeczypospolitej Polskiej podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Szczególne Pana wątpliwości budzi to, czy do osiąganych przez Pana dochodów z renty krajowej przy ich opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych należy dodać dochody z prowadzonej w Niemczech działalności gospodarczej, które w Niemczech podlegają opodatkowaniu według prawa niemieckiego. W Pana ocenie nie ma Pan obowiązku opłacania w Polsce podatku od dochodów uzyskanych w Niemczech gdyż podatek z tego tytułu opłaca Pan w całości w Niemczech. Uważa Pan też, ze obliczając podatek od osiągniętych przez Pana dochodów z renty krajowej nie należy sumować tych dochodów z dochodami z działalności prowadzonej w Niemczech.

2. Zgodnie z przepisami art. 3 ust. 1, art. 4a i art. 27 ust. 8 ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. nr 14 poz. 176 z 2000r. z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Przepis ten stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jeżeli podatnik oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu, zgodnie z art. 27 ust. 1 (to jest według skali podatkowej), osiągał również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób (tak zwana metoda wyłączenia z progresją):

a) do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali określonej w art. 27 ust. 1,

b) ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów,

c) ustaloną w wyżej opisany sposób stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zgodnie z przepisem art. 2 ust 1 pkt 1 i art. 3 ustawy z dnia 20.11.1998r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.) osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą opłacać zryczałtowany podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Przychodów (dochodów) opodatkowanych w tej formie nie łączy się z przychodami (dochodami) z innych źródeł podlegającymi opodatkowaniu na podstawie ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z kolei z przepisem art. 25 ustawy z dnia 23.04.1964r Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 z późn.zm.) miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Ponadto zgodnie z przepisami art. 3 ust. 1 lit. a i d, art. 4 ust. 1, art. 4 ust. 2 lit. a, art. 5 ust. 1 i 2, art. 7 ust. 1, art. 21 ust. 1 lit. a umowy zawartej w dniu 18.12.1972r. między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec, w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. Nr 31 poz 163 z 1975r. z późn. zm.) zyski z przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi. W rozumieniu Umowy, jeżeli z kontekstu nic innego nie wynika wyrażenia "Umawiające się Państwo" i "drugie Umawiające się Państwo" oznaczają odpowiednio Rzeczpospolitą Polską lub Republikę Federalną Niemiec i jeżeli są zastosowane w sensie geograficznym dla celów niniejszej Umowy - obszar, na terenie którego stosowane jest prawo podatkowe danego państwa. Wyrażenia "przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa" i "przedsiębiorstwo drugiego Umawiającego się Państwa" oznaczają odpowiednio przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę (w szczególności osobę fizyczną) mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie albo przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę (fizyczną) mającą miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie. Wyrażenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która według prawa tego państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania lub jej miejsce stałego pobytu. Jeżeli osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Wyrażenie "zakład" oznacza stałą placówkę, w której całkowicie albo częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa, a w szczególności miejsce zarządzania, filię, biuro, w którym prowadzona jest działalność handlowa, zakład fabryczny, warsztat, kopalnię, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania bogactw ziemnych, budowę albo montaż, których okres przekracza 12 miesięcy. Podatek od osoby fizycznej mającej miejsce zamieszkania w Rzeczypospolitej Polskiej ustala się w ten sposób, że z podstawy wymiaru dla podatku w Rzeczypospolitej Polskiej wyłącza się dochody pochodzące ze źródeł w Republice Federalnej Niemiec, które na podstawie Umowy mogą być opodatkowane w Republice Federalnej Niemiec. Rzeczpospolita Polska uwzględni jednak tak wyłączone dochody i wartości majątkowe przy ustalaniu stawki podatkowej.

