Nr Rep. 908/P/2005

Pytanie podatnika:

Czy nieruchomości nabyte w 2005 r. które nie mogą być ze względów technicznych wykorzystywane do prowadzenia działalności gosopodarczej są opodatkowane podatkiem od nieruchomości z zastosowaniem stawki przewidzianej dla gruntów i budynków pozostałych?

Decyzja

Samorządowe Kolegium Odwoławcze po rozpatrzeniu zażalenia na postanowienie z dnia 22 listopada 2005 r. Nr Fn. II. 3110/13/2005 Prezydenta Miasta Chełma w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego na podstawie art. art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8 póz. 60 ze zmianami) w związku z art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych ( Dz. U. z 2002 r. Nr 9 póz. 84 ze zmianami)

- utrzymuje w mocy postanowienie organu l instancji uznając, iż budynki, budowle i grunty położone w Ch. podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, ze stawką tego podatku jaka przypisana jest gruntom, budynkom i budowlom związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 22 listopada 2005 roku Nr Fn. II. 3110/13/2005Prezydent Miasta na wniosek Podatnika udzielił pisemnej interpretacji na podstawie art. 14a i 14b Ordynacji podatkowej co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, oceniając stanowisko wnioskodawcy jako nieprawidłowe. Organ l instancji uznał bowiem, że budynki, budowle i grunty położone w Ch. podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, ze stawką tego podatku, jaka obowiązuje za grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W uzasadnieniu postanowienia organ l instancji wskazał, iż Podatnik zwrócił sie z wnioskiem o udzielenie w trybie art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie. Zdaniem Podatnika jego nieruchomości położone przy w Ch. nabyte w 2005r. nie mogą być ze względów technicznych wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej, a zatem winny być do nich stosowane stawki podatku od nieruchomości jak dla gruntów i budynków pozostałych. Organ l instancji motywując swoje stanowisko stwierdził, iż w obecnie obowiązującym stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2003 r., zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, za grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej uważa się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia działalności ze względów technicznych. Organ l instancji podkreślił następnie, iż w rozumieniu przepisów podatkowych należy wyraźnie odróżnić stan techniczny obiektu budowlanego (konstrukcji budynku lub budowli) od stanu instalacji, urządzeń (wyposażenia) tego obiektu, które nie podlegają opodatkowaniu i nie mają wpływu na zakwalifikowanie obiektu do kategorii podmiotów opodatkowania związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Organ l instancji wskazał dalej, iż pojęcie względów technicznych nie zostało zdefiniowane w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, jednak w związku z tym, że przepisy podatkowe w zakresie definicji obiektów budowlanych odwołują się bezpośrednio do prawa budowlanego, sytuacja, w której budynek nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych, będzie miała miejsce w przypadku wydania decyzji o opróżnieniu bądź wyłączeniu z użytkowania w całości lub części budynku ze względu na jego zły stan techniczny. Organem uprawnionym do jej wydania jest, na podstawie art. 68 ustawy Prawo budowlane - organ nadzoru budowlanego. Mając na względzie powyższe zapisy w ocenie organu l instancji przedmioty opodatkowania tracą charakter związania z prowadzeniem działalności gospodarczej tylko wówczas, gdy nie są i nie mogą być do tej działalności wykorzystywane. Przy czym brak takiej możliwości winien mieć charakter trwały, ponadto musi to być zdarzenie niezależne od podatnika i dotyczyć stanu technicznego nieruchomości. Natomiast sam fakt, iż posiadany przez przedsiębiorcę budynek wymaga kapitalnego remontu i w związku z tym nie jest okresowo użytkowany, nie ma wpływu na wymiar podatku od nieruchomości. Brak możliwości wykorzystywania przedmiotów opodatkowania ze względów technicznych, powinien być potwierdzony przez właściwy organ administracji budowlanej. W przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany jest w nieodpowiednim stanie technicznym albo jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, środowisku lub bezpieczeństwa mienia, właściwy organ może zakazać użytkowania obiektu budowlanego lub jego części do czasu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Jeśli chodzi o grunty, wyłączenie ze względów technicznych, zdaniem organu l instancji nastąpi tylko w niektórych sytuacjach np. chemicznego, radioaktywnego lub bakteriologicznego skażenia gruntu, które uniemożliwi jego użytkowanie. A zatem w ocenie organu l instancji, takie sytuacje jak remont, czy modernizacja obiektu, przyczyny technologiczne (demontaż instalacji, wyłączenie gniazd i punktów poboru prądu, dopływu gazu, awaria tych urządzeń), a także przyczyny ekonomiczne nie są względami technicznymi, które umożliwiałyby wyłączenie z opodatkowania wyższymi stawkami.

