ILPP2/443-36/10-4/EN

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2010 r. (data wpływu 8 marca 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 9 maja 2010 r. (data wpływu 17 maja 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy z mocy prawa niezabudowanej działki gruntu przeznaczonej pod zabudowę drogi publicznej w zamian za odszkodowanie oraz podstawy opodatkowania – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 8 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy z mocy prawa niezabudowanej działki gruntu przeznaczonej pod zabudowę drogi publicznej w zamian za odszkodowanie oraz podstawy opodatkowania. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 9 maja 2010 r. (data wpływu 17 maja 2010 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy i własnego stanowiska.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wójt Gminy wydał decyzję zatwierdzającą projekt podziału działki położonej w obrębie X. w wyniku podziału ww. nieruchomości, stanowiącej własność, powstała droga, która przeszła z mocy prawa na rzecz Gminy. Właścicielom, za działkę, która stała się własnością Gminy, przysługuje odszkodowanie. Pan w dniu 23 listopada złożył wniosek z prośbą o wypłatę odszkodowania za ww. działkę i potrącenie z należnej mu kwoty wierzytelności wobec gminy. w związku z posiadaniem innych nieruchomości w obrębie x przez powstały zaległe oraz przyszłe zobowiązania podatkowe. Wójt Gminy dokonał potrącenia z należnego odszkodowania i zgodnie z wnioskiem strony zarachował ww. kwotę na poczet zaległych zobowiązań podatkowych, tj. IV raty za 2009 r., oraz przyszłych zobowiązań podatkowych za 2010 r., natomiast pozostałą część odszkodowania wpłacił na konto.

Pomiędzy istnieje wspólność majątkowa.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pani jest emerytem, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług i nie prowadzi działalności gospodarczej.

Z uzupełnienia wniosku wynika, że:

1. Właścicielem działki gruntu Wnioskodawca stał się w momencie zakupu, w 1986 r. od osoby fizycznej działka rolna na rzecz małżeństwa.

2. Zainteresowany nie miał żadnego zamiaru zbycia działki.

3. W 2005 r. Wnioskodawca podarował działkę o pow. 2067 m2 swojemu synowi i nie zamierza sprzedawać działek.

4. Powyższy grunt nie był wykorzystywany do działalności gospodarczej, w tym również działalności rolniczej.

5. Przedmiotowy grunt w okresie od 2000 r. do 2001 r. został udostępniony osobie trzeciej na podstawie umowy dzierżawy. Od 2002 r. do chwili przejęcia przez gminę na drogę publiczną, grunt nie był udostępniany osobom trzecim.

6. Została wydana decyzja o podziale na podstawie art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

7. Przeniesienie własności na rzecz gminy nastąpiło z mocy prawa własności nieruchomości drogi na rzecz Gminy w granicach działki położonej w obrębie x zgodnie z decyzją Wójta Gminy z dnia 6 kwietnia zatwierdzającą projekt podziału działki.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania.

1. Czy w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą przez Wnioskodawcę, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług dostawa z mocy prawa niezabudowanej działki gruntu przeznaczonej pod zabudowę drogi publicznej w zamian za odszkodowanie...

2. Czy odszkodowanie w całości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy w części jaka została wpłacona na konto państwa, byłych właścicieli działki...

Zdaniem Wnioskodawcy, w omawianej sytuacji ma miejsce dostawa towarów (gruntu) w zamian za odszkodowanie. w tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów. Podstawą opodatkowania jest wartość otrzymanego odszkodowania, pomniejszona o wartość należnego podatku.

W piśmie uzupełniającym wniosek Zainteresowany wskazał, że gmina jako podmiot będący osobą prawną zgodnie z art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług nie wystąpi jako podatnik, gdyż czynność ta nie mieści się w ustawowym zakresie czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem, w związku z czym ani po stronie Wnioskodawcy, ani po stronie gminy nie pojawi się obowiązek opodatkowania podatkiem VAT. Przeniesienie prawa własności nastąpiło na podstawie decyzji, która jest ostateczna, na podstawie art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. w tym przypadku przeniesienie własności na rzecz gminy nastąpiło z mocy prawa i było nieodpłatne, więc art. 7 ust. 1 i art. 7 ust. 2 nie będzie miał zastosowania.

