P1-P-443/40/07

Pytanie podatnika:

1) Czy opłaty roczne ustalone przed dniem 1 maja 2004r. w związku z ustanowieniem prawa wieczystego użytkowania nie podlegają opodatkowaniu VAT?

2) Czy opłaty roczne pobierane w związku z ustanowieniem po dniu 30 kwietnia 2004r. praw wieczystego użytkowania powinny być traktowane jako kwoty "brutto", czy też należny podatek powinien być doliczony do wielkości opłaty?

3) Czy opłaty roczne pobierane w związku z ustanowieniem przed dniem 1 maja 2004r. praw wieczystego użytkowania, podlegające aktualizacji po tej dacie, powinny stanowić kwotę "brutto", czy też należny podatek powinien być doliczony do wielkości opłaty?

Decyzja

Na podstawie art.14b § 5 pkt 2 i art. 207 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (j.t.Dz.U. z 2005r. Nr 8,poz.60 ze zm.) w związku z art. 4 ust.2 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.Nr 217, poz.1590) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uchyla z urzędu postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 26.03.2007r. Nr NP-443-1/07 w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w podatku od towarów i usług i uznaje:

-stanowisko w zakresie opłat rocznych ustalonych przed dniem 1 maja 2004r. w związku z ustanowieniem prawa wieczystego użytkowania – za prawidłowe;

-stanowisko odnoszące się do opłat rocznych pobieranych w związku z ustanowieniem po dniu 30 kwietnia 2004r. praw wieczystego użytkowania – za nieprawidłowe;

-stanowisko w zakresie opłat rocznych pobieranych w związku z ustanowieniem przed dniem 1 maja 2004r. praw wieczystego użytkowania, których aktualizacja miała miejsce po tej dacie – za nieprawidłowe.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 18.01.2007r. zwrócono się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.Nr 54, poz.535 ze zm.).

Wnioskodawca przedstawił wątpliwości dotyczące opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat rocznych pobieranych w związku z ustanowieniem praw wieczystego użytkowania zarówno przed 1 maja 2004r., jak i po tej dacie.

Stanowisko przedstawione we wniosku wskazuje, iż:

- zgodnie z uchwałą NSA z dnia 8 stycznia 2007r., opłata roczna ustalona przed dniem 1 maja 2004r. z tytułu ustanowienia prawa wieczystego użytkowania nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

- opłata roczna za wieczyste użytkowanie ustalona w trakcie obowiązywania ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług powinna być opodatkowana podatkiem VAT i stanowić kwotę „netto”,

- w przypadku opłat rocznych ustalonych przed dniem 1 maja 2004r., a podlegających aktualizacji po tej dacie, nowo ustalona opłata powinna stanowić kwotę „netto”.

Postanowieniem z dnia 26.03.2007r. Nr NP-443-1/07 Naczelnik Urzędu Skarbowego uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w zakresie opłat rocznych ustalonych przed 1 maja 2004r oraz opłat ustalonych przed tą datą i podlegających aktualizacji po dniu 1 maja 2004r.Natomiast stanowisko wnioskodawcy dotyczące opłat ustalonych po 1 maja 2004r. Naczelnik Urzędu Skarbowego uznał za nieprawidłowe.

W uzasadnieniu wskazano, iż zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 8 stycznia 2007r., opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego przed dniem 1 maja 2004r. nie zawiera w sobie należnego podatku, ani też nie powinna być powiększona o taki podatek.

Naczelnik Urzędu Skarbowego wskazał ponadto, że od 1 maja 2004r., zgodnie z przepisem art.41 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług, opłaty roczne z tytułu wieczystego użytkowania podlegają opodatkowaniu 22% stawką podatku od towarów i usług.