Na powyższe postanowienie Podatnik złożył zażalenie wnosząc o jego zmianę poprzez uznanie, iż zabudowanie nieruchomośc w Ch. podlegająopodatkowaniu podatkiem od nieruchomości ze stawkami jak dla gruntów, budynków i budowli pozostałych. W uzasadnieniu zażalenia poinformował, iż w 2005 r. zakupiona została nieruchomość przy ulicy O. stanowiąca niezabudowaną działkę gruntu o powierzchni 0,2748 ha w celu wybudowania miasteczka rowerowego dla najmłodszych uczestników ruchu drogowego. Wskazał dalej, iż na terenie miasteczka będą odbywały się zajęcia praktyczne z wychowania komunikacyjnego oraz nieodpłatne egzaminy na kartę rowerową i motorowerową. Z nieruchomości tej Podatnik nie będzie miał korzyści, wręcz przeciwnie będzie ponosił koszty budowy oraz utrzymania nieruchomości, która, jak podkreślił służyć ma młodym mieszkańcom miasta. Natomiast drugą nieruchomość przy ulicy B. o powierzchni 0,3730 zabudowaną budynkiem magazynowo - biurowym o powierzchni użytkowej 490 m2 oraz budynkiem po byłej stacji paliw o powierzchni 42 m2 nabyto z przeznaczeniem na działalność statutową Podatnika. W dalszej części uzasadnienia zażalenia stwierdził, iż budynki wymagają przebudowy, wymiany dachu, wybudowania wewnątrz hali magazynowej pokoi biurowych, sali wykładowej oraz boksów garażowych. Ponadto na terenie tej nieruchomości Podatnik planuje wybudowanie parkingu dla interesantów.

Podatnik uznał zatem, iż klasyfikowanie nieruchomości zakupionych, a jeszcze nie eksploatowanych i nie przynoszących przychodu, jako związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej jest stanowiskiem dla niego krzywdzącym. Ponadto Podatnik poinformował, iż z chwilą zakońpzenia budowy i rozpoczęcia użytkowania złoży nową deklarację na podatek zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze rozpatrując zażalenie ustaliło, co następuje.

Na wstępie wskazać należy, iż Podatnik podczas zapoznawania się z aktami sprawy w Samorządowym Kolegium Odwoławczym w trybie art. 200 Ordynacji podatkowej podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w zażaleniu i wnióst jednocześnie o przeprowadzenie wizji lokalnej i zapoznanie się z dokumentacją projektową zagospodarowania zakupionych terenów. Kolegium spełniając prośbę strony w dniu 19 stycznia 2006 r. przeprowadziło wizję lokalną nieruchomości przy ul. B. i ul. O. W wizji uczestniczł przedstawiciel organu podatkowego, Dyrektor i Główna Księgowa jednostki oraz trzech członków Kolegium. W trakcie wizji lokalnej ustalono, że działka przy ul. O. o powierzchni 0,2748 ha pozostaje niezabudowana i niezagospodarowana, natomiast na działce przy ul. B. o powierzchni 0,3730 ha znajdują się dwa budynki murowane o pełnym zadaszeniu i ścianach bocznych, aktualnie niezagospodarowane. W budynku magazynowo- biurowym znajdują się wydzielone ścianą działową 4 pomieszczenia Stan techniczny budynku - optycznie dobry, bez braków w konstrukcji. Podatnik na prośbę Kolegium dołączył do akt sprawy statut orazporozumienie w sprawie współpracy w zakresie popularyzacji ruchu drogowego wśród dzieci i młodzieży szkół z terenu miasta oraz gmin powiatu.

