IS.II/2-4430/38/05

Pytanie podatnika:

Wniosek Spółki dotyczy kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług odpłatnych usług, polegających na wydawaniu przez Zakład warunków technicznych podłączenia do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej?

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, działając z urzędu na podstawie przepisów: art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60), art. 15 ust. 1 i 2 i art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zmienia postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Jarosławiu z dnia 17.03.2005 r. znak: US-VII-443/3/05, uznając stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 19.01.2005r., uzupełnionym pismem z dnia 22.02.2005 r., za nieprawidłowe.

Pismem z dnia 19.01.2005 r., uzupełnionym w dniu 22.02.2005 r., Strona zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Jarosławiu o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, przedstawiając stan faktyczny i własne stanowisko w sprawie oraz dołącza-jąc załączniki w postaci wzorów pism: "warunki techniczne odbioru ścieków", "warunki techniczne dostawy wody", "warunki techniczne dostawy wody i odbioru ścieków" oraz kserokopii uchwały Rady Gminy w sprawie wprowadzenia opłat za świadczone przez Stronę usługi komunalne. Wniosek Spółki dotyczył kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług odpłatnych usług, polegających na wydawa-niu przez Zakład warunków technicznych podłączenia do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Zdaniem Podatnika wykonywane przez niego czynności mają charakter czynności administracyj-nych, podlegających zwolnieniu od VAT na podstawie przepisu § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27.04.2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.). Jednocześnie Podatnik wskazał, iż zadania dotyczące wodociągów i zaopatrzenia w wodę oraz kanalizacji należą do zadań własnych gminy; Strona jest zaś jednostką organizacyjną Gminy, wykonującą te zadania, tj. prowadzącą działalność w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. W związku z tą działalnością wydawane są tzw. warunki techniczne dostawy wody i odbioru ścieków, w formie pism kierowanych do przyszłych klientów, za wydanie których pobierane są opłaty określone uchwałą Rady Gminy. Uzyskanie "warunków" umożliwia przyłączenie odbiorcy do sieci wodociągowej lub kanalizacyjnej. Wg Podatnika zdecydowana większość wydawanych warunków podłączania do sieci dotyczy jednorodzinnych budynków mieszkalnych.

Postanowieniem z dnia 17.03.2005 r., wydanym w trybie przepisów art. 14a § 1 i § 4 Ordynacji podatkowej, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Jarosławiu uznał stanowisko Podatnika za nieprawidłowe, stwierdzając, iż czynności polegające na wydawaniu warunków technicznych na podłączanie do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wchodzą w skład usług komunalnych, jako że są one nierozerwalnie związane z rozprowadzaniem wody i gospodarowaniem ściekami, a więc z podstawową działalnością Podatnika, co powoduje ich opodatkowanie wg stawki VAT 7%, zgodnie z przepisem art. 41 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11.03.2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) - zał. nr 3, poz. 138 i poz. 153.

Rozstrzygnięcie to nie zostało zaskarżone, a w sprawie - wg oświadczenia Podatnika - nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa ani postępowanie przed sądem administracyjnym.

Stanowisko organu drugiej instancji w niniejszej sprawie przedstawia się następująco:

Zakłady budżetowe, jako jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, wykonują odpłatnie wyodrębnione zadania (też zadania publiczne nałożone ustawowo na gminę) w sposób samodzielny, prowadząc samodzielną działalność gospodarczą, stąd: są one podatnikami podatku od towarów i usług, a dokonywane przez nie czynności podlegają regulacjom ustawy o podatku od towa-rów i usług. Poparcie dla wysuniętego stwierdzenia stanowią unormowania zawarte w przepisach art. 15 ust. 1 i 2 tej ustawy. Tut. organ podziela stanowisko Podatnika, iż wykonywane przez niego czynności polegające na odpłatnym wydawaniu przez Zakład warunków technicznych podłączenia do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej mają charakter czynności administracyjnych. Opłaty pobierane za te czynności mieszczą się zaś w kategorii opłat administracyjnych za czynności urzędowe wykonywane przez gmin-ny zakład budżetowy w zakresie nałożonych na niego zadań. Wprowadzone one zostały w drodze uchwały Rady Gminy, wydanej na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8.03.1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.). Uchwały są zaś aktami prawa miejscowego o charakterze lokalnym, będącymi bez wątpienia wyrazem władztwa publicznego, przysługującego jedno-stce samorządu terytorialnego, jaką jest gmina. Argumentem przemawiającym za przyjęciem kwalifikowania owych czynności jako mieszczących się w zakresie usług administracji publicznej jest dodatkowo opinia Urzędu Statystycznego w Łodzi, zaliczająca odpłatne wydawanie warunków technicznych podłączenia do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej przez urząd gminy w formie decyzji administracyjnej do "usług administracji publicznej w zakresie mieszkalnictwa i działalności komunalnej" - PKWiU 75.12.13-00 (także na podstawie stosowanego dla celów podatkowych - do dnia 31.12.2005 r. - rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU z 1997 r.). Zakład budżetowy, jakim jest Podatnik, świadcząc powszechnie wynikające z umów cywilnoprawnych usługi w zakresie gospodarki wodnej i komunalnej, realizuje tym samym zadania narzucone ustawowo na gminę oraz wykonuje także - w przypadku wydawania "warunków technicznych" - typowe czynności administracyjne. Jego działalność, zatem jest złożona, a wykonywane czynności pozostają zarówno w sferze stosunków cywilnoprawnych, jak i administracyjnych. Właściwa kwalifikacja czynności ma wobec tego zasadnicze znaczenie dla celów podatkowych. Zdaniem tut. organu, czynności będące przedmiotem wniosku Strony traktować należy jako odrębne od świadczenia usług komunalnych, wymienionych w poz. 138 i poz. 153 zał. nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług, czynności z zakresu administracji publicznej, pomimo iż przeczy temu treść przedstawionej przez Stronę uchwały. Sam fakt świadczenia usług administracji publicznej nie powoduje jednak zwolnienia tych usług od VAT, bowiem z zał. nr 4 (poz. 6) do ustawy o podatku od towarów i usług wynika zwolnienie przedmiotowe tylko dla usług (administracji publicznej) w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Zatem usługi te podlegają opodatkowaniu wg stawki podstawowej - 22% (art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług). Podkreślić przy tym należy, że nie jest możliwe zwolnienie tych czynności na podstawie przepisu § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia w sprawie wykonania..., bowiem treść tego przepisu nie obejmuje swym zakresem zakładów budżetowych, traktując o zwolnieniu czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych przez jednostki samorządu terytorialnego.

Zgodnie z regulacją art. 14b § 5 pkt 2 Ordynacji podatkowej organ odwoławczy w drodze decyzji z urzędu zmienia albo uchyla postanowienie, o którym mowa w art. 14a § 4 tej ustawy, jeżeli rażąco narusza ono prawo. Rażącym naruszeniem prawa jest naruszenie oczywiste, gdy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji jest ewidentnie sprzeczne z wyraźnym lub nie budzącym wątpliwości przepisem prawnym. Mając na uwadze, że postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Jarosławiu z dnia 17.03.2005r. rażąco narusza przepis art. 41 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tut. organ rozstrzygnął jak w sentencji decyzji, opierając się na stanie prawnym obowiązującym w dniu złożenia wniosku przez Stronę. W myśl zapisu art. 14b § 5 Ordynacji podatkowej, zmiana postanowienia wywiera skutek począwszy od rozliczenia podatku za miesiąc następujący po miesiącu, w którym decyzja została doręczona podatnikowi. Na podstawie przepisów art. 221 i art. 223 § 2 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Stronie służy prawo złożenia odwołania od niniejszego rozstrzygnięcia do Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie powinno odpowiadać wymogom przepisu art. 222 powołanej ustawy.