ILPP2/443-1487/09-4/AK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko XX, przedstawione we wniosku z dnia 28 października 2009 r. (data wpływu 2 listopada 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 grudnia 2009 r. (data wpływu 28 grudnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu rozliczenia obrotu z najmu lokali użytkowych – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 2 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu rozliczenia obrotu z najmu lokali użytkowych. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 22 grudnia 2009 r. (data wpływu 28 grudnia 2009 r.) o doprecyzowanie zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni razem z małżonkiem są właścicielami lokali użytkowych. Do tej pory przychody z najmu dokumentowane fakturami VAT rozliczała Zainteresowana co miesiąc łącznie z działalnością gospodarczą. Małżonek składał oświadczenie, że w całości przychody z najmu będzie rozliczała Wnioskodawczyni. Do tej pory wynajem lokali miała Zainteresowana we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej i odprowadzała podatek dochodowy i podatek VAT.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawczyni wyjaśniła, iż umowę najmu nieruchomości podpisywali oboje małżonkowie. Umowa była również zawierana przez oboje małżonków.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od nowego roku Wnioskodawczyni może złożyć oświadczenie (po wykreśleniu wynajmu z wpisu do działalności gospodarczej), że małżonek będzie opłacał podatek VAT po przekroczeniu obowiązującego limitu zwolnienia...

Zdaniem Wnioskodawczyni, sytuacja taka może mieć miejsce przy założeniu, że do właściwego urzędu skarbowego wpłynie oświadczenie drugiego małżonka o tym, że jedno z nich przychody z najmu będzie rozliczało w całości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W art. 15 ust. 2 ustawy wskazano, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 29 ust. 1 ustawy stanowi, iż podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że świadczenie usług najmu wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji 4 tego załącznika zostały wymienione usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe (PKWiU ex 70.20.11). Tak więc, najem nieruchomości na cele użytkowe, wyłączony ze zwolnienia określonego w pozycji 4 załącznika nr 4 do ustawy, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu stawką podstawową.

W konsekwencji najem nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawczyni razem z małżonkiem są właścicielami lokali użytkowych. Do tej pory przychody z najmu dokumentowane fakturami VAT rozliczała Zainteresowana co miesiąc łącznie z działalnością gospodarczą. Małżonek składał oświadczenie, że w całości przychody z najmu będzie rozliczała Wnioskodawczyni. Do tej pory wynajem lokali miała Zainteresowana we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej i odprowadzała podatek dochodowy i podatek VAT. Umowę najmu nieruchomości podpisywali oboje małżonkowie. Umowa była również zawierana przez oboje małżonków.

Zauważyć należy, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Stwarza to dla nich szczególną sytuację prawną, bowiem żaden z przepisów tej ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom VAT. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

Wobec powyższego podmiot świadczący usługę najmu będzie podatnikiem podatku od towarów i usług wówczas, gdy najem ten będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek. Jeżeli przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług, w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej). Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie najem nieruchomości odbywa się na podstawie umów podpisanych przez oboje małżonków (stroną umów jest równocześnie Wnioskodawczyni i jej mąż). Oznacza to, że każdego z małżonków traktować należy jako odrębnego podatnika podatku od towarów i usług, gdyż zarówno Zainteresowana, jak i mąż, wykonują czynności opodatkowane - najem lokali użytkowych. W związku z powyższym, nie może ona zastąpić męża w sferze jego zobowiązań w podatku od towarów i usług, ponieważ przepisy nie przewidują możliwości przypisania Wnioskodawczyni obrotu wynikającego z odrębnych działań męża.

Reasumując należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie w zakresie świadczonych usług najmu lokali użytkowych każdy ze współwłaścicieli nieruchomości, czyli każdy z małżonków, jest podatnikiem podatku od towarów i usług zobowiązanym do rozliczenia podatku. Zatem, Wnioskodawczyni nie będzie mogła złożyć oświadczenia, że to małżonek będzie opłacał podatek VAT po przekroczeniu obowiązującego limitu zwolnienia.

Art. 113 ust. 1 ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2010 r. stanowi, iż zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 215, poz. 1666), kwotę, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 1, dla 2010 r. przyjmuje się w wysokości 100.000 zł.

Natomiast na mocy art. 2 ust. 2 ww. ustawy, w 2010 r. podatnicy, u których łączna wartość sprzedaży opodatkowanej w 2009 r. była wyższa niż 50.000 zł i nie przekroczyła 100.000 zł, mogą skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 1, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia 15 stycznia 2010 r., z zastrzeżeniem ust. 3

W konsekwencji powyższego, dopiero w momencie przekroczenia przez każdego z małżonków odrębnie kwoty limitu w 2010 r. 100.000 zł, tracą oni prawo do dalszego korzystania ze zwolnienia podmiotowego w podatku od towarów i usług.

W przypadku, gdy czynność opodatkowana, dotycząca majątku wspólnego, została dokonana przez małżonków wspólnie, każdy z małżonków uwzględnia 50% należności wynikającej z tej czynności. Jeżeli w umowie dotyczącej tej czynności lub innej umowie majątkowej wiążącej małżonków wskazano inne udziały, wówczas podział następuje zgodnie z postanowieniami tej umowy.

Odnosząc powyższe do przedstawionej we wniosku sytuacji stwierdzić należy, że skoro umowę najmu nieruchomości zawarło obydwoje małżonków tj. Wnioskodawczyni oraz jej małżonek, podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z tytułu zawartej umowy najmu jest każdy z małżonków w swojej części.

Należy w tym miejscu stwierdzić, iż złożenie oświadczenia o wyborze opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów z najmu w całości przez jednego z małżonków, bądź jego brak, nie rozstrzyga o tym, któremu z małżonków przysługuje przymiot bycia podatnikiem podatku od towarów i usług. Zatem, fakt, iż to właśnie Wnioskodawczyni na mocy złożonego oświadczenia rozlicza w całości przychody z tytułu umowy najmu w podatku dochodowym, nie może przesądzać o tym, że tylko ona staje się podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu czynności wykonywanych przez oboje małżonków.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W kwestii pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.