Przystępując do interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego w przedmiotowej sprawie wskazać na wstępie należy, iż we wniosku o udzielenie interpretacji strona podnosiła, iż jednostka zgodnie z przepisami ustawy - Prawo o ruchu drogowym została utworzona w celu organizowania egzaminów państwowych sprawdzających kwalifikacje osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami - jako samorządowa wojewódzka osoba prawna. Urząd Statystyczny nadając numer REGON, zakwalifikował działalność jednostki do działalności oświatowej. Również rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 października 2002 r. w sprawie szczegółowych warunków gospodarki finansowej wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego (Dz.U. Nr 176, póz. 1443) traktuje szkolenia i egzaminowanie prowadzone przez te jednostki jako działalność oświatową.

Wyrażając stanowisko w powyższym temacie, stwierdzić należy, iż szczegółowe zasady funkcjonowania wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego regulują przepisy rozdziału 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 58, póz. 515 ze zmianami). Ośrodki tworzone są przez zarząd województwa po uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw transportu. Zarząd sprawuje jednocześnie nadzór nad działalnością ośrodka oraz nadaje ośrodkowi statut, który określa w szczególności jego organizację i warunki tworzenia oddziałów terenowych. Zgodnie z art. 116 ust. 2 Prawa o ruchu drogowym WORD jest samorządową osobą prawną. Do jego zadań należy organizowanie egzaminów państwowych sprawdzających kwalifikacje osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz kierujących pojazdami. Ośrodek też może wykonywać inne zadania z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Znaczące jest, że w myśl art. 117 ust. 3 wskazanej ustawy, ośrodek może wykonywać działalność gospodarczą, której wyniki będą przeznaczone na jego działalność. Ośrodek prowadzi samodzielną gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie. Przychodami ośrodka są wpływy z tytułu opłat za przeprowadzone egzaminy i inne zadania z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego ale i także wpływy z działalności gospodarczej. A zatem prowadzona jest odrębna ewidencja przychodów i kosztów związanych z prowadzeniem szkolenia lub egzaminowania jako działalności oświatowej i odrębna dla każdej innej działalności. Z powyższego wynika, że działalność WORD nie ma jednolitego charakteru. Działalność związana z prowadzeniem szkolenia lub egzaminowania jest działalnością oświatową. WORD-y mogą jednak prowadzić także działalność gospodarczą i w tym przypadku będące w posiadaniu grunty, budynki i budowle należy dla potrzeb opodatkowania podatkiem od nieruchomości traktować jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Działalnością gospodarczą, jaką posługuje się ustawa o podatkach i opłatach lokalnych należy stosownie do art. 1a ust. 1 pkt 4 ustawy rozumieć działalność, o której mowa w przepisach prawa działalności gospodarczej. Ustawa z 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej określa tę działalność bardzo szeroko. W art. 1a ust. 1 pkt. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie zastrzega się, że przy ocenie, czy grunt, budynek, budowla może być ze względów technicznych wykorzystywany w działalności gospodarczej, uwzględnia się specyfikę działalności prowadzonej przez danego przedsiębiorcę. Chodzi więc o wszystkie jej rodzaje wskazane w ustawie z 1999 r. poza wymienioną w art. 1a ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych działalnością rolniczą, leśną i wynajmu turystom pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych znajdujących się na obszarach wiejskich.

Jednostka działalność gospodarczą prowadzi, czego zresztą nie kwestionuje, uważa natomiast, iż zakupione w 2005 roku nieruchomości, na których znajdują się budynki i budowle powinny być wyłączone z opodatkowania, jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, gdyż przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.

Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, za grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej uważa się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 1 lit. b, chyba, że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.

Wskazać przede wszystkim należy, iż dla ustalenia, czy budynek, budowla jako obiekt budowlany nie może być wykorzystywany do działalności gospodarczej odwołać się trzeba przede wszystkim do przepisów prawa budowlanego. Chodzi bowiem o przeszkodę natury technicznej, o zdarzenie niezależne od podatnika, dotyczące stanu technicznego nieruchomości. Tak będzie np., jeśli właściwy organ wyda na podstawie art. 68 prawa budowlanego decyzję nakazującą opróżnienie całego lub części budynku grożącego zawaleniem. Taki sam będzie skutek w zakresie podatku od nieruchomości decyzji opartej na art. 66 prawa budowlanego zakazującej użytkowania obiektu budowlanego do czasu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.

Podkreślić należy, że przedmiot opodatkowania związany z prowadzeniem działalności gospodarczej nie traci tego charakteru w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych przez sam fakt przeprowadzania w nim remontu. Zwłaszcza jeśli budynki kupione zostały na cele związane z działalnością gospodarczą, to trwające prace modernizacyjno-adaptacyjne nie zmieniają faktu, że budynki przeznaczone są na tę działalność. W okresie więc prowadzenia tych prac, podatek od nieruchomości powinien być określony według stawek dotyczących budynków lub ich części związanych z działalnością gospodarczą i dla gruntów związanych z tą działalnością Pogląd taki wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 22 sierpnia 1997 r sygn. akt III S.A./1552/96, w wyroku z 23 kwietnia 1998 r. ( sygn. akt l S.A./Wr 2041/96).

Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych w żadnym przepisie nie uzależnia bowiem obowiązku podatkowego, czy też wysokości zobowiązania podatkowego od stanu technicznego obiektu. Jeżeli więc dany obiekt istnieje, nie podlega rozbiórce i jest w posiadaniu podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą podlega opodatkowaniu wedle stawki przewidzianej dla nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą.

W przypadku zaś gruntów wyłączenie z opodatkowania ze względów technicznych może mieć miejsce tylko w szczególnych sytuacjach np. chemicznego radioaktywnego lub bakteriologicznego skażenia gruntu, które uniemożliwią jego użytkowanie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 maja 2004 r. sygn. akt l S.A./Lu 59/04 stwierdził, iż w doktrynie podkreśla się, iż ustawodawcy z całą pewnością chodziło nie o przyczyny techniczne leżące po stronie przedsiębiorcy, ale te związane z danym przedmiotem opodatkowania, a zatem obiektywne okoliczności natury technicznej uniemożliwiające wykorzystywanie go do celów działalności gospodarczej.

Wskazana wyżej ocena Samorządowego Kolegium Odwoławczego, jak i organu l instancji znajduje również potwierdzenie w stanowisku zajętym przez Ministerstwo Finansów w pismach z dnia 21 sierpnia 2003r. i z 20 października 2003 r. (Sygn. LK-795/LP/03/PP, LK-1601/LP/03/PP).

Zaznaczyć należy, iż podatek od nieruchomości ma charakter majątkowy, w tym znaczeniu, że obowiązek podatkowy powstaje przez sam fakt posiadania nieruchomości, bez względu na to, czy przynosi ona zysk posiadaczowi, czy też na tę nieruchomość należy ponieść nakłady w celu jej przystosowania do użytkowania. Wyłączenie zaś z opodatkowania ze względów technicznych, o czym była mowa wyżej, może nastąpić w przypadku decyzji o opróżnieniu bądź wyłączeniu z użytkowania w całości lub części budynku ze względu na jego zły stan techniczny zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, środowisku lub bezpieczeństwu mienia.

Mając zatem powyższe ustalenia na względzie, Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowiło orzec jak w sentencji.

Referencje LK-1601/LP/03/PP, wyjaśnienie Ministerstwa Finansów