Doliczenie do ceny opłat za użytkowanie wieczyste podatku VAT uzależnione jest natomiast od tego, czy określona w umowie cena będzie ceną netto czy też ceną brutto.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, po dokonaniu weryfikacji przedmiotowego postanowienia z uwzględnieniem stanowiska Ministra Finansów wyrażonego w piśmie z dnia 27 marca 2007r. nr PT10-812-167/2007/MR/429 w związku z uchwałą NSA z dnia 8 stycznia 2007r. sygn. akt I FPS I/06 stwierdza, iż opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, ustanowionego przed dniem 1 maja 2004r., gdy taka czynność nie podlegała podatkowi od towarów i usług, po wejściu w życie ustawy z dnia 11 marca 2004r. w sprawie podatku od towarów i usług (Dz.U.Nr 54, poz.535 ze zm.) ani nie zawiera w sobie należnego podatku, ani też nie powinna być powiększona o taki podatek na podstawie przepisów tej ustawy.

Ze stanowiska wnioskodawcy wynika m.in., że opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego ustalone przed 1 maja 2004r. (ustanowienie prawa użytkowania wieczystego musiało zatem nastąpić również przed 1 maja 2004r.), w przypadku ich aktualizacji dokonywanej po tej dacie powinny, jako kwota „netto”, stanowić podstawę ustalenia podatku od towarów i usług.

Należy jednak zauważyć, że w sytuacji gdy ustanowienie prawa wieczystego użytkowania miało miejsce przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004r. tj. przed tym dniem dokonano wpisu użytkowania wieczystego w księdze wieczystej, w momencie ustanowienia wieczystego użytkowania czynność ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U.Nr 11, poz.50 ze zm.). Zatem opłaty dotyczące ww. czynności realizowane zarówno przed jak i po dniu 1 maja 2004r. nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wejście w życie ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług w stosunku do ustanowionych praw wieczystego użytkowania przed dniem 1 maja 2004r. (wobec których dokonano wpisu w księdze wieczystej) pozostaje neutralne dla sposobu opodatkowania. Skoro ustanowienie użytkowania wieczystego miało miejsce w czasie gdy czynność ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (przed 1.05.2004r.), to opłaty wnoszone na poczet uiszczenia należności za ustanowienie – także zaktualizowane po dniu 1 maja 2004r. - nie będą również objęte opodatkowaniem tym podatkiem.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu zauważa, że powyższa zasada nie będzie miała zastosowania wobec praw użytkowania wieczystego ustanowionych po dniu 30 kwietnia 2004r. – czynności te, jako objęte, co do zasady, katalogiem art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004r., będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według zasad ogólnych – niezależnie od okoliczności, czy czynność ta wypełniać będzie dostawę czy też świadczenie usług.

Zgodnie z art. 29 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz.535 ze zm.) podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust.2 – 22, art.30 – 32, art.119 oraz art.120 ust.4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Stosownie do art. 3 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001r. o cenach (Dz.U.Nr 97, poz.1050 ze zm.) przez cenę należy rozumieć wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

Należy zauważyć, iż cena w rozumieniu powyższej regulacji obejmuje podatek od towarów i usług. Ponadto z definicji kwoty należnej z tytułu sprzedaży, zawartej w art. 29 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy (czyli również podatek VAT).

W sytuacji zatem, gdy strony nie określiły wprost, czy umówiona przez nie należność tytułem opłat ponoszonych w związku z ustanowieniem po dniu 30.04.2004r. praw wieczystego użytkowania, zawiera w sobie czy też nie podatek od towarów i usług, należy przyjąć, iż należność ta stanowić będzie wartość brutto, a zatem będzie to kwota zawierająca w sobie należny podatek od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę Dyrektor Izby Skarbowej zauważa, że ocena prawna wyrażona w postanowieniu z dnia 26.03.2007r. w stosunku do pytania trzeciego, dotyczącego opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego przed 1 maja 2004r., które po tej dacie podlegają, bądź będą podlegały aktualizacji – jest niewłaściwa. Taki stan obliguje organ drugiej instancji do podjęcia rozstrzygnięcia w oparciu o art.14b § 5 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa /w związku z art.4 ust.2 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.Nr 217, poz.1590)/.

Jak bowiem zauważono powyżej, wszelkie opłaty pobierane po dniu 1 maja 2004r. w stosunku do prawa wieczystego użytkowania ustanowionego przed tym dniem, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a zatem również w przypadku gdy przepisy szczególne przewidują mozliwość ich ukształtowania w wysokości odmiennej aniżeli w chwili ustanowienia prawa. Tym samym stanowisko pytającego w tej części uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.