ITPP1/443-517/10/KM

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2010 r. (data wpływu 4 czerwca 2010 r.) uzupełnionym w dniu 30 sierpnia 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości refakturowania kosztów usług związanych z utrzymaniem części wspólnej nieruchomości i lokali użytkowych („mediów”) przez wspólnotę na rzecz jej członków oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z termomodernizacją nieruchomości - jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 4 czerwca 2010 r. został złożony wniosek uzupełniony w dniu 30 sierpnia 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości refakturowania kosztów usług związanych z utrzymaniem części wspólnej nieruchomości i lokali użytkowych („mediów”) przez wspólnotę na rzecz jej członków oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z termomodernizacją nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, będący czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług odlicza VAT od dokonywanych zakupów związanych z remontem elewacji (termomodernizacja), utrzymaniem części wspólnej nieruchomości (np. sprzątanie, konserwacja, dozór, energia elektryczna części wspólnej, termomodernizacja, remonty itp.) oraz utrzymaniem lokali poszczególnych współwłaścicieli (np. centralne ogrzewanie, energia elektryczna, woda, śmieci, winda itp.) Współwłaściciele nie podjęli uchwały o stawce na utrzymanie części wspólnej jak również o stawkach na tzw. „media”, tylko ustalili, że każde obciążenie związane z utrzymaniem części wspólnej oraz lokali współwłaścicieli będzie „refakturowane” proporcjonalnie do posiadanego udziału zgodnie z ustawą o własności lokali. W związku z powyższym każdy współwłaściciel obciążany jest fakturą VAT z odpowiednią stawką z faktury źródłowej. Wspólnotę tworzą osoby prawne i osoby fizyczne, a lokale wchodzące w jej skład są lokalami użytkowymi przeznaczonymi do prowadzenia działalności gospodarczej. Żaden lokal nie jest przeznaczony na cele mieszkaniowe.

W uzupełnieniu wskazano, iż Wnioskodawca wynajmuje powierzchnię budynku znajdującą się w części wspólnej nieruchomości na rzecz osób trzecich (nie współwłaścicieli) i na podstawie zawartych umów z tymi osobami za korzystanie z elewacji czy części dachu czerpie „pożytki”, od których odprowadzany jest podatek VAT. Remont elewacji służy pozyskaniu nowych, jak i zabezpieczeniu dotychczasowych dodatkowych źródeł przychodu poprzez poprawienie estetyki budynku. Ponadto Wnioskodawca nie posiada własnych środków trwałych, kosztem inwestycji obciąża współwłaścicieli, którzy rozliczają się zgodnie z obowiązującymi przepisami.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy prawidłowe jest odliczanie podatku VAT od zakupionych usług związanych z termomodernizacją zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku o towarów i usług, dokonując obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego...

Czy prawidłowym jest refakturowanie kosztów usług związanych z utrzymaniem części wspólnej nieruchomości na współwłaścicieli, tj. sprzątanie, bieżącą konserwację nieruchomości, dozór, energię elektryczną części wspólnej itp. z zastosowaniem stawek VAT z faktur zakupu...

Czy prawidłowym jest refakturowanie kosztów usług bezpośrednio związanych z utrzymaniem lokali użytkowych na współwłaścicieli na podstawie odczytów faktycznego zużycia mediów (np. centralne ogrzewanie, energia elektryczna itp.) z zastosowaniem stawek VAT z faktur zakupu...

Czy prawidłowym jest ujmowanie w deklaracji VAT-7 zakupów związanych z termomodernizacją w pozycji „nabycie towarów i usług zaliczanych u podatnika do środków trwałych”...

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest odliczanie podatku VAT od usług termomodernizacyjnych i ujęcie w deklaracji VAT -7 w poz. 50, bowiem usługa ta jest ściśle związana z osiąganymi przychodami z tytułu wynajmu powierzchni budynku opodatkowanymi stawką 22%. W przypadku nadwyżki podatku naliczonego nad należnym zgodnie z art. 87 ust. 1 i 2 należy dokonać obniżenia podatku należnego w następnych miesiącach lub wystąpić do urzędu skarbowego o zwrot różnicy na rachunek bankowy.

Wnioskodawca dokonuje refakturowania zakupionych usług na poszczególnych współwłaścicieli zgodnie z ich udziałami przyjmując to jako odpłatne świadczenie usług. Nie występuje wówczas „kupno”, „odsprzedaż” usługi przez pośrednika, lecz poniesienie (czy też nawet wyłożenie) przez pośrednika kosztów usługi świadczonej na rzecz odbiorcy. Wspólnota kupuje usługę i w stanie nieprzetworzonym odsprzedaje współwłaścicielom. Taki sposób rozliczenia usług przyjęto zgodnie z Dyrektywą 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. (art. 28), uznając, że jako podatnik Wnioskodawca działa we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, tzn. bierze udział w świadczeniu usług – otrzymuje i świadczy usługę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Podstawą prawną funkcjonowania wspólnot jest ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.). Powyższa ustawa określa prawa i obowiązki członków wspólnoty oraz zakres zarządu nieruchomością wspólną.

Zgodnie z art. 6 ww. ustawy, wspólnotę mieszkaniową tworzy ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości. Wspólnota może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana. Przepis ten nie daje wspólnocie przymiotu osoby prawnej, lecz przymiot jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Jednostka powstała w oparciu o powyższy przepis, posiada określoną strukturę organizacyjną, w skład której wchodzą (tworzą ją) właściciele lokali, zobowiązani do określonych zachowań i czynności wynikających z ustawy. Wymieniona ustawa określa prawa i obowiązki członków wspólnoty oraz zakres zarządu nieruchomością wspólną.