W związku z powyższym faktem, tj. przejściem własności nieruchomości na rzecz gminy, przysługiwało Wnioskodawcy roszczenie odszkodowawcze.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Analizując powołane przepisy wynika z nich, że grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy. w takim przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie prawa własności towaru, czyniąc wspomnianą dostawę towaru faktycznie odpłatną.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – mocą ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że Wójt Gminy wydał decyzję zatwierdzającą projekt podziału działki będącej własnością. w wyniku podziału ww. nieruchomości powstała droga, która przeszła z mocy prawa na rzecz Gminy. Dotychczasowym właścicielom tej działki przysługuje odszkodowanie.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że właścicielem działki-gruntu stał się w momencie zakupu w 1986 r. od osoby fizycznej. Nie miał żadnego zamiaru zbycia działki. Przedmiotowy grunt nie był wykorzystywany do działalności gospodarczej, w tym również działalności rolniczej. Grunt ten był w okresie od 2000 r. do 2001 r. udostępniony osobie trzeciej na podstawie umowy dzierżawy. Od 2002 r. do chwili przejęcia przez gminę na drogę publiczną grunt nie był udostępniany osobom trzecim.

Definicję dzierżawy zawiera art. 693 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. u. Nr 16, poz. 93 ze zm.), zgodnie z którym, przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków.

Stosownie do treści powyższego przepisu, dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Tak więc, dzierżawa gruntu podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatne świadczenie usług (art. 8 ust. 1 ustawy).

Biorąc pod uwagę treść przytoczonych przepisów oraz opis sprawy stwierdzić należy, iż przedmiotem sprzedaży jest majątek wykorzystywany w działalności gospodarczej. Dokonując przeniesienia prawa własności na rzecz gminy gruntu, uprzednio nabytego od osoby fizycznej, a następnie wydzierżawianego w celach zarobkowych, tj. skutkujących uzyskiwaniem korzyści majątkowych (w pieniądzu lub w świadczeniach innego rodzaju) z tego tytułu, są wypełnione przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. Ponadto, grunty spełniają definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Biorąc powyższe pod uwagę, dostawa z mocy prawa prawa niezabudowanej działki gruntu, przeznaczonej pod zabudowę drogi publicznej, w zamian za odszkodowanie jest czynnością, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze (art. 29 ust. 2 ustawy).

Ponadto, na mocy art. 29 ust. 9 ustawy, w przypadku wykonania czynności, o których mowa w art. 5, dla których nie została określona cena, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku, z zastrzeżeniem ust. 10 i 12.

Jednocześnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. u. Nr 97, poz. 1050 ze zm.) wynika, że ceną jest wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że jeśli, zgodnie z odpowiednimi przepisami innych gałęzi prawa, dotyczącymi przyznania i wypłaty odszkodowania oraz jego wysokości, Wnioskodawca za wywłaszczoną nieruchomość otrzymał wyłącznie kwotę odszkodowania, o której mowa we wniosku, to należy uznać, że jest to kwota należna z tytułu sprzedaży, czyli kwota obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy, którą dla wyliczenia obrotu (podstawy opodatkowania) należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek VAT.

Reasumując, kwota przysługującego odszkodowania powinna być traktowana w całości jako kwota brutto, zawierająca już w sobie ten podatek a nie tylko w tej części, która została wpłacona na konto państwa.

Jednocześnie wskazuje się, iż Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wydaje interpretację indywidualną wyłącznie w oparciu o stan faktyczny przedstawiony we wniosku, a nie dołączonych do niego dokumentów. w związku z powyższym, załączone do złożonego wniosku kserokopie dokumentów nie były przedmiotem merytorycznej oceny.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zwrócić należy uwagę, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym stanie faktycznym oraz stanowisku własnym, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy z mocy prawa niezabudowanej działki gruntu przeznaczonej pod zabudowę drogi publicznej w zamian za odszkodowanie oraz podstawy opodatkowania.

Natomiast w zakresie kwoty opodatkowania, stawki podatku i obowiązku wystawienia faktury VAT zostało wydane w dniu 4 czerwca 2010 r. postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia o nr ILPP2/443-356/10-5/EN, natomiast w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy z mocy prawa niezabudowanej działki gruntu przeznaczonej pod zabudowę drogi publicznej w zamian za odszkodowanie przez małżonkę Wnioskodawcy zostało wydane w dniu 4 czerwca 2010 r. postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania o nr ILPP2/443 356/10 6/EN

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.