3. Uwzględniając powyższe wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie na sposób i zakres opodatkowania osiąganych w 2004r. przychodów osoby fizycznej z poszczególnych ich źródeł ma wpływ fakt stałego zamieszkania tej osoby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego następstwem jest jej podleganie, z uwzględnieniem postanowień powołanej umowy z dnia 18.12.1972r., generalnie obowiązkowi podatkowemu wynikającemu z powołanej ustawy z dnia 26.07.1991r., od całości jej dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Istnieją jednak dwa wyjątki od tej zasady. Pierwszy z nich dotyczy tego, że w myśl przepisu art. 3 powołanej ustawy z dnia 20 11.1998r. nie łączy się u tej osoby z jej przychodami podlegającymi opodatkowaniu na podstawie ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych tych przychodów, które podlegają u niej opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wecdług zasad określonych w rozdziale 2 ustawy z dnia 20.11.1998r. Drugi z wyjątków dotyczy zaś tego, że na mocy postanowień art. 21 ust. 1 lit. a powołanej umowy zawartej w dniu 18.12.1972r., wyłącza się z podstawy wymiaru dla podatku dochodowego od osób fizycznych w Rzeczypospolitej Polskiej dochody pochodzące ze źródeł w Republice Federalnej Niemiec, które na podstawie tej Umowy mogą być opodatkowane w Republice Federalnej Niemiec, to jest takie, które stanowią zyski przedsiębiorstwa prowadzonego przez osobę fizyczną stale zamieszkałą w Rzeczypospolitej Polskiej prowadzącej działalność w Republice Federalnej Niemiec przez położony tam zakład jednak tylko w takiej mierze w jakiej zyski te mogą być przypisane temu zakładowi. Następstwem tego wyłączenia jest jednak przewidziane w tym samym przepisie uwzględnienie dochodów wyłączonych w Rzeczypospolitej Polskiej z podstawy wymiaru podatku dochodowego od osób fizycznych (zyski przedsiębiorstwa dające się przypisać jego zagranicznemu zakładowi) przy ustalaniu stawki tego podatku mającej zastosowanie do opodatkowania dochodów, których to wyłączenie nie obejmuje (chodzi tu o dochody z renty krajowej). Podyktowany tym szczególny sposób ustalania stawki podatkowej mającej zastosowanie do opodatkowania dochodów z renty krajowej wskazuje powołany przepis art. 27 ust 8 ustawy z dnia 26.07.1991r.

4. Odnosząc powyższe uregulowania do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wskazać należy, że osiągając 2004r. zarówno dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z renty krajowej, jak też dochody zwolnione od tego podatku z powodu ich wyłączenia z podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym na mocy odpowiednich postanowień powołanej umowy z dnia 18.12.1972r., był Pan obowiązany w składanym po upływie roku podatkowego zeznaniu PIT 36 wykazać osiągnięte dochody z renty (część D zeznania) oraz dochody z działalności gospodarczej prowadzonej w Niemczech (jako dochody zwiększające podstawę obliczenia podatku w części H zeznania). Od tych dochodów winien był Pan następnie obliczyć podatek dochodowy stosując nie tylko skalę podatkową określoną w art 27 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 26.07.1991r. lecz także zasady określone w ust. 8 tego artykułu.

W szczególności zaś w Pana przypadku należało dokonać następujących obliczeń:

a) obliczyć sumę dochodu z renty krajowej i dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej w Niemczech przez położony tam zakład Pańskiego przedsiębiorstwa, a następnie

b) obliczyć od powyższej sumy dochodów podatek według skali podatkowej określonej w art 27 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 26.07.1991r., po czym

c) ustalić stopę procentową tak obliczonego podatku do sumy dochodów, od której go obliczono i kolejno

d) zastosować ustaloną w ten sposób stopę procentową do podstawy opodatkowania, jaką stanowi dochód z renty krajowej obliczając przypadający od niej podatek.

5. Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że stanowisko zajęte przez Pana w powołanym na wstępie wniosku, co do stosowania w przedmiotowej sprawie przepisów prawa podatkowego, jest zgodne z przepisami prawa podatkowego, w takim zakresie w jakim uważa Pan że dochody osiągnięte przez Pana z prowadzenia na terytorium Niemiec pozarolniczej działalności gospodarczej poprzez położony tam zakład podlegają opodatkowaniu w tym kraju i są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych pobieranego w Polsce. Nie jest natomiast zgodne z przepisami prawa podatkowego Pańskie stanowisko dotyczące tego, że opodatkowując osiągane przez Pana dochody z renty krajowej nie należy ich sumować z dochodami z działalności prowadzonej w Niemczech. Powyższe jest konieczne dla ustalenia właściwej stawki (stopy procentowej) według której winny być opodatkowane w Polsce podatkiem dochodowym od osób fizycznych Pańskie dochody z renty krajowej. Taki sposób obliczenia podatku nie stanowi jednak powtórnego opodatkowania dochodów raz już opodatkowanych w Niemczech bowiem ustalona stawka podatku (stopa procentowa) ma zastosowanie wyłącznie do opodatkowania Pańskiego dochodu osiągniętego w Polsce.

Mając powyższe na uwadze postanawiam jak w sentencji.

Interpretacja niniejsza uwzględnia stan prawny istniejący w dacie zaistnienia zdarzenia oraz stan faktyczny przedstawiony w powołanym na wstępie wniosku.

Stosownie do przepisu art. 14b § 1 i 2 powołanej w sentencji ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja niniejsza nie jest wiążąca dla podatnika, jest jednak wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w § 5 tego artykułu.