Stosownie natomiast do art. 13 powołanej ustawy, właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, a także uczestniczy w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, przez którą rozumie się jedynie grunt oraz część budynku i urządzenia nie służące wyłącznie właścicielom lokali (np. klatki schodowe, parkingi, instalacje energetyczne itd.).

Jak wynika z treści z art. 14 ww. ustawy, na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się: wydatki na remonty i bieżącą konserwację, opłaty na dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, opłaty za antenę zbiorczą i windę, ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publiczno-prawne, chyba że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali, wydatki na utrzymanie porządku i czystości oraz wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy. Drugi rodzaj wydatków ponoszonych przez właścicieli lokali, to wydatki związane z utrzymaniem własnych lokali, np. koszty zużytej przez właściciela energii cieplnej, wody czy wywozu nieczystości.

Za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej wspólnota odpowiada bez ograniczenia, a każdy właściciel lokalu w części odpowiadającej jego udziałowi w tej nieruchomości.

Wspólnota, a więc jej członkowie są nabywcami mediów, które pokrywane są z zaliczek pobieranych od członków wspólnoty zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali.

Należy podkreślić, iż wspólnota, która nabywa media oraz inne usługi od ich dostawców, pobiera od właścicieli lokali będących członkami tej wspólnoty opłaty tytułem dostarczonych usług. Wpłaty te stanowią zatem partycypację w kosztach wspólnoty przez jej członków.

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów – stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 cytowanej ustawy – należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…). Natomiast świadczenie usług, to w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Z regulacji zawartej w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT wynika, że sprzedaż definiowana jest jako odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Jak wynika z powyższego, na obrót składają się kwoty należne z tytułu tych czynności opodatkowanych, które są wykonywane przez podatnika.

Stosownie natomiast do przepisu art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15 tejże ustawy, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, ust. 4 i ust. 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wspólnotę tworzy ogół właścicieli lokali użytkowych, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości. Współwłaściciele (osoby prawne i fizyczne) ustalili, że każde obciążenie związane z utrzymaniem części wspólnej oraz lokali użytkowych będzie refakturowane proporcjonalnie do posiadanego udziału zgodnie z ustawą o własności lokali.

Zatem Wspólnota, a więc jej członkowie, są nabywcami towarów i usług związanych z utrzymaniem części wspólnej nieruchomości i lokali poszczególnych współwłaścicieli.

Należy podkreślić, iż wspólnota, która nabywa towary i usługi (tzw. media i inne usługi ) od ich dostawców dotyczące utrzymania przedmiotowego budynku, pobiera od właścicieli lokali będących członkami tej wspólnoty opłaty stanowiące partycypację w kosztach wspólnoty przez jej członków, odpowiadające wysokości udziału ich we wspólnocie.

Skoro więc w rozliczeniach wewnątrz Wspólnoty nie występuje obrót w rozumieniu art. 29 ustawy o podatku od towarów i usług, nie można mówić o odsprzedaży „mediów” i innych usług przez Wspólnotę, a więc jej członków na rzecz osób trzecich, a jedynie o zwrocie wyłożonych środków pieniężnych, która to czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wobec powyższego Wspólnota (członkowie), nie dokonuje sprzedaży w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, na rzecz samych siebie (również gdy dotyczy to wyodrębnionych lokali, a nie części wspólnej).

Odnosząc przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, iż w oparciu o przytoczone regulacje prawne Wspólnota dostarczając zakupione „media” i inne usługi wyłącznie swoim członkom nie dokonuje odpłatnej dostawy towarów ani też odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ stroną umowy jest Wspólnota, a więc jej członkowie. W związku z powyższym brak jest uzasadnienia dla refakturowania wewnętrznych rozliczeń między Wspólnotą, a jej członkami z tytułu ponoszonych kosztów dotyczących części wspólnej nieruchomości, tj. kosztów zarządu nieruchomością wspólną, jak i zakupu usług (w tym „mediów”) dotyczących poszczególnych lokali użytkowych.

Z kolei odpowiadając na pytanie dotyczące prawa do odliczenia podatku z tytułu zakupionych usług związanych z termomodernizacją nieruchomości wskazać należy, iż w myśl postanowień art. 86 ust. 1 ww. ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Natomiast na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie czynnym, zarejestrowanym podatnikom podatku od towarów i usług, a odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza jednocześnie możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku świadczenia czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Ponadto z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego, może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że nabyte przez Wspólnotę usługi dotyczące remontu elewacji (termomodernizacji) nieruchomości powiązane są jedynie w części z opodatkowanymi czynnościami wynajmu powierzchni budynku, zatem w takiej też części będzie przysługiwało prawo do odliczenia na zasadach ogólnych podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących usługi termomodernizacji.

Jednocześnie wskazać należy, iż stosownie do treści „Objaśnień do deklaracji dla podatku od towarów i usług (VAT-7, VAT-7K i VAT-7D)”, stanowiących załącznik nr 4 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 211, poz. 1333 ze zm.), w części D dotyczącej rozliczenia podatku naliczonego wykazuje się wyłącznie wartość towarów i usług oraz kwotę podatku naliczonego (z uwzględnieniem korekt) w takiej wysokości, w jakiej podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od należnego lub zwrot podatku naliczonego, na zasadach określonych w przepisach art. 86-92 ustawy, z uwzględnieniem przepisów wykonawczych, w okresie rozliczeniowym, za który składana jest deklaracja. W poz. 49 wykazuje się wartość netto nabytych przez podatnika towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych nabywcy, natomiast w poz. 50 wykazuje się kwotę podatku naliczonego od nabytych przez podatnika towarów i usług wymienionych w poz. 49.

Skoro – jak wskazano we wniosku – wspólnota nie posiada własnych środków trwałych, podatek naliczony dotyczący przedmiotowych zakupów należy wykazać w poz. 52 deklaracji VAT-7.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.